Merkez Bankası'nın 2024 yol haritası belli oldu

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) 2024 yılı Para ve Kur Politikası Raporu yayımlandı.

Raporda, merkez bankalarının toplumsal refah artışına en büyük katkısının fiyat istikrarının sağlanmasıyla gerçekleşeceğini bildirdi.

Planda, bu çerçevede, fiyat istikrarını sağlamak ve sürdürmekle ilgili sahip olunan tüm araçların bu amaç doğrultusunda kullanılacağı vurgulandı.

Ayrıca fiyat istikrarını destekleyici bir unsur olarak finansal istikrarın da gözetileceği üzerinde duruldu.

"ENFLASYON HEDEFİ YÜZDE 5"

Enflasyon hedeflemesi rejimi çerçevesinde, hükümet ile birlikte belirlenen enflasyon hedefin yüzde 5 olarak korunduğu dile getirerek şu ifadeler kullanıldı:

TCMB’nin hesap verme yükümlülüğünün bir unsuru olan belirsizlik aralığı, önceki yıllarda olduğu gibi hedef etrafında her iki yönde 2 yüzde puan olarak korunmuştur. Para politikası enflasyonu orta vadede bu hedefe ulaştıracak şekilde oluşturulacaktır.

4 ANA KOLDA YOL HARİTASI ÇİZİLDİ

Merkez Bankası'nın yayınladığı yol haritasında; Para Politikası ve İletişimi, Makroihtiyati Politika Çerçevesi, Türk Lirası ve Döviz Likiditesi Yönetimi ve TCMB Kredi Programları ayrı ayrı maddelerle belirtildi.

ENFLASYON
RAPORU’NDA AÇIKLANAN TAHMİNLER ARA HEDEF OLACAK

Metinde öne çıkan ifadeler şunlar oldu:

Enflasyonun gelecek dönemdeki seyri konusunda iktisadi birimlere rehberlik etmesi öngörülen
göstergeler, kısa vadede enflasyon tahminleri, orta vadede ise enflasyon hedefidir. Enflasyon
Raporu’nda açıklanan tahminler enflasyon beklentilerine yönelik referans oluşturma işleviyle ara
hedef olarak kullanılacaktır. Yıl sonunda gerçekleşen enflasyonun belirsizlik aralığının dışında kalması durumunda ise hesap verebilirlik ilkesi gereği Hükümet’e “Açık Mektup” yazılacaktır.

POİTİKA FAİZİ TCMB’NİN TEMEL POLİTİKA ARACI OLMAYI SÜRDÜRECEK

Bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı, TCMB’nin temel politika aracı olmayı sürdürecektir.
Dezenflasyonun en kısa sürede tesisi, enflasyon beklentilerinin çıpalanması ve fiyatlama
davranışlarındaki bozulmanın kontrol altına alınması için 2023 yılı ikinci yarısında parasal
sıkılaştırma süreci başlatılmıştır. PPK, önceden açıklanan bir takvim çerçevesinde 2024 yılında 12 toplantı yapacaktır.

PARASAL SIKILIK

Parasal sıkılık ve parasal aktarım, likidite gelişmeleri yakından takip edilerek miktarsal sıkılaştırma
kararları ile desteklenebilecektir. Miktarsal sıkılaştırma adımlarına, kullanılan sterilizasyon araçlarının çeşitliliği artırılarak devam edilecektir.

PARA POLİTİKASI KARARLARI, GELİŞMELERE GÖRE ALINACAK

Para politikası kararları, makro ve mikro düzeyde fiyatların ayrıntılı analizi, enflasyon beklentileri
ve fiyatlama davranışları, para politikasının etkileyebileceği talep unsurları, arz yönlü gelişmeler,
iç-dış denge, tasarruf eğilimi ve krediler dahil olmak üzere finansal koşullar ile likidite ve fiyat
istikrarını etkileyen diğer tüm unsurlardaki gelişmeler dikkate alınarak oluşturulacaktır.

PPK TOPLANTISI ÖNCESİNDEKİ YEDİ GÜNLÜK SÜRE “SESSİZ DÖNEM” OLACAK

Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısı öncesindeki yedi günlük süre “sessiz dönem” olarak
adlandırılmakta olup, bu süre içinde para politikasına yönelik dış iletişim yapılmamaktadır. Bu
dönem içerisinde PPK toplantısına hazırlık amacıyla karar alma sürecine teknik girdi sağlayan
birimler PPK’ya kapsamlı analiz ve değerlendirmeler yapmaktadır.

DAR GELİRLİ KESİM GÖZETİLECEK

Sıkılaşan finansal koşulların dar gelirli kesime etkisini azaltmaya yönelik tedbirler alınabilecek.

REZERV ARTIRMAYA DEVAM

2024'te de piyasa koşulları elverdiği müddetçe rezerv biriktirilmesi yönündeki stratejiye devam edilecek.

TL MEVDUAT DAHA DA ATTIRILACAK

Sadeleşme 2024’te de devam edecek. TL mevduatın payının yüzde 50’ye yükselmesi hedeflenecek. Parasal aktarım mekanizmasının etkinliğini artıran bu uygulamalar sonucunda ağustos ayından itibaren KKM bakiyesi yüzde 22 azalırken, Türk Lirası mevduatın toplam mevduat içindeki payında 15 Aralık itibarıyla 9 puan artış olmuştur.

SUNUMLAR DEVAM EDECEK

Metinde TCMB Baykanı Hafize Gaye Erkan'ın katıldığı bilgilendirme toplantılarının da süreceği bilgisi verilerek şu ifade kullanıldı:

TCMB’nin faaliyetleri, para politikası uygulamaları ve döneme özgü gelişmeler hakkında Başkan tarafından Türkiye Büyük Millet Meclisi Plan ve Bütçe Komisyonu'nda yapılan sunumlar sürdürülecektir. 15. Başkan, Başkan Yardımcıları ve teknik içerikli konularda görevlendirilen TCMB mensupları tarafından diğer platformlarda yapılan sunum ve konuşmalar iletişim politikasının bileşeni olmaya devam edecektir.

TCMB’NİN İLETİŞİM ARACI OLAN RAPORLAR YAYINLANMAYA DEVAM EDİLECEK

Finansal İstikrar Raporu, TCMB’nin bir diğer önemli iletişim aracı olmaya devam edecektir. 17. Bunun yanı sıra, aylık enflasyon gelişmelerini alt kalemler itibarıyla özetleyen Aylık Fiyat Gelişmeleri Raporu’nun, resmi fiyat istatistiklerinin açıklanması ile PPK toplantısı arasında geçen süre zarfında aylık enflasyon gelişmelerinin kamuoyu tarafından daha sağlıklı biçimde yorumlanmasına katkıda bulunması amacıyla, bir iletişim aracı olarak kullanılması sürdürülecektir. 18. Bunlara ek olarak, para politikası, makroihtiyati çerçeve, Türk lirası ve döviz likiditesi yönetimine ilişkin kamuoyuyla paylaşılan duyurular iletişimin önemli unsurlarıdır

SİSTEMİN FONLAMA İHTİYACI YÜKSELTİLDİ

22 Aralık 2023 itibarıyla sistemin fonlama ihtiyacı 1.266,6 milyar Türk lirası (TL) seviyesindedir. Sistemin fonlama ihtiyacı yıl boyunca 215,4 milyar TL yükselmiş olup söz konusu artışın temel belirleyicileri; miktarsal sıkılaştırma kapsamında yapılan zorunlu karşılık düzenlemeleri, emisyon hacmi ile Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın (Hazine) net iç borçlanma tutarındaki yükseliş olmuştur. KKM işlemleri, ihracat bedelleri, reeskont kredileri, diğer döviz kazandırıcı işlemler ve doğrudan Devlet İç Borçlanma Senetleri (DİBS) alımları ise sistemin fonlama ihtiyacını azaltan unsurlar olmuştur.

LİKİDİTE YÖNETİMİ ARAÇLARI ETKİN ŞEKİLDE KULLANILMAYA DEVAM EDİLECEK

TCMB fiyat istikrarı temel hedefi doğrultusunda parasal aktarım mekanizmasının sağlıklı işleyişini sağlamak amacıyla tüm likidite yönetimi araçlarını etkin şekilde kullanmaya devam edecektir. Bu kapsamda, likidite yönetimi genel çerçevesi, piyasadaki likidite düzeyi ve likiditenin sistem içindeki dağılımı dikkate alınarak belirlenecektir.

2024 YILINDA DALGALI DÖVİZ KURU REJİMİ SÜRDÜRÜLECEK

2024 yılında dalgalı döviz kuru rejimi sürdürülecek ve döviz kurları, serbest piyasa koşullarında, arz ve talep dengesine göre oluşmaya devam edecektir. TCMB, döviz kurlarının seviyesine ilişkin herhangi bir hedefi gözetmemekte olup, kurların düzeyini ya da yönünü belirleme amacıyla herhangi bir döviz alım ya da satım işlemi yapmayacaktır. TCMB, döviz piyasasının etkin bir şekilde çalışabilmesi ve sağlıklı fiyat oluşumlarının desteklenmesi amacıyla döviz kuru gelişmelerini ve buna ilişkin risk faktörlerini yakından takip etmeye ve gerekli önlemleri alarak ilgili araçları kullanmaya devam edecektir.

2024'TE İHRACATÇI FİRMALARIN FİNANSMAN KOŞULLARINI İYİLEŞTİRECEK ADIMLAR ATILACAK

2024 yılında da ihracatçı firmaların finansman koşullarını iyileştirmek ve finansmana erişimlerini desteklemek amacıyla ihracat ve döviz kazandırıcı hizmetler reeskont kredilerinde ilave kolaylaştırıcı adımlar atılabilecektir. 57. Finansal kaynakların verimli kullanımı ve yatırımların desteklenmesi amacıyla stratejik öncelikler de dikkate alınarak Yatırım Taahhütlü Avans Kredisine (YTAK) erişim koşulları güncellenmiştir. Bu kapsamda, yıllık 100 milyar TL olmak üzere 3 yıl için ayrılan 300 milyar TL’lik toplam limit, yatırım projelerinin verimlilik ve katma değer niteliğine göre, firmalarca Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’ndan alınacak Teknoloji/Strateji Puanı esas alınarak tahsis edilecektir.

APİ PORTFÖY BÜYÜKLÜĞÜ

TCMB APİ portföy büyüklüğü, ilave alım seçeneği saklı kalmak kaydıyla, 2024 yılı için nominal 200 milyar TL olarak belirlenmiştir. 2024 yılında, vadesi gelecek nominal 28,2 milyar TL’lik kısım dahil olmak üzere söz konusu hedefe ulaşmak için doğrudan alım işlemleri gerçekleştirilecektir.

TL KARŞILIĞINDA YURT İÇİNDE CEVHERDEN ÜRETİLEN ALTIN ALIMI İŞLEMLERİNE DEVAM EDİLECEK

2023 yılında yurt içinde artan fiziki altın talebinin bir kısmı altın satışları ve lokasyon swap işlemleriyle TCMB tarafından karşılanmıştır. TCMB, 2024 yılında rezerv biriktirme amaçlı olarak TL karşılığında yurt içinde cevherden üretilen altın alımı işlemlerine devam edecektir. Ayrıca, piyasa koşulları çerçevesinde bankalarla lokasyon swap işlemleri gerçekleştirilebilecektir.