‘Cam filmi’nde film nasıl koptu

Yıllardır araçların camlarına yapıştırılması Karayolları Trafik Kanunu ve yönetmeliğiyle yasak olan cam filmi kullanımı serbestisi kararı, EGM’nin de içinde yer aldığı devlet kurumlarının uygun görüşüyle alınmasına karşılık, yine EGM’nin uygulamaya itirazı krizin yaşanmasına sebep oldu...

Bakan Süleyman Soylu: Talimat verdim, bir tane ceza kesilmeyecek bu konu aydınlığa kavuşana kadar. 

Bakan Faruk Özlü: Bakanlığımız yasağının kaldırılmasından yanadır, ama güvenlik söz konusu olunca bir şey diyemiyoruz.

Araçlara cam filmi takılmasının yasaklanmasıyla ilgili başlayan tartışmanın tansiyonu, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun “erteleme” açıklamasıyla şimdilik düştü.
Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın (BSTB) “cam filmlerinin serbest bırakılmasını” sağlayacak uygulamanın başlamasına 3 gün kala “yasak devam edecek” açıklaması, iki bakanlığı karşıya karşıya getirdi.

Zira, bir yıldır hazırlık aşaması devam eden uygulamanın İçişleri Bakanlığı’nın teklifiyle geri çekilmesi, hem üretici firmaları hem de “gizliliği seven” tüketicileri ayağa kaldırdı.
Peki, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “uygulamanın yeniden gözden geçirilmesi” yönünde devreye girmesini zorunlu kılan çelişkinin kaynağı neydi?

Uyum düzenlemesi

Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, kamuoyunda “cam filmi yönetmeliği” olarak bilinen Araçların İmal, Tadil ve Montajı hakkındaki yönetmelikte değişiklik yapılması için 2016’da çalışma başlattı.

AB’ye uyum kapsamında araçlarda cam filminin kullanımının serbest bırakılmasını sağlayacak BTSB koordinesindeki yeni düzenleme çalışmalarına katılan Jandarma Genel Komutanlığı (JGK) ve Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM), bu değişikliğe “uygun” görüş verdi.

Hazırlık çalışmalarının tamamlanmasıyla BSTB, yönetmeliği 26 Ekim 2016’da “bir yıl sonra uygulamaya girmesi” koşuluyla Resmi Gazete’de yayımlayıp uygulamaya koydu. Ardından “cam filmi kullanım yasağının kaldırılması” için Karayolları Trafik Yönetmeliği’nde (KTY) gerekli düzenlemenin yapılması amacıyla yeni yönetmelik İçişleri Bakanlığı’na resmi yazıyla gönderildi.

Cam filmi uygulaması sürecinde asıl sorun düzenlemenin İçişleri Bakanlığı’na ulaşmasıyla baş gösterdi.

Emniyet Genel Müdürlüğü’nün güvenlikten sorumlu birimleri, EGM Trafik Uygulama ve Denetleme Dairesi’nin sorumluluğundaki KTY düzenlemesi sonrasında başlatılacak uygulamanın güvenlik sorunu yaratacağını gerekçe gösterdi.

Yıllardır araçların camlarına yapıştırılması Karayolları Trafik Kanunu ve yönetmeliğiyle yasak olan cam filmi kullanımı serbestisi kararı, EGM’nin de içinde yer aldığı devlet kurumlarının uygun görüşüyle alınmasına karşılık, yine EGM’nin uygulamaya itirazı krizin yaşanmasına sebep oldu.

3 ay süren görüşme  

Bu süreçte, bakanlık bürokratları, Bakan Süleyman Soylu’yu uygulamanın eski biçimiyle yani yasak haliyle devam etmesi konusunda ikna etti. Bunun üzerine İçişleri Bakanlığı, BSTB’na uygulamanın eski haliyle devam etmesi talebinde bulundu.
Deyim yerindeyse film burada koptu. 

İki bakanlık arasındaki görüşmeler üç ay sürdü. İçişleri Bakanlığı, terör eylemlerini gerekçe gösterip yasağın devamını istedi. Sonunda BSTB, uygulamanın başlamasına 3 gün kala yeni uygulamanın İçişleri Bakanlığı’nın talebiyle iptal edildiğini ve cam filmi kullanım yasağının devam edeceğini açıkladı. Böylelikle BSTB, topu İçişleri Bakanlığı’nın kucağına atıverdi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın müdahalesiyle sonuçlanan cam filmi uygulamasının hikâyesi böyle.

Erdoğan’ın “yeniden inceleyin” talimatı sonrasında şimdi EGM’de “yeni uygulama nasıl olabilir” sorusuna yanıt aranıyor, AB’deki uygulamalar araştırılıyor.

Oysa; bu araştırmalar baştan yapılabilirdi. Uygulamaya yumuşak geçiş sağlayacak ortak bir yol bulunsaydı, kriz yaşanmazdı.

Yeni formül AB’den

Nitekim, bazı AB ülkeleri cam filmi uygulamasına hiç izin vermiyor. 

İzin veren AB ülkelerindeki temel uygulama ise araçların camlarının yüzde 70 oranında gün ışığını geçirmeyi sağlayacak cam filminin araç ruhsatına işlenerek, denetlemelerde özel cihazlarla denetlenmesi şeklinde. 

Işık geçirgenliğini kontrol eden cihazlarla yapılan denetimlerde ruhsattaki orana göre cam filmi kullanılmayan araçlar geçici olarak trafikten çekiliyor.

Büyük olasılıkla Türkiye’de de benzer yöntem uygulanacak. İçişleri Bakanlığı, kriz sonrasında geçişi böyle sağlayacak. 

BSTB, düzenlemeyi yapmakta ısrarlı. Bakan Faruk Özlü, Adıyaman’da hafta sonu yaptığı açıklamada, “Bakanlığımız AB uyum yasalarına uyum çerçevesinde cam filmi yasağının kaldırılmasından yanadır, ama güvenlik söz konusu olunca can güvenliği olunca bir şey diyemiyoruz” şeklinde konuştu.

Krizin ihalesi kimlere kalacak?

Önce uygun görüş verip sonra bu görüşten vazgeçen EGM’den sorumlu Bakan Soylu ise “Cam filmi bugün tamamen yasak ama o yasak kalkıyor. Bir standart getirilecek” açıklamasını yaptı. Soylu, A Haber’deki açıklamasında, “Cezaları 8-10 gündür tamamen kestik. Talimat verdim ben. Bir tane ceza kesilmeyecek bu konu aydınlığa kavuşana kadar. Yaklaşık 20 yıldır devam eden ama 4-5 yıllık serencamını burada anlatmaya çalıştığım bu cezalar kesilmeyecek diye talimat verdim” dedi.

Ancak mevzuatta yasağın kaldırılmasını sağlayacak düzenleme yapılmadan, yönetmelik hükmünün aksine “ceza yazdırmama” emri verilmesi sakıncalı durum yaratıyor malesef.
Artık, top İçişleri Bakanlığı’nda. Bakalım, İçişleri Bakanlığı, “terörle mücadele şartlarının değişmediği bir süreçte” nasıl bir ara formül bulacak? Ve, bakalım bu krizin ihalesi kime/kimlere kalacak?

Kesilen cezaların geri ödenmesine gelince... 

Trafik cezaları doğrudan Hazine’ye gelir olarak kaydediliyor. Bu cezaların geri ödenmesi için Maliye Bakanlığı’nın mevzuat düzenlemesi yapması şart.