Gençler sigorta için rüşvet vermeye bile razı

Üniversite öğrencilerinin yüzde 19’u sigortasız çalışabileceğini, yüzde 37’si sigortalı olarak gösterilmek için rüşvet verebileceğini, yüzde 52’si bundan rahatsız olmayacağını söyledi. 

Üniversite öğrencisi gençlerin yüzde 52.5’i mezun olduktan sonra sahte sigortalı gösterilmekten rahatsız olmayacağını dile getirdi. Öğrencilerin yüzde 19’u sigortasız çalışabileceğini vurgularken, yüzde 37’si ise rüşvet verebileceğini söyledi. 

Turgut Özal Üniversitesi öğretim üyeleri Yard. Doç. Dr. Mehmet Bulut ve Yard. Doç. Dr. Ahmet Özkardaş, 12 şehirdeki devlet ve vakıf üniversitelerinden 1000 öğrenciyle, “Türkiye’de Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Güvenlik Algı Düzeyleri” araştırmasını gerçekleştirdi. Yüzyüze yapılan araştırmanın sonuçları, üniversite gençliğinin sosyal güvenlik olgusu ve haklarından haberdar olmadığını ortaya koydu. 

Araştırmada gelir testi uygulamasını bilenler yüzde 21.7’de kalırken, yüzde 78.3’ünün bilmediği ortaya çıktı. Gençlerin yüzde 26’sı ne zaman emekli olacağını bilirken, yüzde 74’ünün hiçbir fikrinin olmadığı ortaya çıktı. Öğrencilerin yüzde 74’lük kesimi ise Hastaneye gittiklerinde para ödeyip ödemeyeceğini bilmiyor. 

‘Sistem kötü’

Üniversite gençliğinin yüzde 20’si sosyal güvenlik sisteminin iyi işlediğini düşünürken, yüzde 80’i sistemin kötü işlediğini belirtti. Yüzde 29’u sağlık sisteminden memnunken, yüzde 71’i memnun olmadığını ifade etti. Emekli aylıklarının yeterli olduğunu düşünenlerin oranı yüzde 8.6 olurken, toplanan primlerin doğru harcandığına inanan gençlerin oranı ise yüzde 10 olarak tespit edildi. 

Öğrencilerin yüzde 80.6’sı sigortasız çalışmayı kabul etmeyeceklerini belirtirken yüzde 19.4’ü kabul edeceklerini ifade etti. İşverenin daha fazla ücret vereceğini söylemesi halinde sigortasız çalışmayacağını söyleyenlerin oranı yüzde 69 olarak gerçekleşti.

Araştırmada sigortasız çalışmama eğilimi maddi çıkar durumunda yüzde 80.6’dan yüzde 69’a geriledi. Araştırmayı gerçekleştiren isimlerden Yard. Doç. Dr. Mehmet Bulut, oranların ortalaması alındığında ortalama ahlaklı eğilim oranının yüzde 65.6 çıktığını, gençlerin yüzde 34.4’ünün ise sosyal güvenlik yükümlülüğü karşısında ahlaklı bir eğilim göstermediğini dile getirdi.
 
‘EMEKLİLİK HAYAL GİBİ’

Sosyal güvenlik denince gençlerin yüzde 67.8’lik kesimi ‘hastane ve sağlık’ cevabı verirken, yüzde 15.8’i ‘iş kazaları’, yüzde 12.2’si ise ‘emeklilik’ dedi. Üniversite gençliğinin sadece yüzde 27’si emekli olacağı zaman geçim sıkıntısı çekmeyeceğini düşünürken, yüzde 73’ü ise geçim sıkıntısı çekeceğini ifade etti. 

‘RÜŞVETLE SİGORTALILIK’

Gençlerin sadece yüzde 47.5’i bir işyerinden sahte sigortalı gösterilmeyi kabul etmeyeceğini ifade etti. Yüzde 37’lik dilim ise hak etmemesine karşın birilerine para vererek (yani rüşvetle) emekli olabileceğini ifade etti.

Katılımcıların yüzde 35’i daha az prim ve vergi ödemek için muhasebecisine talimat verebileceğini, daha fazla ücret verse de işçisini asgari ücretten SGK’ya bildireceğini ve aylığının kesilmemesi için yalan beyanda bulunabileceğini belirtti. Yüzde 43’lük kesim, af yasaları nedeniyle vergi ve primleri zamanında ödemeyeceğini söyledi.