Siyasi belirsizliğin faturası ağır oldu!

DÖVİZ REZERVİ AZALDI

Küresel ekonomi ve finansal koşullara ilişkin belirsizliklerin öne çıktığı 2015 yılında, Türkiye'de özellikle gerçekleştirilen iki genel seçim arasındaki siyasi belirsizlik milyarlarca liralık kayıplara yol açtı. Tüketici güven endeksi de 66.4 seviyelerinden eylülde 58.5'e gerileyerek son 6.5 yılın en düşük düzeyine indi. Dövizdeki yükselişi durdurmak için döviz satışına devam edilmesi ile Merkez Bankası brüt döviz rezervleri 3 yıl aradan sonra 100 milyar doların altına düştü, toplam rezervler de 117.5 
milyar dolara geriledi.

HAZİNENİN ZARARI 300 MİLYON
 
Mayıs ayındaki borçlanmalarını yüzde 9,8 bileşik faizle gerçekleştiren Hazine'nin, Ekim ayındaki borçlanma maliyetleri yüzde 11’e yaklaştı. 28,5 milyar lira borçlanan Hazine’ye faizlerdeki yükselişin maliyeti 300 milyon lirayı buldu.

KAYIP 120 MİLYAR DOLAR

7 Haziran'da gerçekleştirilen genel seçim öncesinde 89.000 puan sınırına kadar yükselen Borsa İstanbul 100 endeksi, anketlerde tek başına hiç bir partinin hükümet kurmak için gerekli çoğunluğa ulaşamayacağı tahminleri ile düşüşe başlamış ve seçim sonuçları ile düşüşünü hızlandırarak 70.000 puan seviyelerine kadar gerilemişti. Borsaya kote şirketlerin toplam piyasa değeri bu dönemde yaklaşık 120 milyar lira eriyerek 536 milyar liraya kadar düştükten sonra 598 milyar lira seviyelerinde dengelendi.

‘ÖZEL’İN BORCU 10 MİLYAR ARTTI

7 Haziran seçimi öncesinde 2,65 lira seviyelerindeki dolar, hiçbir partinin tek başına iktidarı elde edememesinin ardından ivme kazanan yükselişiyle 3,0753 lira ile tüm zamanların en yükseğine çıktı. Özel sektörün ortalama 30 milyar düzeyindeki kısa vadeli dış borcunun da döviz kurundaki yükseliş dikkate alındığında TL bazında yaklaşık 10 milyar lira arttığı tahmin ediliyor.

FAİZ ARTIŞININ MALİYETİ
 
Taşıt kredi faiz oranları da 7 Haziran seçimi öncesindeki yüzde 13 düzeyinden seçim sonrasında yüzde 16 seviyesine yükselirken, 7 Haziran ve 1 Kasım seçimleri arasındaki 5 ayda artış 300 baz puanı buldu. Bu süreçte 30 bin TL ve 36 ay vadeli taşıt kredisi kullanan vatandaş, yaklaşık 2 bin TL fazladan para ödedi. 24 ay vadeli 10 bin lira ihtiyaç kredisi kullanan tüketicinin zararı 355 TL oldu.


DÖNEN ÇEK 8.9 MİLYAR TL 
 
Faizlerdeki artış ve TL'nin dolar karşısındaki değer kaybı, ticaret hayatında da dalgalanmalara yol açtı. Tüketicilerin, taleplerini siyasi ve ekonomik gerekçelerle ötelemesi ve yatırımların yavaşlaması ekonominin büyüme hızını düşürürken, ticari hayatın olmazsa olmazı çek ve senetlerin ödenmesinde de sıkıntılar görüldü. Haziran-eylül döneminde toplam 3,4 milyar TL tutarında senet protesto edilirken, karşılıksız çek tutarı 8,9 milyar TL'ye yükseldi.