Merkez Bankası'nın faiz kararına iş dünyasından ilk tepkiler! 2018'den bu yana ilk kez...

Merkez Bankası, bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını (politika faizi) 100 baz puan düşürerek yüzde 10,75'ten yüzde 9,75'e çekti.

Merkez Bankası, koronavirüs salgınının Türkiye ekonomisi üzerindeki olası olumsuz etkilerinin sınırlandırılması amacıyla aldığı bir dizi tedbiri açıkladı.

İş dünyasından Merkez Bankası'nın faiz kararına destek geldi.

TİM: ÖNEMLİ KATKI SAĞLAYACAK

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı İsmail Gülle, "Koronavirüs salgınının uluslararası ticarete yönelik oluşturduğu olumsuz etkilerini azaltmak amacıyla, Merkez Bankası'nın faiz indirimi ve ilave likidite sağlanması kararını memnuniyetle karşılıyoruz. Alınan tedbirler, Türkiye ekonomisi ve ihracata önemli bir katkı sağlayacaktır." ifadelerini kullandı.

TİM Başkanı Gülle, yaptığı yazılı açıklama ile, TCMB'nın faiz indirimine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

TCMB'nin aldığı faiz indirimi, ek likidite sağlanması ve ilave tedbirlerin, Türk ihracatçısını rahatlatacak önemli bir hamle olduğunu belirten Gülle, atılan bu adımlarla, ihracatçının ihracat taahhütlerini kapatmak konusunda istedikleri imkanın sağlandığını bildirdi.

Koronavirüs salgınının uluslararası ticarete yönelik oluşturduğu olumsuz etkilerini azaltmak amacıyla, Merkez Bankası'nın faiz indirimi ve ilave likidite sağlanması kararını memnuniyetle karşıladıklarını aktaran Gülle, şunları kaydetti:

"Alınan tedbirler, Türkiye ekonomisi ve ihracata önemli bir katkı sağlayacaktır. Para Politikası Kurulu, politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının beklentilerin üzerinde 100 baz puanlık indirimle yüzde 10,75'ten yüzde 9,75'e indirilmesine karar verdi. Böylelikle, politika faiz oranı son bir yılda yüzde 24'ten tek haneli değerlere düşmüş oldu. Bunun yanı sıra, reel kredi büyüme koşullarını sağlayan bankalara yaklaşık 5,1 milyar dolar karşılığı döviz ve altın cinsi likidite verildi.

Küresel ekonomik belirsizlikler ile uluslararası ticarette yaşanan güçlüklerin reel sektör firmaları üzerindeki olası etkilerinin hafifletilmesi amacıyla ihracat ve döviz kazandırıcı hizmetler reeskont kredilerine yönelik önlemlerin alınması son derece önemli gördüğümüz bir başka husus. Toplamda 7,6 milyar dolar karşılığı kadar reeskont kredisi geri ödemesinin ertelenebilmesi ihracatçılarımıza nefes aldıracaktır."

Küresel ölçekte bazı Merkez Bankalarının aldığı kararlara atıfta bulunan Gülle, Merkez Bankalarının aldıkları kararların motivasyonunun Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının aldığı kararla benzer olduğunu ifade etti.

İsmail Gülle, şu değerlendirmelerde bulundu:

"Virüs etkisiyle uluslararası kuruluşlar ardı ardına küresel büyüme tahminlerini yüzde 3-3,5 seviyesinden yüzde 2-2,5 seviyesine düşürmüştü. Merkez Bankası da bu hususu dikkate alarak koronavirüs salgınına ilişkin gelişmelerin küresel büyüme görünümünü zayıflattığını, gelişmiş ve gelişmekte olan ülke merkez bankalarının genişleyici yönde koordineli adımlar attığını ve virüsün sermaye akımları, finansal koşullar, dış ticaret ve emtia fiyatları kanalıyla oluşturmakta olduğu küresel etkilerin yakından takip edildiğini kararında ifade etti. Küresel salgın sıfatını kazanmış olan Koronavirüsün küresel ticaret ve dünya ekonomisine yönelik etkileri adına farklı senaryoların ele alındığı, hükümetlerin ve merkez bankalarının seri tedbirler aldıkları ve tartıştıkları bir dönemden geçiyoruz."

TİM Başkanı Gülle, Türkiye'nin ilk andan itibaren tehdidi ciddiyetle ele alarak, gerekli tüm tedbirleri almış ülkeler arasında öncelikli olduğunu belirterek, TİM olarak, bu kritik süreçte daha çok çalışarak, Türkiye'ye en iyi şekilde katkı sağlayacaklarını aktardı.

NAİL OLPAK: “TCMB’NİN ADIMLARI İŞ DÜNYASINA NEFES ALDIRACAK”

Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Başkanı Nail Olpak, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nın faiz indirim kararı ve tedbir paketi ile ilgili yazılı bir değerlendirme yaptı.

Olpak değerlendirmesinde şunları kaydetti:

“TCMB Para Politikası Kurulu’nun, tüm dünyayı etkisi altına alan koronavirüs salgınının ekonomik ve finansal etkilerini değerlendirmek üzere 19 Mart’taki toplantısını iki gün öne çekerek, hızla aksiyon aldığını görüyoruz. Bu kapsamda, piyasaların ve reel sektörün beklentileriyle uyumlu olarak politika faizinin 100 baz puanlık bir indirimle yüzde 10,75’ten yüzde 9,75’e düşmesini son derece yerinde bir karar olarak değerlendiriyoruz. Koronavirüs etkisiyle küresel ekonomide yaşanan daralma, reel sektörün likit ihtiyacını da artırıyor. Dolayısıyla sanayicinin, üreticinin ve vatandaşımızın üzerindeki faiz yükünün hafifletilmesi büyük önem taşıyor. Merkez Bankası’nın aynı zamanda sadece zorunlu karşılıklarda da yaptığı indirimle, reel kredi büyüme koşullarını sağlayan bankalara yaklaşık 5.1 milyar dolar karşılığı döviz ve altın cinsi likidite verilmesinin önünü açmasını da ayrıca önemsiyoruz. Özetle, ek likidite imkanlarının devreye alınmasıyla, reel sektörün ihtiyacı olan kredi akışının sağlanmasının ve küresel boyutta yaşanan sorun nedeniyle ihracatçımızın da sıkıntı yaşamaması adına kolaylık sağlayacak tedbirler alınmasının iş dünyasının tüm paydaşlarına nefes aldıracağını düşünüyoruz.

Hazine ve Maliye Bakanlığımız da bugün aldığı kararla, yıllık gelir vergisi beyannamelerinin verilme ve ödeme sürelerini 30 Nisan tarihine kadar uzattı. Bu da ekonomi yönetimimizin ortak akılla hareket ederek, eş zamanlı ve çok katmanlı bir aksiyon planını hayata geçirdiğini gösteriyor. Siyasi İradenin ve Ekonomi Yönetimimizin, hızlı karar alma mekanizmasıyla, önümüzdeki günlerde de Sanayicilerimizi, KOBİ’lerimizi ve iş dünyasını rahatlatan adımlar atmaya devam edeceğini düşünüyoruz. Birlikte her zamanki gibi el ele vererek ve en önemlisi “öncelikle sağlık” diyerek bu zor günleri atlatacağımıza inanıyoruz.”

ASRİAD: NEFES ALDIRACAK

ASRİAD Genel Başkanı Adnan Danışman, TCMB’nın Para Politikaları Kurumu’nu erken toplayarak faiz ile ilgili erken karar vermesinin dinamik yönetim anlayışı açısından önemli olduğunu ve bu kritik zamanlarda faiz indiriminin iş hayatına nefes aldırma etkisi yapacağına inandığını ifade etti.

Açıklama şu şekilde:

“2018 yılında yaşadığımız büyük sıkıntıya rağmen alınan tedbirler sonrasında 2020 yılına son derece iyi başlamış ve hem faizlerin düşürülmesi, hem enflasyonun kontrol altına alınması ve hem de kurların rahatsız edici boyuta yükselmesi sonucunda makro dengelerde önemli düzelmeler yaşanmaya başlanmıştı.

Ülkemizin kredi notları ve büyüme beklentileri, küresel kuruluşlar tarafından da revize edilerek yükseltilmiş ve yüksek moralite ile ekonomik hayat rayına girmeye başlamıştı. 

Ancak, Çin’de devreye giren Covid-19, küresel anlamda tüm gidişi etkileyecek sonuçlar üretti. Dünyada ticari hayat durma noktasına geldi, dış ticaret zayıfladı ve üretime adeta mola verildi.

Petrol fiyatlarının büyük üreticilerden bazılarının anlaşamaması dolayısıyla düşüş göstermiş olmasına rağmen ekonomik hareketliliğin zayıflaması bu avantajı da adeta dezavantaja dönüştürdü. Borsalarda tam anlamıyla çöküşler yaşandı. Adeta 1929 buhranı seviyelerine dönüşler yaşandı.

Piyasaların biraz da olsa hareketlenmesi için Coronavirüs öncesi durumların yok sayılarak başta ABD olmak üzere Merkez Bankalarının faiz indirme kararları ardı ardına devreye girdi.

TCMB de bu kapsamda erken bir kararla 100 puanlık faiz indirimi kararı aldı. Artık tek haneli faiz oranlarından bahsediyoruz. Ancak Türkiye gibi ülkelerin kur riskleri, maalesef bu tür dönemlerde de yakasını bırakmayan bir tehdit olmaya devam etmektedir.”

DANIŞMAN: “TEDBİRLER İŞ HAYATININ SAĞLIKLI İŞLEMESİNE KATKI SUNACAKTIR.”

Muhtemelen yarın açıklanacak olan kapsamlı tedbirler de ülkemiz iş hayatının sağlıklı işlemesine katkı sunma özelliğinde olacaktır.

“Burada bir hususa dikkat çekmek isterim ki o da, iş hayatına bu kadar desteğin ve katkının düşünüldüğü bir yerde bazı kamu kuruluşlarının piyasada hiçbir sorun yokmuş gibi davranmaya devam etmeleridir. Bir taraftan katkı yaparken diğer taraftan anlayışsız bir denetim uygulaması izah edilemez. Bu konunun da bu dönemde dikkatte tutulması gerekmektedir.

ASRİAD olarak, ülkemizin en riskli dönemlerinde de elini taşın altına koyan ve her daim kamu yönetiminin yanında yer alan işadamı örgütlerinin dikkat çektiği hassasiyetlere kulak verilmesi yine milletimizin menfaatine olacaktır.”

MERKEZ’İN HAMLESİ CİDDİ FONLAMA SAĞLAYACAK

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), politika faizini beklentiler dahilinde 100 baz puan indirirken, reel sektöre de bankacılık sistemi kanalıyla ciddi boyutta ve avantajlı koşullarda fonlama imkanı sağlanacağını duyurdu.

Tüm dünyayı etkisi altına alan koronavirüs salgınının olası ekonomik ve finansal etkilerine karşı da bankacılık sektörünün ve reel sektörün elini rahatlatacak adımlar atan Merkez Bankası, ilk kez Türk usulü Uzun Vadeli Refinansman İşlemleri (TLTRO) ilanını yaptı.

Analistler, TCMB'nin erken toplanarak 3 önemli adım attığını belirtti. Bankalara hedefli likidite imkanı ve reeskont ihracat kredilerine yapılan düzenlemeler ile reel sektöre kredi akışının devamının sağlanmasına yönelik bankacılık sistemine çok ciddi boyutta ve avantajlı koşullarda fonlama imkanı sağlanacağını ifade eden analistler, TCMB'nin, ekonomik görünümde virüs öncesinde sağlanan ivmenin korunması ve küresel ekonomideki etkileri azaltmak amacıyla hem faizi indirimi hem de likidite destekleyici tedbir paketi hazırladığını vurguladı.

TCMB'nin kullandırdığı reeskont kredilerinde rahatlama sağladığını ifade eden analistler, yeni likidite aracı ile bankalara reel sektöre kullandırılan kredilerde finansman noktasında daha düşük faiz oranı ile fonlama yapılacağını dile getirdi.

"FAİZ İNDİRİMLERİNE KAPI AÇIK BIRAKILDI"

AA Analisti ve ekonomist Haluk Bürümcekçi, konuya ilişkin yaptığı değerlendirmede TCMB'nin faiz indiriminin boyut olarak bir sürprize yol açmadığını belirtti.

 Merkez Bankası'nın yeni indirimlere kapıyı açık bıraktığını ve fonlama imkanlarını ciddi boyutta artırdığını ifade eden Bürümcekçi, politika faizinin düşürülmesi ile gelecek dönemde ortalama fonlama maliyetinin haftalık repo faizi ile yakın seyredeceğini söyledi.

Bürümcekçi, para ve repo piyasasında gecelik faizin ise ortalama olarak piyasa yapıcı oranına daha yakın olmak üzere yüzde 8,25-9,75 aralığında bankaların likidite durumuna bağlı olarak dar bir alanda dalgalanacağını kaydetti.

Merkez Bankası'nın, daha önce kullandığı "Gelinen noktada, mevcut para politikası duruşunun hedeflenen dezenflasyon patikasıyla uyumunu koruduğu değerlendirilmektedir" mesaj cümlesine karar metninde yer vermediğine dikkati çeken Bürümcekçi, şu değerlendirmelerde bulundu:

"Enflasyon trendinde ve gelecek enflasyon beklentilerinde gözlenebilecek iyileşmeleri politika faizine yansıtmaya devam edeceği sinyalini vermiştir. Ayrıca, karar sonrası açıklanan tedbirlere bakıldığında, reel sektöre kredi akışının devamını sağlamaya yönelik bankacılık sistemine çok ciddi boyutta ve avantajlı koşullarda fonlama imkanı sağlanacağı görülmektedir. Bu durumun son dönemde finansal koşullarda gözlenen sıkılaşmayı telafi etmek ve büyümedeki olası yavaşlamayı sınırlamak açısından faydası olacaktır."

"MERKEZ BANKASI HEM LİKİDİTE SIKIŞIKLIĞINA HEM DE TALEPTE YAVAŞLAMA OLASILIĞINA HAZIRLIK YAPIYOR"

İş Portföy Başekonomisti Nilüfer Sezgin de Merkez Bankası'nın emtia fiyatları ve talep koşullarının zayıflaması nedeniyle enflasyonun beklenenden düşük seyretme ihtimalini dikkate alarak faiz indirimine gittiğini belirtti.

Bu reaksiyonun beklenen reel faizin yükselmesini engellemek için atılmış bir adım olduğunu ifade eden Sezgin, likidite tedbirlerinin ise proaktif olarak gelecek dönemde artması muhtemel olan likidite ve finansman ihtiyacına yönelik atılmış bir adım olduğunu vurguladı.

Sezgin, şu değerlendirmelerde bulundu:

"Hem finansmana erişimi hem de bu finansmanın maliyetini düşürücü adımlar olduğu için ekonomiyi destekleyici. Ayrıca, döviz likiditesini rahatlatıcı adımlar da var ki bu da küresel risk iştahının zayıflaması ve ihracat ile turizm kayıpları nedeniyle yine kısa vadede artabilecek döviz talebini karşılamaya yönelik görünüyor. Bu kanallar brüt rezervleri olumsuz etkileyebilir ancak swap imkanı genişletildiği için toplamda brüt rezerv etkisi sınırlı kalabilir. Merkez Bankası'nın kendi rezervi dediğimiz kısım için negatif etkisi olacaktır. Toplamda bakıldığında Merkez Bankası, hem likidite sıkışıklığına hem de talepte yavaşlama olasılığına hazırlık yapıyor. Yarın açıklanacak mali ve diğer tedbirlerle bir arada daha anlamlı ve bütünlük gösteren hale dönüşebilir. Kredilerin yapılandırılması veya ötelenmesi gibi adımlar da bekleniyor. Böylesi adımların işlerlik kazanabilmesi için Merkez Bankası arka planı hazırlamış görünüyor. Ancak mali politika içinden geçtiğimiz süreçte daha hedefli çözümler üretebilir. Bu kanalın da çok önemli olacağını düşünüyorum."

"REEL SEKTÖRE KESİNTİSİZ KREDİ İMKANI SAĞLANDI"

Spinn Danışmanlık Kurucu Ortağı ve ekonomist Özlem Derici Şengül ise haftalık repo faizinde indirimin yanı sıra TCMB'nin bankalar, reel sektör ve ihracatçılar için bir dizi önlem açıkladığını belirtti.

Reel sektöre kesintisiz kredi imkanının da sağlandığını vurgulayan Şengül, "Bankaların yeni likidite imkanlarından reel sektöre kesintisiz kredi akışı sağlaması hedeflenmiş ve likidite imkanlarından yararlanma sağlayacakları kredi tutarları ile ilişkilendirilmiştir. Bu çerçevede 91 günlük repo ihalelerinde politika faizinin 150 baz puan aşağısında, yani yüzde 8,25 oranla likidite sağlanacak." dedi.

Şengül, ihracatçılara da vade kolaylığı sağlandığını anımsatarak, şunları kaydetti:

"Reel kredi büyümesi şartı, reel sektöre kesintisiz krediyi zorlaştırabilir. TCMB'nin bu düzenlemelerinin kısa vadede likidite sıkışıklığı yaşamamak için önemli olduğunu ancak koronavirüs salgını dolayısıyla reel sektörde oluşacak zararı önleme konusunda yetersiz olduğunu düşünüyoruz. Likidite imkanlarının reel sektöre kullanıldığı ölçüde bankalara tahsis edilmesi, kredilerin doğru bir şekilde kanalize edilmesi için oldukça önemli ancak reel kredi büyümesini sağlayamayan bankaların müşterisi olan reel kesimin kredilere erişiminde sıkıntı yaşaması alınan önlemlerin etkinliğini azaltacaktır. Bu yüzden gelişmelerin negatif yönde devam etmesi durumunda TCMB'nin bu kısıtı kaldırmasını bekleriz."

"POLİTİKA FAİZİ NİSAN 2018'DEN BU YANA İLK KEZ TEK HANEDE"

Deniz Yatırım Stratejisti Orkun Gödek, TCMB'nin 2 yıl aranın ardından ilk kez ara PPK toplantısı gerçekleştirerek politika faizini indirdiğini söyledi.

Mart ayı başlangıcından bu yana global çapta gözlenen takvim dışı para politikası toplantıları gerçekleştirilmesi furyasına bugün itibarıyla TCMB'nin de katılım sağladığını ifade eden Gödek, "Bugün alınan 100 baz puan faiz indirimi kararı ile politika faizi Nisan 2018’den bu yana ilk kez tek haneli seviyelere gelmiş oldu." dedi.

Gödek, 7 maddelik önlem paketine ilişkin ise şu değerlendirmelerde bulundu:

"Önlemler likidite kanallarının her koşulda açık tutulmasını ve reeskont ödemelerine dair kolaylıkları içerirken, ilk kez TCMB tarafından 'TLRO vari fonlama' adımının atıldığını gösteriyor. Hatırlatmak gerekirse, Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) sıklıkla kullandığı TLTRO uygulaması, hedefli, uzun vadeli, ucuz fonlama koşullarını içerir operasyonlardan oluşmakta. Zamanlama olarak önden alınan faiz indirimi kararının Türk lirası çapraz kur işlemlerinde aleyhte ek satış baskısı olarak belirmesini beklemiyoruz. Zira globalde bir süredir takip edilen 'değerli Amerikan doları' ve 'riskten kaçış' temalarının oyunda ana belirleyici olduğu ve söz konusu pozisyonlarını bir süre daha koruyacağını değerlendiriyoruz."