Türkiye-İsrail arasında ticaret devam ediyor mu?

Bazı basın yayın organlarında yer alan ve sosyal medyada paylaşılan, "Türkiye'nin İsrail ile ticareti devam ediyor" iddialarına ilişkin açıklama yapıldı. 

Açıklamada iddialara tek tek yanıt verildi:

TÜRKİYE-İSRAİL ARASINDA TİCARET DEVAM EDİYOR MU?

- Türkiye, İsrail’le ilgili ihracat ve ithalat işlemlerini 2 Mayıs 2024 tarihinden itibaren tüm ürünleri kapsayacak şekilde tamamen durdurmuştur.

- Bu tarihten sonra, ülkemizden İsrail’e yönelik ihracat ve ithalat için tescil edilmiş hiçbir gümrük beyannamesi bulunmamaktadır.

- Türkiye-İsrail arasında ticaret mümkün değil çünkü Ticaret Bakanlığı sistemlerinde varış ülkesi olarak İsrail çıkarıldı.

"TÜİK VERİLERİNE GÖRE İSRAİL'İN DIŞ TİCARET KODU OLAN 624 İLE HALEN TİCARET YAPILDIĞI GÖRÜLÜYOR" İDDİASI

- TÜİK verileri incelendiğinde, söz konusu verilerin Mayıs 2024'e kadar olan ticaret verileri olduğu, bu tarihten itibaren İsrail ile herhangi bir ticaretin söz konusu olmadığı açıkça görülmektedir.

- 2024 yılı toplam ticaret rakamları baz alınarak "ticaret devam ediyor" şeklinde manipülasyon yapılıyor.

FİLİSTİN'E NASIL ÜRÜN GÖNDERİLİYOR?

- 2 Mayıs itibarıyla Filistin'e yapılan bütün dış ticaret işlemleri Filistin Devleti üzerine açılan kod numarası üzerinden yapılıyor.

- Filistin'in Akdeniz'de aktif bir limanı olmadığı için Filistin'e yapılan ihracatın tamamı Filistin Ulusal Ekonomi Bakanlığı'ndan teyit alınarak İsrail limanları üzerinden yapılıyor.

NEDEN İSRAİL KAYNAKLARINDA TÜRKİYE İLE TİCARETİN SÜRDÜĞÜ GÖRÜLÜYOR?

- Çünkü işgalci İsrail, limanları üzerinden Filistin ile yapılan bütün dış ticaret istatistiklerini, kendi istatistiği gibi değerlendiriyor. Kayıtlara böyle geçiyor.

"İSRAİL'LE TİCARET YASAKLANINCA, FİLİSTİN'E OLAN İHRACAT RAKAMLARI PATLADI. KESİN İSRAİL'E FİLİSTİN ÜZERİNDEN MAL GÖNDERİLİYOR" İDDİASI

- 2023 yılının Mayıs ayına kadar ihracatçılarımız Filistin’e gönderilen malları, gümrükte kolaylık sağlamak adına, Filistin Devletinin kendi isteğiyle varış yeri İsrail olarak göstermekteydi.

- İsrail'in işgal ve soykırımının devam etmesi üzerine, Filistin tarafından satın alınan mallar artık doğrudan Filistin’e ihracat olarak kayda geçmeye başladı. Başka bir deyişle Filistin’e olan ihracat kayden yüksek gözükmekle birlikte aslında geçmiş yıllara benzer hatta daha aşağıdadır.

- GEMİ ACENTELERİ MERKEZİ O ÜLKEYLE TİCARET YAPILDIĞI ANLAMINA MI GELİR?

- Büyük gemi acentelerinin yaptığı ticari faaliyetler küresel çaptadır.

- Gemi acentelerinin merkezlerinin bulunduğu ülke, o ülke ile ticaret yapıldığını göstermez.

GEMİ ACANTELERİNİN FAALİYETLERİ DURDURULABİLİR Mİ?

- Gemi acentelerine yönelik kısıtlayıcı tedbirlerin alınması ise uluslararası ticari faaliyetlerde Türkiye'nin işlem ve zaman maliyetini yükseltecek ve Türkiye'yi dezavantajlı konuma düşürecektir.

- Öte yandan bu kısıtlamalar İsrail’in değil sadece Türkiye’nin ekonomisine zarar verecektir.

“İSRAİL’E YÜK TAŞIYAN GEMİLERİN BİLEREK TÜRK LİMANLARINA YANAŞMASINA İZİN VERİLİYOR” İDDİASI

- Ülkemiz limanlarına yanaşma izni isteyen bütün gemiler bu izni talep ederken konşimentolarını (taşınan malın nevi, alıcı ülke, alıcı firma bilgilerini içeren kıymetli evrak) ibraz etmek zorundadır. Bu konşimentolar Ticaret Bakanlığı tarafından incelenerek, Türkiye-Filistin ikili ticaret mekanizması dahilinde olmayan hiçbir geminin ülkemize yanaşmasına müsaade edilmemektedir.

- Fakat konşimentolar Türk Resmi Makamları tarafından değil malın yüklendiği ülke tarafından hazırlanmakta ve resmi evrak oldukları için bunlara itimat edilmektedir.

- Aksi takdirde ülkemizdeki limanlara yanaşan fakat mal indirmeyen bütün gemilerin tamamının yüklerinin araştırılması gerekmektedir.

- Bu uygulama fiilen uygulanamaz olduğu gibi ülkemizin kendi ihtiyaçları ve ticaret politikalarını da olumsuz etkileyecektir.

- Nitekim bu tür uygulamalar genelde muhatap ülkenin de benzer tedbirler almasına sebep olmakta ve ticari ilişkiler zedelenmektedir.