Trump’ın otomotiv tarifesi pahalıya patlayacak: 108 milyar dolarlık fatura

Center for Automotive Research (Otomotiv Araştırmaları Merkezi) tarafından yayımlanan yeni bir analiz, ABD Başkanı Donald Trump tarafından nisan ayı başında uygulamaya konulan yüzde 25’lik otomotiv ithalat vergisinin, 2025 yılı itibarıyla ABD’deki otomobil üreticilerine 108 milyar dolarlık ek maliyet getireceğini ortaya koydu.

Michigan eyaletine bağlı Ann Arbor merkezli kuruluşun perşembe günü yayımladığı rapora göre, Detroit merkezli üç büyük üretici Ford, General Motors (GM) ve Stellantis bu toplam maliyetin 42 milyar dolarlık kısmını üstlenecek.

ARAÇ BAŞINA BİNLERCE DOLAR EK VERGİ

Çalışmada, Detroit Üçlüsü'nün ABD’de ürettikleri her bir araç için ortalama 5 bin dolara yakın, ithal ettikleri araç başına ise 8 bin 600 dolar civarında vergi ödeyeceği tahmin ediliyor. Bu oran, sektör genelinde sırasıyla 4 bin 239 ve 8 bin 722 dolar seviyelerinde seyrediyor.

ÜRETİM PLANLARI DEĞİŞTİ

Trump’ın 3 Nisan’da devreye soktuğu tarifeler, tedarik zincirleri küresel ölçekte olduğu için sektörde ciddi yankı uyandırdı. Meksika ve Kanada’dan ithal edilen araçlar da bu vergilere tabi tutulurken, ABD-Meksika-Kanada Anlaşması’na (USMCA) uygun üreticiler, araçlardaki ABD menşeili içerik üzerinden indirim alabiliyor.

Bu yeni vergi yükü, bazı üreticileri üretim planlarını yeniden düzenlemeye itti. General Motors, Indiana’daki tesisinde kamyon üretimini artırırken, Stellantis Meksika ve Kanada’daki bazı fabrikalarında üretimi geçici olarak durdurdu. Bu değişiklikler, doğrudan bağlantılı olan beş ABD tesisini de etkiledi.

OTOMOTİV KONSEYİ: MALİYET BÜYÜK, DİYALOG SÜRECEK

Detroit Üçlüsü’nü temsil eden Amerikan Otomotiv Politika Konseyi Başkanı Matt Blunt, çalışmaya ilişkin açıklamasında, “Bu analiz, yüzde 25’lik ithalat vergisinin otomotiv sektörü üzerindeki büyük maliyetini açıkça ortaya koyuyor. Ford, GM ve Stellantis olarak, ABD’de otomotiv üretimini artırma hedefimiz doğrultusunda yönetimle diyalogumuzu sürdürmeye kararlıyız,” dedi.

General Motors ve Stellantis, yapılan yorumun sektör temsilcisi üzerinden değerlendirilmesini tercih etti. Ford’dan ise henüz bir açıklama gelmedi.

ELEKTRİKLİ ARAÇ PİYASASINDA TRUMP ENDİŞESİ

ABD Başkanı Donald Trump, ikinci başkanlık döneminde elektrikli araçlara yönelik sübvansiyon iptalleri, tarifeler ve şarj altyapısı yatırımlarının durdurulması gibi adımlarla iç piyasada üretimi desteklemeyi hedeflerken, yatırımcılar ve sektör paydaşları uzun vadeli büyümenin tehlikeye gireceğinden endişe ediyor.

ABD Başkanı Donald Trump, ikinci başkanlık döneminde elektrikli araçlara yönelik aldığı kararlarla ABD'nin iç piyasada üretimi kuvvetlendirmeyi hedeflediğini savunurken yatırımcı tarafında ise politika değişikliğinin rekabeti zayıflatacağı ve piyasayı belirsizliğe sürükleyeceği endişeleri öne çıkıyor.

Piyasa oyuncuları, Trump'ın ithalata yönelik yeni tarifeler getirmesi ile elektrikli araç teşviklerinin geri çekilmesi ve şarj altyapısına ilişkin yatırımların durdurulmasını içeren yürütme kararlarının muhtemel sonuçlarına ilişkin öngörülerde bulunurken elektrikli araç üreticileri, Trump'ın bu tutumunun uzun vadede sektörün büyümesini olumsuz etkileyeceğinden endişe ediyor.

Bu adımların ülkede elektrikli araçların üretim maliyetlerini yükseltmesi ve ABD'li üreticilerin Çinli rakiplerine karşı rekabet gücünü azaltması riskini de taşıdığı öne sürülüyor. Şarj altyapısına yönelik yatırımların ortadan kaldırılmasının tüketici güvenini sarsabileceği ve elektrikli araçlara geçiş sürecini yavaşlatarak ABD'nin küresel elektrikli araç pazarındaki liderliğini tehlikeye atabileceği düşünülüyor.

Öte yandan, ABD yönetiminin de aralarında bulunduğu bazı kesimlerce Trump'ın politikalarının, ABD'deki üreticiler arasında verimliliği teşvik ederek yüksek kaliteli ve rekabetçi elektrikli araçların üretilmesini destekleyeceği ve nihayetinde fiyatlarda düşüş yaşanabileceği savunuluyor.

SEKTÖR OYUNCULARI ENDİŞELİ

ABD'de elektrikli araç piyasasında faaliyet gösteren yerli ve uluslararası birçok şirket bu gelişmelerden doğrudan etkileniyor.

Sektörde geniş araç yelpazesi ve şarj altyapısıyla Tesla, Ford ve General Motors gibi köklü şirketler öne çıkarken diğer ABD merkezli otomotiv üreticileri arasında Rivian, Lucid Motors, Canoo, Fisker ve Bollinger Motors gibi yeni markalar da yer alıyor. Hyundai, Kia, Volkswagen, BMW, Mercedes-Benz, Toyota, Honda ve Polestar gibi dev uluslararası firmalar da ABD'de aktif olarak rekabet ediyor.

ÜST DÜZEY YÖNETİCİLERDEN AÇIKLAMALAR

Uluslararası haber kaynaklarından derlenen bilgilere göre, bu süreçte Trump'ın politikalarına karşın sektör paydaşlarından da çeşitli yorumlar gelirken sektörün geleceğine dair endişeli duruşun hakim olduğu görülüyor.

ABD'de elektrikli araç üreticileri ve batarya üreticilerinden oluşan Sıfır Emisyonlu Ulaşım Derneği, Trump'ın vergi teşviklerini kaldırmasının ülkenin uluslararası arenada rekabet gücünü zayıflatabileceği ve bazı eyaletlerdeki istihdamı olumsuz etkileyebileceği uyarısında bulundu.

Toyota'da üst düzey yönetici olan David Christ, özgür ve adil ticaretin önemini vurgulayarak, ithal araçlar ve yedek parçalara uygulanacak tarifelerin tüketiciler için fiyatları yükselteceğini ifade etti.

İsveçli elektrikli araç üreticisi Polestar Üst Yöneticisi Michael Lohscheller ise tarifeler ve küresel ticaret savaşlarının otomotiv endüstrisindeki etkileri nedeniyle Çin'de bulunan üretim kapasitesini Avrupa'ya taşımayı planladığını duyurdu.

Ford Üst Yöneticisi Jim Farley de halihazırda ABD'nin çeşitli eyaletlerinde batarya üretimi ve montaj tesislerine yönelik büyük yatırımları bulunduğunu, batarya üretimi için yapılan sübvansiyonlar olmazsa şirket operasyonlarında küçülmeye gitmek zorunda kalınabileceğini ve batarya üretiminde istihdam edilen binlerce çalışanın işinin riske girebileceğini kaydetti.

Trump'a yakın isimlerden, ABD yönetiminin Hükümet Verimliliği Departmanı sorumlusu olan Elon Musk ise serbest ticaretten yana olduğunu ve ABD ile Avrupa arasında "sıfır tarife"nin mantıklı olduğunu savundu. Musk'ın şirketi Tesla'dan yapılan bir açıklamada da ticaret sorunlarını çözmeye yönelik atılan adımların ABD'li şirketlere zarar vermeden yapılması gerektiği vurgulandı.

TRUMP POLİTİKALARI BÜYÜME BEKLENTİLERİNİ TEHDİT EDİYOR

Edison Elektrik Enstitüsünün sektör raporuna göre, ABD'deki elektrikli araç sayısının 2035'te 2023'e göre yaklaşık 18 kat artarak 78,5 milyona ulaşacağı ve yollarda kullanılan toplam araç sayısının yüzde 26'sının elektrikli olacağı öngörülüyor.

Yollardaki 78,5 milyon elektrikli aracı desteklemek için 42,2 milyondan fazla şarj noktasına ihtiyaç duyulacağı hesaplanıyor.

Söz konusu dönemde yıllık elektrikli araç satışlarının ise yaklaşık 12,2 milyona ulaşarak o yılki toplam araba satışlarının yaklaşık yüzde 72'sini oluşturması bekleniyor.

Ancak uzmanlar Trump yönetiminin son dönemde attığı adımların sektörün öngörülen büyüme hızına ulaşmasını tehdit ettiğini ifade ediyor.

TRUMP'IN ELEKTRİKLİ ARAÇLARA YÖNELİK ALDIĞI KARARLAR

Elektrikli araçları destekleyen sübvansiyonları ve politikaları gözden geçirmeyi ve gerekirse kaldırmayı planladığını açıklayan Trump, 20 Ocak'tan bu yana elektrikli araç sektörünü etkileyecek çeşitli kararlar aldı.

İlk olarak, 2030'a kadar satılan tüm yeni araçların yüzde 50'sinin elektrikli olmasını hedefleyen 2021 tarihli yönergeyi iptal eden bir yürütme emri imzaladı. Bu eylem, elektrikli araçların kullanımının teşvik edilmesine yönelik federal desteğin azalacağı beklentisini destekliyor.

Trump, ABD'de elektrikli araç şarj altyapısının genişlemesi için tahsis edilen fon ve yatırımların durdurulması emrini de verdi. Bu, şarj istasyonları için çeşitli hibe programları kapsamında ayırılmış 7,5 milyar dolarlık yatırımın da iptalini kapsıyor.

Elektrikli araç kullananlara yönelik verilen teşviklerin piyasa bozulmalarına yol açtığını ve tüketici tercihlerini haksız şekilde etkilediğini savunan Trump, bu kapsamda tüketicilere sunulan 7 bin 500 dolara kadar olan federal vergi kredisini ve eyaletlerin kendi araç emisyon standartlarını belirlemelerine olanak tanıyan muafiyetleri de yürürlükten kaldırmayı planladığını duyurdu.

Ayrıca elektrikli araç üretimi için lityum-iyon bataryalar dahil kritik öneme sahip bir çok ithal mala gümrük vergileri getirildi.