Yimpaş'ın ortaklarını SPK yaktı

Son günlerde bazı basın organlarında yer alan haberler üzerine Yimpaş Yönetim Kurulu Başkanı Dursun Uyar, Kanal 7'de yayınlanan Ekonomi Vizyon programına konuk oldu.

Dursun Uyar, Yimpaş'ın içinde bulunduğu durum ve medyada yer alan iddalara ilişkin sorulara yanıt verdi. Uyar özetle şunları anlattı:

'Yimpaş kurulduğu 1980'li yılların başından itibaren hızlı bir başarı grafiği kaydetti. 1996'da alanında dünyanın en büyük tesisi olan Aytaç'ı satın almasıyla büyük bir sıçrama kaydetti.

* Gıdada beyaz et, kırmızı et tesislerine sahip olduk. Ardından Adapazarı Hendek'teki su, süt meyve suyu fabrikasını kurduk.

* Çankırı'da peynir fabrikası vardı. Hızlı bir şekilde geliştirdik. Tokat'ta aldığımız peynir-süt fabrikasını yeniledik.

* Kayseri'de aldığımız çikolata bisküvi fabrikasını modernize ettik.

* Gemlik'te büyük bir zeytin işletmesini aldık.

* Mobilya'da NORA'yı bir marka haline getirdik.

* Tekstilde olan talebi karşılamak amacıyla Yimteks'i kurduk.

* Yozgat'taki polikliniği gelen talebin yoğunluğu üzerine tıp merkezine çevirdik.

* Sivas'ta büyük bir tıp merkezi kurduk.

* Kapadokya'da bir hastane satın alıp hizmete sunduk.

Yatırımlarımız yurt geneline yayıldı.

TOPLANAN RAKAM 1MİLYAR DOLAR DEĞİL

SORU: Bir gazetenin manşeti: Bizi camide soydular. Yimpaş'a yatırdıkları 1 milyar doları kurtarmaya çalışan yaklaşık 150 bin mağdur feryat ediyor. Sayın Dursun Uyar, Yimpaş bugüne kadar gerek yurt içirnde gerek yurt dışında, halktan ne kadar para topladı? Bunlarla yapılan yatırımların miktarı nedir?

UYAR: Yimpaş'ın elinde hisse senedi olanlar bilir. 1 miyon adet Yimpaş Holding'in hisse senedi var. Bunların her biri nominal 1 milyon liradır. Fakat 2000 yılında 500 Mark karşılığı alınıp satılırdı. 1 milyon adet hisse senedi de Yimpaş Gıda Sanayii'nin var. 423 bin adet de Yimpaş A.Ş.'nin bulunuyor. Topladığınız zaman nominal değeri 2.5 milyar lira tutuyor. Fakat 1 milyar dolar söz konusu değil.

'Küçük paralar biraraya gelecek, büyük yatırımlar yapılacak. Herkes kâra, zarara, mülkiyete ortak olacak' dedik. Bir şey daha söyledik. Kimsenin kimseye üstünülğü olmayacak ve nama yazılacak.

Bundan dolayı Yimpaş kurulduğundan itibaren bütün ortaklarını pay defterine kaydetti. Her sene de sermayesini artırdı. 1984 yılında da Sermaye Piyasası Kurulu'na kaydoldu.

kimseye seçimde bile imtiyaz hakkı verilmedi. Kurucuların, denetim kurulunun hiç kimseye üstünlüğü olmadı.

Yimpaş'ın bugün 3 halka açık şirketi bulunuyor.

1- Yimpaş A.Ş. 44 bin ortağı var.
2- Yimpaş Holding A.Ş. 30 bin ortağı var.
3- Yimpaş Gıda San. A.Ş. 30 bin ortağı var.

Bu şirketlerin altında da Aytaç, Yimteks, Nora gibi 50'ye yakın şirketi bulunuyor.
Ortak olanlar, bütün bu şirketlerin mülkiyetine ortak oluyor.

PARALARIN BİR KISMINI TÜRKİYE'YE GETİREMEDİK

Paraların bir kısmını Türkiye'ye getiremediğimiz için Almanya'da, İsviçre'de şirket kurmak zorunda kaldık. Daha sonra parlayan yıldız Türk Cumhuriyetleri'ne yatırım yaptık. Türkmenistan'a, Kırgızistan'a, Azerbaycan'a, Özbekistan'a...

Fransa'da et üzerine yatırımlarımız oldu. Belçika'da aldığımız Aytaç benzeri dev bir tesis önümzdeki aylarda açılacak.

Toplam 14 ülkede yatırımlar yaptık.

SORU: Dev yatırımlar yaptınız. Sanıyorum bürokrasi ile ilgili bazı sorunlarınız var. Karşılaştığınız sorunlar neler?

UYAR: Şu an 100 bin ortak, deftere kayıtlı bulunuyor. Herkes, mülkiyete ortak olması bakımından SPK'nın kuruluş yasasına uygun bir şirkettir. Ama her şirketin basit meselelerde eksiği olabilir. Borçlar kütüğüne yazdığımız halde bazı kayıtlardan dolayı mahkemeye verildik. Bundan dolayı 3 yıl hapis cezasıyla yargılanıyoruz.
Veya mağdur bir ortak gelmiş, 'Ben sana 1 milyon mark verdim. Bana 10 bin mark lazım'. Bunun hissesini başka şirkete aldırarak rahatlatmaya çalıştık. Buna 'izinsiz borsacılık faaliyeti' diye hakkımızda işlem yapıldı, mahkemeye verildik.

SPK'NIN EKSİKLİĞİ ÖNÜMÜZDE ENGELE DÖNÜŞTÜ

SPK yasalarının, çok ortaklı şirketler için bir düzenleme getirmemesi, Yimpaş'ın ortaklarına ödeme yapmasında hukuki bir engele dönüştü.

Yani küçük küçük mevzuat dışı uygulamalar yüzünden -ki bunlar hata değil aslında- bunlar bile sorun olarak karşımıza çıkarıldı.

Hukuki yönden önümüz tamamen kapandı. Tabii 120 bin insan içerisinde mağdur olan da var. Ortaklarımızın bir kısmı mağdur. Ortaklarımızın bir kısmı, hissesini devretmesi lazım, buna hukuki çözüm bulunamadı.

Önümüzdeki zamanlarda bulunur diye gayret ediyoruz.

Yimpaş'ın kuruluş amacı, vatanı baştan başa fabrikalarla donatmak idi. Bugün hâlâ Türkiye'nin kalkınma modeli budur.

PARANIN YÜZDE 90'INI GAYRI MENKULE YATIRDIK

Elimizde toplanan paranın yüzde 90'ını gayri menkule, sabit yatırımlara yaptık. Mağazalar, fabrikalar, oteller, hastaneler derken toplanan paranın yüzde 92'si ile iş yaptık. Geriye kalan yüzde 8'lik bölüm ile çalıştık. Bu ne demek? 50 tane mağazanın içindeki demirbaş ve mallarını oluşturduk. Fabrikaların işletme seryameyesi bu yüzde 8'in içerisinde.

Ama 2001 krizinden bugüne kadar bizden olağanüstü paralar çıktı. Ana sermayemizin üçte birden fazlası gitti. Buna rağmen, bir yerden bir kuruş bile girmedi.

Bu parayı da öteki şirketlerimiz finanse etti. Bu durum, bizi ister istemez bazı konularda darlığa soktu.

Ortaktan senedini hukuken alamıyorsun, mağdur durumda kalıyor, öbür şirketlerimiz tarafından bu hisseleri alarak ortağımızı rahatlatmak istiyoruz, buna da engel çıkıyor. Bir sermaye sahibi, küçük hisseleri 'Verin alayım' dese, o da kanunen yasak.

Maalesef, bu anlamda çok ortaklı şirketler için SPK yasaları, bilerek bilmeyerek engel haline dönüştü.

Biz topladığımız paraları, halkın gözü önünde yatırıma dönüştürdük. Türkiye'yi gezin yatırımlarımızı göreceksiniz. Yimpaş'ın tekstilden gıdaya 27 dalda üretimi var.

Bütün bunların değeri, bana göre yatırılan paranın en az iki katıdır. Gerçek anlamda fiyatı verilirse belki 3 katıdır.

'Şirket, bu paraları nereye yatırdı?' gibi bazı yerlerde lanse ediliyor. Bu tamamen yalandır. Şu anada Yimpaş'ın yatırımları, toplanan paranın en az iki katıdır.

Biz sadece şuna üzülüyoruz: Bu model, Türkiye'nin kalkınma modelidir.

YARIN:

SORU: Yimpaş'ın 2005 yılı Ocak ayında durumu nedir? Bunu net bir şekilde açıklar mısınız?