Faturalarını 100 milyar dolar azaltabilir

Haziran ayından itibaren yüzde 25'e yakın düşüş gösteren petrol fiyatları, petrol ithal eden ülkeler için milyarlarca dolar tasarruf imkanı sunuyor.

Brent petrolün varil fiyatında haziran sonundan itibaren başlayan gerileme son dört yılın en düşük seviyesine ulaştı. Fiyatlardaki düşüş petrol ihracatçısı ülkelerin gelirlerine darbe vururken, petrol ithal eden ülkelerin cari açıklarının azalmasına yardımcı olacak.

Fiyatların hızlı düşüşü Rusya gibi ekonomisi petrol ihracatı gelirlerine bağlı olan ülkeleri tedirgin ederken, dünyanın en çok petrol ithal eden ülkesi ABD ve onu takip eden Çin, petrol fiyatlarındaki düşüşün devam etmesi halinde 100 milyar dolara yakın tasarruf edebilirler.

Geçtiğimiz yıl 3,6 milyar varil petrol ithalatı yapan ABD, bu ithalata 391 milyar dolar harcadı. Bir varil petrolün fiyatı ortalama 90,6 dolar seviyesinde seyrederse, ABD'nin petrol ithalat faturası 326 milyar dolara düşebilir.

Çin ise İthal ettiği 1,9 milyar varil petrole ödediği faturadan 35 milyar dolar tasarruf edebilir.

Dünyanın en çok petrol ithal eden 13. ülkesi Türkiye'nin 2013'te 15 milyara yaklaşan petrol ithalatı giderleri, 3,2 milyar dolar azabilir.

Daralan küresel ekonomiyle azalan küresel petrol talebine rağmen petrol ihracatçısı ülkelerin üretimde kısıntıya gitmemesi sonucu ortaya çıkan arz fazlası, haziran sonundan itibaren başlayarak brent petrol fiyatının 85 dolar seviyesinin altına kadar inmesine neden oldu.

Dünya'nın en büyük petrol üreticisi Suudi Arabistan ve OPEC ülkelerinin petrol arzında herhangi bir kısıtlamaya gitmiyor olması ham petrol fiyatlarının tekrar yükselmesi yönündeki beklentileri de zayıflatıyor.

- Akaryakıt fiyatlarında döviz kurları belirleyici

Petrol fiyatlarındaki bu düşüşün tüketiciler üzerindeki yansıması farklı dinamiklere bağlı.

Teksas Üniversitesi Jeoloji Ekonomisi Bölümü'nden Gürcan Gülen'e göre petrol fiyatlarının yüksek olduğu dönemlerde petrol ürünlerini sübvanse eden devletler, fiyatların düşmesiyle petrol ürünlerinde bir indirime gitmek yerine hafifleyen ithalat giderleriyle ekonomilerini rahatlatma çabasına girebilirler.

Petrol Sanayi Derneği Genel Sekreteri Niyazi İlter de Türkiye gibi petrolü dolar ile alıp yerel para birimiyle satan ülkelerin fiyatlardaki bu düşüşten anlamlı bir kar elde edebilmesi için döviz kurları büyük önem taşıyor.

İlter, döviz kuru sabit kalmadığı müddetçe petrol varil fiyatlarındaki düşüşe rağmen Türk tüketicilerin petrol ürünlerinde ciddi bir indirim beklememesi gerektiğini söyledi.