Avrupa'da düşenin dostu çok, bizde yok!

40- 50 milyon TL gelirden olan kulüpler krize giriyor ve Ankaragücü, Ordu, Mersin İY, Gaziantep, örneğinde olduğu gibi alt liglere doğru çakılıyor.

Türkiye’de futbol pazarı 1 milyar Euro’ya ulaşırken, endüstriyel futbolda ayakların yorgana göre uzatılmaması bir dönemin önemli futbol terimi “asansör takım” lafının da unutulmasına neden oldu. Hatırlanacağı gibi bütçelerin daha mütevazı olduğu yıllarda bir yıl küme düşen, ertesi yıl ise lige geri dönen Karşıyaka, Sakaryaspor, Samsunspor, Kocaelispor ve diğer örneklerini artık pek göremiyoruz. Finansal olarak iyi yönetilmesine rağmen küme düşen birkaç örneği dışarıda tutarsak, günümüz futbol endüstrisinde yöneticiler gelir gider dengesini iyi yapamayınca, düşen kulüp, artık kolay kolay Süper Lig’in yüzünü göremiyor.

TFF’NİN ‘PARAŞÜT’Ü ÇAKILMAYI ÖNLEMİYOR

Tıpkı, Ankaragücü, Orduspor örneğinde olduğu gibi. Tıpkı Mersin İdman Yurdu, Eskişehir ve geçen sezon lige veda eden Gaziantepspor örneğinde olması beklendiği gibi. Örnekleri çoğaltmak mümkün. Kulüplerin bu hale gelmesinde kötü yönetimler kadar, düşen kulüplerin yaşadığı ciddi gelir kayıpları da etkili. Hem taraftarlarının hem de Futbol Federasyonu’nun ( TFF) yalnız bıraktığı kulüpler, bir anda 30-40 milyon liralık gelirden oluyor ve borç sarmalının içinden kurtulamıyor. TFF’nin iki yıl önce uygulamaya başladığı ve düşen takımlara yaptığı ‘paraşüt ödeme’ sistemindeki 4 milyon TL’lik (bugünkü kurla 930 bin Euro) tutar her ne kadar iyi niyetli olsa da Avrupa örneklerine kıyasla o kadar düşük ki, kulüplerin yarasına merhem olmuyor. Şöyle ki, KPMG Football Benchmark’ın raporuna göre, Avrupa’nın önemli 5 futbol ülkesi İngiltere, İspanya, Fransa, Almanya ve İtalya’da taraftar takımlarını tribünlerde yalnız bırakmıyor ve ikinci lige düşen takımlar ‘paraşüt ödeme’ sistemiyle ekonomik darboğazdan kurtuluyor. Öyle ki bu beş futbol ülkesinde ligden düşen takımlara finansal darboğaza düşmemesi için 60-100 milyon Euro arasında ödeme yapılıyor.

AVRUPA’DA 100 MİLYON EURO DESTEK

KPMG’nin raporuna göre, Premier Lig’e veda eden kulüplere yaklaşık 100 milyon Euro ödeniyor ve kulüpler ellerindeki pahalı sözleşmeleri karşılayabiliyor ve iflas etmekten kurtuluyor. İspanya’da ise yayın gelirlerinin yüzde 3.5’i (90-95 milyon Euro) küme düşen kulüplere ‘paraşüt ödeme’ olarak veriliyor. İtalya’da da küme düşen kulüplere 60 milyon Euro fazladan veriliyor. Almanya’da yeni yayın sözleşmesiyle birlikte ikinci lig kulüplerine yüzde 20 (125 milyon Euro) verilmesine ve küme düşen takımlara yardımcı olacak bir sistem için çalışılmasına karar verildi.

DÜŞENLER 50 MİLYON GELİRDEN OLUYOR

Süper Lig’e veda eden kulüpler, yayın gelirleri dağıtımı ve performans primleri ile birlikte toplam yaklaşık 30-40 milyon TL gibi önemli bir gelirden oluyor. Örneğin, geçen sezon küme düşen Çaykur Rizespor 39.5 milyon TL, G.Antep ve Adanaspor ise 34.2’şer milyon TL havuz ve performans geliri elde etmişlerdi. Bu sezon ise artan naklen yayın gelirlerinden dolayı küme düşme potasındaki kulüplerin bile 50 milyon TL gelir elde etmesi bekleniyor. Kulüpler alt ligde ise bu gelirlerin yanına yaklaşamıyor ve borç batağından kurtulamıyor.

PARAŞÜT ÖDEMELER:

İNGİLTERE: 100 milyon Euro

İSPANYA: 95 milyon Euro

İTALYA: 60 milyon Euro

TÜRKİYE: 930 bin Euro