Ucuz süt için 'aracı azalsın' önerisi

Ulusal Süt Konseyi geçen günlerde fiyatta revizyona giderek 1,3 olarak uygulanan çiğ sütün referans fiyatını 1 Ekim 2017-28 Şubat 2018 dönemi için 1,4 liraya yükseltti. Üreticilere verilen 10 kuruşluk zam ise marketlerdeki süt ve süt ürünleri satış fiyatlarında artışa yol açtı.

Bu durum ise tüketicilerin marketten markete değişen fiyatlardan dolayı arayışa girmesine neden oldu. Süt üreticileri, market raflarında artan süt fiyatlarının kendilerinden değil aracılardan kaynaklandığını belirtirken, tüketiciler ise artıştan şikayetçi.

Türkiye'deki önemli süt üretim merkezleri arasında yer alan ve yıllık 1 milyon 700 bin ton sütün elde edildiği İzmir'de üreticiler, tüketicinin eline ulaşan sütten kendilerinden ziyade aracıların daha fazla kazanç sağladığını öne sürüyor.

Tire Süt Kooperatifi Başkanı Mahmut Eskiyörük, İzmir'deki sütün yüzde 70'inin Küçük Menderes Havzası'nda üretildiğini söyledi.

Bu bölgedeki üreticiyi ve tüketiciyi korumak amacıyla 1967 yılında kurulan Tire Süt Kooperatifi çatısı altında 2 bini aşkın üreticinin bulunduğunu belirten Eksiyörük, geçmişte 80 ton olan günlük süt üretiminin bugün 500 tona yükseldiğini ifade etti.

'Üreticiyle tüketiciyi direk buluşturmamız gerekiyor'

Çiğ sütteki 10 kuruşluk artışın üreticilerin girdi maliyeti nedeniyle alındığını anlatan Eksiyörük, şöyle konuştu:

"Bu durumu fırsat bilen aracılar piyasadaki ürünlerin fiyatını artırdı. Emek sarf eden üretici ile tüketici mağdur ama haksız kazanç sağlayan bu aracılar bir türlü kontrol edilemiyor. Bu 10 kuruşluk fiyat artışı rafta tüketiciye aynı oranda yansımadı. Aradaki fark stokçulardan kaynaklanıyor. Şu an raftaki artış haksız kazanç sağlayan kesimlerin cebine giriyor, bunları ortadan kaldırmamız lazım. Bunları ortadan kaldırmak için de üreticiyle tüketiciyi direkt buluşturmamız gerekiyor."

Eskiyörük, sektörde kooperatifleşmeyi oluşturmadan sağlıklı bir piyasa düzeni sağlamanın mümkün olamayacağını kaydetti.

Nazilli ve Çevresi Tarımsal Kalkınma Kooperatifi (ÖRKOOP) Yönetim Kurulu Başkanı Çetin Kapucu ise mevcut süt fiyatının ancak üreticinin maliyetini kurtaracak seviyeye geldiğini söyledi.

Çiğ süte verilen 10 kuruşluk artışın market raflarına yüzde 10 olarak yansıması gerektiğini anlatan Kapucu, "Marketteki raflara yansımasının biraz daha fazla olduğunun kanaatindeyim. Süt ve süt ürünlerinin vatandaşa ulaşmasındaki aracılar ne kadar azaltılırsa fiyatların daha da düşeceğine inanıyorum." ifadelerini kullandı.

Kooperatiflerin desteklenmesi gerektiğini belirten Kapucu, bu sayede fiyat artışlarının kontrol altına alınabileceğini söyledi.

Üretici Halil Çalışkan da kendilerinden düşük fiyata alınan sütün tüketiciye yüksek fiyatlarla verilmesinden rahatsız olduklarını vurgulayarak, "Bu artış aracılardan kaynaklanıyor, o fiyatlar bize yansımıyor. Aracılar bizden çok daha fazla para kazanıyor." diye konuştu.

Tüketici Meltem Denizeri ise haftada 10 litre süt tükettiklerini belirtti.

Son dönemde süt fiyatlarının arttığını ifade eden Denizeri, "Bunun üreticinin tekelinde olduğunu düşünmüyorum, çiftçilerin değil aracıların daha çok kazandığını biliyorum. Biz ucuz almak istiyoruz, üretici pahalı satmak istiyor, aracı kazanıyor sonuç ortada biz zarardayız." ifadelerini kullandı.