Üretici ve tüketici yeni hal yasasından zarar gördü
Türkiye Zirratçılar Derneği (TZD) Başkanı İbrahim Yetkin, yeni hal kanunu çerçevesinde yayınlanan yönetmeliklerin Türkiye koşullarına yeterince uygun olmadığını söyledi.
Küçük üretici ve dar gelirli tüketicinin yeni yasadan zarar gördüğünü ileri süren Yetkin, “Bugün sebze ve meyvelerin üretici fiyatları ile market fiyatları arasındaki farka baktığımızda kâr oranının yüzde 100, yüzde 200 gibi oranlarda olduğunu görüyoruz. Dar gelirli tüketici kesim, zincir marketlere mahkum edilmiştir.” dedi.
Yetkin, derneğin genel merkezinde düzenlediği basın toplantısında yürürlüğe giren 5957 Sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkındaki Kanun ile ilgili açıklamalarda bulundu. Sektörde kayıt dışılık oranının yüzde 70'ler seviyesinde olduğunu kaydeden Yetkin, kanunun büyük ölçüde kayıt dışı ticareti engellemeyi hedeflediğini, sebze ve meyve hareketinden önce internet ortamından künye alma şartı getirildiğini hatırlattı. Yetkin, büyük umutlarla uygulamaya giren sistemin ilk günlerde çöktüğünü ileri sürerek halen sağlıklı çalışmadığını belirtti.
Sisteme bildirimde aksaklıklar olduğunu dile getiren İbrahim Yetkin, "Bildirim yapılamadığı için rüsum tahakkuk ve ödemesi de tam olarak yapılamamaktadır.” dedi. Bu sebeple yıl başından itibaren toptancı hallerinin sahibi olan belediyelerin milyonlarca liralık gelirden mahrum kaldığının altını çizen Yetkin, “Piyasalarda satılan binlerce kalem maldan hiçbirisinin hatta beyaz eşyanın internet ortamında takibi yapılamazken, tarım ürünlerinden raf ömrü en kısa olan sebze ve meyvelerin elektronik ortamda kayıt ve takibinin yapılmasına başlanmıştır. Bir tarafta tarla, bağ, bahçe, sera ve buralarda çalışanlar, diğer tarafta bilgisayar ve elektronik ortamda işlem yapılmasını takdirlere sunuyoruz.” diye konuştu.
Hal ve pazar esnafının bilgisayar ve internet üzerinde işlem yapmasının istendiğini hatırlatan İbrahim Yetkin, “Hallerin birçoğunda henüz bilgisayar kullanımı yoktur. Çok yerde internet bağlantısı bulunmamaktadır. Olan yerlerdeki internet hızı ile bu işlemleri yapmak için esnaf işini gücünü bırakıp bilgisayar başında künye almakla uğraşmaktadır.” dedi.
