2010 ihracat - ithalat rakamları açıklandı

Türkiye'nin 2010 yılında ihracatı 113,9 milyar dolar, ithalatı 185,9 milyar dolara ulaştı. İthalatın ihracattan fazla yükselmesi nedeniyle dış ticaret açığındaki artış, yüzde 84,5'i buldu. Dış ticaret dengesindeki açık, 71,6 milyar dolar olarak hesaplandı.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2010 Aralık ve Aralık-Ocak dönemine ilişkin dış ticaret verilerini açıkladı.

Verilere göre, 2009'da 102 milyar 143 milyon dolar olan ihracat, yüzde 11,5 artarak, 113 milyar 930 milyon dolara yükseldi. İthalattaki artış ise yüzde 31,6'yı buldu. Tutar, 140 milyar 928 milyon dolardan 185 milyar 493 milyon dolara çıktı.

Dış ticaret açığı ise söz konusu dönemde 38 milyar 786 milyon dolardan 71 milyar 563 milyon dolara ulaştı.

İhracatın ithalatı karşılama oranı da yüzde 72,5'ten yüzde 61,4'e geriledi.

Yılın son ayında da ihracat 11 milyar 872 milyon dolar, ithalat 20 milyar 554 milyon dolar düzeyinde gerçekleşti. Aralık ayındaki dış ticaret açığı 8 milyar 681 milyon dolar olarak hesaplandı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise 2010 Aralık ayında, Kasım ayına göre ihracat yüzde 10,5 arttı, ithalat yüzde 6,4 azalış gösterdi.

TÜİK verilerine göre, Türkiye'nin dış ticaretinde 2009 ve 2010 yılı itibariyle meydana gelen değişim şöyle:

. 2009 2010 değişim

(bin dolar) (bin dolar) (yüzde)

----------- ----------- --------

İHRACAT 102.165 113.930 11,5

İTHALAT 140.928 185.493 31,6

DIŞ TİC. AÇIĞI -38.786 -71.563 84,5

İHRACATIN İTHALATI

KARŞILAMA ORANI (yüzde) 72,5 61,4 -

Türkiye, geçen yıl dış ticarette Orta Vadeli Programda (OVP) ortaya konulan öngörüleri aştı.

Programda 111,7 milyar dolar öngörülen ihracat, 113,9 milyar dolar, 177,5 milyar öngörülen ithalat da 185,5 milyar dolar olarak gerçekleşti. Buna paralel dış ticaret açığında da 5,8 milyar dolar sapma gözlendi. Dış ticaret açığı programda 65,8 milyar dolar olarak yer almıştı, gerçekleşme 71,6 düzeyinde oldu.

-İTHALAT-

TÜİK'in dış ticaret verilerine göre, 2010 yılında ithalatın değer olarak yüzde 70,8'ini ara (hammadde) malları oluşturdu. Hammadde ithalatı bir önceki yıla göre de yüzde 32 artışla 131,4 milyar dolar oldu.

Sermaye (yatırım) malları da toplam ithalatın 15,5'ini, tüketim malları yüzde 13,3'ünü meydana getirdi.

Yatırım malı ithalatı bir önceki yıla göre yüzde 34,3 artışla 28,8 milyar dolar, tüketim malı ithalatı da yüzde 28,2 artışla 24,7 milyar dolara yükseldi.

Diğer kaleminde meydana gelen ithalat da 545,7 milyon dolar düzeyinde gerçekleşti.

Ekonomik faaliyetlere göre ithalata bakıldığında; imalat sektöründe ithalat, yüzde 30,9 artışla 145,3 milyar dolar oldu.

Tarım ve ormancılıkta ithalat yüzde 40,6 artarak 6,5 milyar dolar, madencilik ve taşocakçılığında ithalat yüzde 25,7 artarak 25,9 milyar dolar, balıkçılıkta da yüzde 6,7 artışla 33,3 milyon dolara çıktı.

 -İHRACAT-

Ekonomik faaliyetlere göre ihracata bakıldığında da geçen yıl Türkiye imalat sektöründe 105,5 milyar dolarlık ihracat yaptı. Böylece, 113,9 milyar dolarlık toplam ihracatın, yüzde 92,6'sını imalat sektörü oluşturdu.

İmalat sektöründe ihracat, bir önceki yıla göre yüzde 10,5 artış gösterdi. 2009'da bu sektörde yapılan ihracat 95,4 milyar dolar düzeyindeydi.

Diğer sektörlerden tarım ve ormancılıkta 4,9 milyar dolar, balıkçılıkta 156 milyon dolar, madencilik ve taşocakçılığında 2,7 milyar dolar ihracat gerçekleştirildi.

Bir önceki yılla karşılaştırıldığında madencilik ve taşocakçılığı sektöründeki yüzde 59'luk artış dikkati çekti. Tarım ve ormancılık sektöründe yüzde 13,6 artış, balıkçılıkta ise yüzde 17,5 düşüş gözlendi.

-EN FAZLA İTHALAT YAPILAN FASILLAR-

En fazla ithalat yapılan alan; mineral yakıtlar-mineral yağlar oldu. Bu kalemde, bir önceki yıla göre yüzde 28,7 artışla, 38,5 milyar dolarlık ithalat gerçekleştirildi.

''Kazanlar, makina ve cihazlar, aletler'' faslında ithalat, yüzde 24 artarak 21,2 milyar dolara ulaştı.

Motorlu kara taşıtları, traktör, bisiklet, motosiklet alanındaki ithalat ise yüzde 49,5 artış gösterdi ve 13,4 milyar dolara çıktı.

Demir ve çelikteki ithalat artışı da yüzde 42'yı buldu ve 16,1 milyar dolar olarak hesaplandı.

Hava taşıtları, uzay araçları, aksam ve parçalarının ithalatındaki artış, yüzde 200,7 ile dikkati çekti. Bu alandaki ithalat, 3,2 milyar dolara yaklaştı.

-EN FAZLA İHRACAT YAPILAN FASILLAR-

''Motorlu kara taşıtları, traktör, bisiklet, motosiklet'' ihracatı, ithalatın 393,6 milyon dolar üstünde 13,8 milyar dolar olarak gerçekleşti. Bu kalemde ihracat artışı, yüzde 12,8'yi buldu.

''Kazanlar, makina ve cihazlar, aletler ve bunların aksam-parçaları''nda ihracat yüzde 14,8 artışla 9,3 milyar dolar, ''demir ve çelik''te ihracat da yine aynı oranda artarak 8,8 milyar dolara ulaştı.

''Elektrikli makina ve cihazlar, aksam ve parçaları''nda ihracat yüzde 13,7 yükselerek, 7,5 milyar dolar, örme giyim eşyası ve aksesuarları da yüzde 11,8 yükselerek, 7,7 milyar dolar oldu.

''Mineral yakıtlar-mineral yağlar, müstahsalları ve mumlar''da 4,5 milyar dolar, demir veya çelikten eşyada 4,8 milyar dolar, örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarında 4,6 milyar dolar ihracat gerçekleştirildi.

DIŞ TİCARET AÇIĞINDA REKOR KIRILDI!

TÜİK verilerinden yaptığı derlemeye göre, 2010 yılında dış ticaret açığı Orta Vadeli Programda yer alan 65,8 milyar dolar hedefini aşarak, 71 milyar 563 milyon 245 bin dolara ulaştı. Bu tutar, 2008'de meydana gelen 69,9 milyar dolarlık zirveyi aşarak, yeni bir rekor oluşturdu.

2009'da ekonomik krizin etkisiyle daralan dış ticaret hacmi nedeniyle açık, 38 milyar 785 milyon 809 bin dolar düzeyine gerilemişti. Baz etkisinin de yarattığı farkla 2010'da dış ticaret dengesindeki açık, yüzde 84,5 artış gösterdi.

2010'da ihracat yüzde 11,5 artışla 113 milyar 929 milyon 614 bin dolara, ithalat ise yüzde 31,6 artışla 185 milyar 492 milyon 859 bin dolara çıktı. Dış ticaret dengesinde meydana gelen açık, yıllar itibariyle şöyle oldu:

. Dış Ticaret Dengesi Değişim