Faiz, dolar ve altın düşer mi çıkar mı?

Mehmet Ali Ergun'un haberi

Hamburger krizini çözebilmek ve Amerikan halkının tepkilerini hafifletmek için kurtarma paketi krize derman olamayacağa benziyor. Bunun ilk işareti, paketin Bush tarafından “jet hızıyla” imzalanması ile kendini gösterdi. Bush'un attığı imzanın ardından yeniden düşüşe geçen Amerikan Borsası tarihi destek seviyelerine kadar geriledi. Brezilya Borsası ise Bush'un imzasının ardından sert satışlarla günü yüzde 3,5 ekside kapattı. Dow geçen haftayı yüzde 7 zararla kapattı. Bu düşüş “Son 7 yılın en büyük haftalık düşüşü” olarak tarihteki yerini alırken, makyajlanarak uygulamaya sokulan kurtarma paketinin sorunları çözemeyeceğine ilişkin ana algılamanın aynen devam ettiği gözlendi.

DÜNYAYI KURTARAN ADAM

Bush'un jet imzasının ardından ABD Hazine Bakanı Paulson'un “Paket vakit kaybetmeksizin uygulamaya sokulacak” açıklaması piyasaları heyecanlandırdı. Makyajlı kurtarma paketini “Dünyayı kurtaran adam” olarak algılayan Amerikalılar henüz uygulamanın nasıl işleyeceği konusunda bir açıklama yapmadı. Amerika'nın en önemli haber ajanslarından Bloomberg'in “Çit sorunu” diye adlandırdığı belirsizlik ciddi bir güven sorunu doğuruyor. Bloomberg, bu durumu şöyle özetliyor; “Yatırımcı bir çitten atlayıp öbürüne yöneliyor. Fakat o engeli de aşınca önüne başka bir çit çıkıyor.”

BREZİLYA'DAN KAÇIYORLAR

Brezilya Borsası, Türkiye gibi gelişmekte olan ülkeler açısından önem taşıyor. Brezilya'daki dışsal para hareketi ile Türkiye'deki yabancı para hareketlerinin aynı fonlar üzerinden gerçcekleşiyor. Türkiye kadar yüksek olmasa da, yüzde 13,75 faiz veren Brezilya para birimindeki değer kaybı ve borsasındaki düşüş “Yabancı, parasını kendi kasasında tutmak istiyor” yorumlarına yol açıyor.

RUSYA KAYBEDİYOR

Türkiye'yi yakından ilgilendiren bir diğer ülke de Rusya. Rus borsası'nda deyim yerindeyse kan gövdeyi götürüyor. Putin her ne kadar Merkez Bankası'nın kasasında bulunan 560 milyar dolara güvense de Ruslar ciddi panik yaşıyor. Uzun süredir varlıklı bir hayat süren ve Amerikanlaşma başlığı etrafında “Tüketim toplumu' haline gelen Rus halkı, ceplerindeki paranın erimesi nedeniyle endişeye düşmüş durumdalar. Petrol fiyatlarındaki her 1 dolarlık düşüş Rus ekonomisinde 2 milyar dolarlık kayba yol açıyor. 149 dolardan 90 dolara gerileyen petrol fiyatı düşünüldüğünde Rusların panik yapmasının nedeni daha kolay anlaşılabilir. Buna birde, iki günde bir kapanan Rus Borsası eklendiğinde “Rusya; Ruslara bile güven vermiyor” yorumları yapılıyor.

AB'NİN SINIRI DEĞİŞİYOR

Geçmiş dönemlerde AB arenasında “Türkiye, AB'nin sınırları içerisinde değil, neyin üyeliğini konuşuyoruz' tartışmaları yaşanmıştı. Önceki gün AB liderleri toplantısında Almanya Başbakanı Merkel “Ortaklığın da bir sınırı olmalı. Her ülke kendi çözümünü bulsun” dedi. Alman Sözcü Stefan Olbermann, “Böyle bir fona ihtiyaç yok. Finansal krizin daha da yayılması halinde tek bir paketle çözüm fikri uygulanamaz. Bu durum, yeni devasa sorunlar yaratacak” dedi.

FAİZ İNDİRİMİ BEKLENİYOR

Emtia fiyatlarındaki düşüş enflasyon beklentisini azalttı. Bu beklenti faizleri aşağıya çekme konusunda elleri rahatlattı. Turkish Yatırım Analisti Gökhan Uskuay, “Tek hane için yıl sonuna kadar enflasyonun 1.14 puan düşmesi gerekiyor. Yıl sonuna kadar, uygulanan planlara karşın tüm dünyada büyümeye yönelik endişeler devam edecek. Kısa vadede beklentisi olmayan dünyada, faiz indirimi beklentilerinin alınıp satılması tek beklenti olabilir” dedi.

Buffet: Paket sorunları çözmez

Öte yandan para sihirbazı olarak nitelendirilen ünlü yatırımcı Warren Buffet'ın “Bu paket her derde deva bir ilaç değil. Sorunlarımızı çözemeyecek. Sadece Meclis'ten geçmemesi durumunda oluşacak felaketi önledi' sözleri de para sahiplerinin ekonomik görünüm konusunda ne kadar karamsar olduklarını ortaya koyuyor.

Rüzgar dolardan yana esecek

“Bir önceki FED toplantısında 50 baz puanlık faiz indirimi planı ekonomiyi desteklemek adına pratiğe dönüşebilir” diyen Uskuay'a göre krizin ikincil etkileri ekonomik aktiviteleri yavaşlatır ve Avrupa Merkez Bankası (ECB) faiz indirimine gidebilir. ECB'nin faiz indirimine gitmesi doların euro karşısındaki yükselişini sürdürmesi anlamına geliyor. Yani rüzgar dolardan yana esiyor. İstanbul Ticaret Üniversitesi Bankacılık ve Finans Bölüm Başkanı Prof. Dr. Kerem Alkin de ECB'de faiz indirimi olacağına kesin gözüyle bakıldığına dikkat çekiyor. Alkin'e göre euro/dolar paritesi 1.32 seviyesine doğru yönelebilir. “Normal şartlarda paritedeki bu düşüşe Avrupa'nın sevinmesi gerekir” diyen Alkin sözlerini şöyle sürdürüyor; “Çünkü Avrupa Amerika'ya büyük oranda ürün ihraç ediyor.”

Dolar yükselirse altın düşer

Emtia fiyatlarında yaşanan gerileme doların değer artışına katkı sağlıyor. Önümüzdeki günlerde ECB'nin faiz indirimine gitmesiyle tüm emtia fiyatlarında olduğu gibi altında da yeni bir düşüşün başlayabileceği belirtiliyor. Bu nedenle “Dolardaki yükseliş altın fiyatlarını bir süre daha baskı altında tutabilir” yorumları yapılıyor. Petrolün 147 dolarlık tarihi zirvesine

dikkat çeken Alkin, spekülatif yükselişin ardından hızlı bir düzeltmenin yaşandığını anlatıyor. Küresel ekonomide ciddi bir yavaşlama görülürse petrol fiyatlarındaki düşüş devam eder” diyen Alkin, altının ise kaos dönemlerinin yatırım aracı olduğuna dikkat çekti. Alkin sözlerine şöyle devam etti: "Altın her zaman kıymetli ve elden çıkarması kolay bir yatırım aracı. Küresel krizin de etkisiyle altına ciddi bir talep var. Lehman Brothers'ın battığı andan itibaren 900 dolara kadar çıkan sonra düşüşe geçen altının 780 dolara kadar geri çekileceğini düşünüyorum.”

(Yeni Şafak)