Patates ve soğan fiyatları neden sürekli yükseliyor? Bakanlık'tan müdahale...

Sofralarımızın demirbaş ürünleri patates ve soğan fiyatları cep yakıyor. Çarşıya çıkan tüketicinin eli patates ve soğana gitmezken, üretici de satıcı da bu durumdan rahatsız. Şiddetli sağanak, sel, don gibi doğal afetlerin vurması ile yükselen fiyatlardan stokçular da bir o kadar sorumlu. Zarar gören tarlalardan toplanamayan ürünler ve olanların da düşük verimi patatesin fiyatını 6 liraya çıkarırken, soğanın fiyatını 6,5 liraya çıkardı. Peki, patates ve soğan fiyatları neden sürekli yükselişte? Patates ve soğan fiyatlarının fırlaması ile beraber hükumet harekete geçti. 

PATATES VE SOĞAN FİYATLARI EL YAKIYOR!

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Hal Müdürlüğü’nün açıkladığı rakamlara göre, patatesin kilogram fiyatı 19 Haziran itibarıyla 2.5 lira ile 3.5 lira arasında değişiyor. Mayıs ayında ise aynı patatesin fiyatı halde 1 lira ile 1.8 lira arasındaydı. Buna göre, bir ay içinde patatesteki fiyat değişimi yüzde 94’ü buluyor. Rakamlar, mayıs ayında bir kilo patates için talep edilen bedelin, haziran ayında 500 gram patates alabildiğini gösteriyor. 2017 Haziran ayı fiyatları ile karşılaştırıldığında ise, patates en düşük 1.3 liradan, en yüksek ise 2 liradan alıcı buluyordu. Buna göre patatesteki bir yıllık fiyat değişimi yüzde 75’i bulmuş durumda. Tablo böyle olunca, patatesin market raflarındaki fiyatı da cep yakar hale geldi. Raflarda çeşidine göre kilosu 4.5 liradan 6 TL’ye kadar patates bulmak mümkün.

YÜKSEK FİYATLARIN NEDENİ STOKÇULAR MI?

Fiyatların bu denli yüksek olmasından şikayetçi olan tek taraf tüketici değil, satıcı ve üretici de mağduriyetini sürekli dile getirirken, satıcıların olaya ilişkin bir nedeni var. Patates ve soğanın stoklandığını ifade eden pazarcılar, fiyatların nedeninin stokçular olduğunu dile getirdi. Üreticinin elinden yalnızca 40 kuruşa çıkan patatesin tüketiciye gelene kadar 6 liraya çıkması herkesi hayrete düşürüyor.

Yükselen patates ve soğan fiyatlarını değerlendiren MÜSİAD Gıda, Tarım ve Hayvancılık Sektör Kurulu Başkanı Yaşar Sekizkardeş, “Yeterli miktarda ürün yetiştirilmesine rağmen, bazı tüccarların bayram öncesi daha yüksek fiyata ürün satmak amacı ile stok yaptıkları bilgisine ulaşmış bulunuyoruz” ifadesini kullandı. Üretimin yeterli miktarda olduğunu kaydeden Sekizkardeş, “Herhangi bir ürünün üretiminin az olup talebin fazla olması durumunda fiyat yükselişi, anlayışla karşılanabilir. Fakat ürün yeterli miktardayken fırsatçılık yapılarak fahiş fiyat üzerinden satış yapma isteği kesinlikle kabul edilebilir bir durum değildir” diye konuştu.

PATATESTE GÖRÜLEN HASTALIK VERİMİ DÜŞÜRDÜ

AA muhabirine önemli açıklamalarda bulunan İzmir Ödemiş Ziraat Odası İkinci Başkanı Mehmet Dinlemez, patates fiyatlarının neden yükseldiğinden bahsetti. İlçe olarak üretimin %25'ini karşıladıklarını ifade eden Dinlemez,

"Geçen yıl oluşan fiyatların memnuniyetsizlik yaratması bu sene ekim alanlarını daralttı. Bu yıl hava şartları da patatesin sevdiği gibi gitmedi. Hava şartlarından dolayı erken ekilen patateslerde görülen hastalık verimi düşürdü. Bundan dolayı da fiyatlar yükseldi." dedi.

Fiyatların yakın dönemde diğer üretim bölgelerinin devreye girmesiyle gerileyeceğini ancak tarla fiyatı ile raf fiyatı arasındaki farkın yüksek olmasının üreticiyi kızdırdığını belirten Dinlemez, "Tarla fiyatı ile raf fiyatı arasındaki fark üçe katlandı. Çok acı bir gerçek ama maalesef bunun önüne geçilemiyor." diye konuştu.

KIŞ PATATESİNE AĞIRLIK VERİLİYOR

Yaz patatesinin sakla koşulları nedeniyle ekiminin azaldığını ifade eden Dinlemez, üreticinin ağustos ayında hasat edilen "kış patatesi"ne ağırlık verdiğini söyledi. Bu nedenle üretim maliyeti daha düşük olana doğru bir eğilim olduğunu ifade ederek, "Kış patatesinin saklama ömrü daha fazla olduğu için ona ağırlık veriyoruz. Yaz patatesini azalttık çünkü sıcakta patates çürüme yapıyor. Ayrıca bu mevsimde işçi bulamıyoruz. Maliyetler arttığı için ekim alanı da azaldı." dedi.

BAKANLIK HAREKETE GEÇTİ! MÜDAHALE GELİYOR...

Son günlerin en çok konuşulan meselelerinden patates-soğan fiyatlarına hükumet kanadından müdahale geliyor. Konuya ilişkin önemli açıklamalarda bulunan Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi "Müdahalemiz bugün itibariyle başladı." diyerek ayrıntıları verdi.

Patates ve soğan üzerinden yapılan spekülasyonlara izin vermeyeceklerini ifade eden Zeybekçi, "Soğan-patates fiyatlarıyla ilgili aşırı oynaklık görüyoruz. Konuyla ilgili müdahalemiz başladı. Tarım Bakanlığı olarak bakıyoruz. Bu ürünlerin ithalatına müsaade edeceğiz. Soğan ve patatesin Türkiye'ye gireceği miktar ve ülke belli. Soğan, patates fiyatında spekülasyona izin vermeyiz. Müdahalemiz bugün itibariyle başladı." dedi.