'İngiltere batıyor mu?' Yarım asırlık IMF korkusu yeniden gündemde

İngiltere yaklaşık yarım asır önce, tarihinin en büyük kurtarma paketini almak zorunda kalmıştı. Sterlin krizi ve tahvil piyasasındaki tıkanma, dönemin Maliye Bakanı Denis Healey’i Washington’a IMF’den yardım istemeye götürmüştü. 3,9 milyar dolarlık kredi karşılığında ülke rekor düzeyde vergi artışları ve harcama kesintilerini kabul etmişti.

PİYASALAR ENDİŞELİ

Bugün de benzer bir tablo yaşanır mı sorusu İngiliz medyasının gündemde. The Telegraph'a konuyu gündeme taşırken; Maliye Bakanı Rachel Reeves bu ihtimali “ciddiye alınacak ekonomistlerin tartışmadığı bir senaryo” diyerek reddetse de piyasalarda endişe her geçen gün hızla büyüyor.

BÜYÜK BORÇ YÜKÜ ÜLKEYİ ZORLUYOR

İngiltere’nin 30 yıllık borçlanma maliyetleri 1998’den bu yana en yüksek seviyeye çıkmış durumda. IMF kurallarına göre ülke, 30 milyar dolarlık kotasının en fazla üç katı kadar borçlanabiliyor. Bu da yaklaşık 67 milyar sterline denk geliyor. Oysa sadece bu yıl hükümetin 120 milyar sterline yakın borçlanması bekleniyor.

> Başka bir ifadeyle IMF’den alınabilecek azami tutar, ülkenin emeklilik maaşlarını altı ay ödemeye ya da NHS’i (Ulusal Sağlık Hizmeti) dört ay ayakta tutmaya ancak yetiyor.

BÜYÜK ÜLKELERİ KURTARMAK İMKANSIZ OLABİLİR

IMF bugüne kadar en büyük destek paketlerini Arjantin (40 milyar dolar), Ukrayna (10 milyar dolar), Mısır ve Pakistan’a verdi. Ancak İngiltere gibi gelişmiş ve büyük ekonomilere destek vermek, fon için ciddi risk anlamına geliyor.

Uzmanlar, Yunanistan örneğini hatırlatıyor: 2010’larda 289 milyar euroluk üç ayrı paket sağlanmış, karşılığında ağır kemer sıkma önlemleri dayatılmıştı.

> Analistler, “İngiltere’nin ekonomisi Yunanistan’ın 15 katı büyüklükte. IMF’nin benzer bir maceraya girmesi pek olası değil” diyor.

IMF’NİN “KÖTÜ POLİS” ROLÜ

Yine de fonun “görünmeyen rolü” devreye girebilir. IMF, borç vermese bile hükümetlere “danışmanlık” adı altında baskı yapabiliyor.

ZOR KARARLAR KAPIDA

İngiltere ekonomisi düşük büyüme, yüksek enflasyon ve kalıcı yüksek borçlanma maliyetleriyle boğuşuyor. Piyasalarsa Reeves’in “harcamaları kısmadan, sadece vergileri artırarak” devam etmesini zayıflık olarak görüyor.

Deutsche Bank bu hafta yaptığı değerlendirmede, “Gemiyi kurtarmanın tek yolu inandırıcı bir mali disiplin programı” açıklamasında bulundu.

Bir City yöneticisi ise tabloyu şöyle özetliyor: “Bu ormanda ayıdan kaçan kampçılar gibiyiz. En hızlı koşan olmanıza gerek yok; yeter ki en yavaş siz olmayın.”