Borsa Meydanı’nda gündem yumurta

İstanbul Ticaret Borsası'nın (İSTİB) her ay gerçekleştirdiği "Borsa Meydanı'nda Sektörler Konuşuyor" toplantısında, bu ay yumurta sektörü ele alındı. Borsadan yapılan açıklamada, "Yumurta Üretimi ve Sorunları" başlığıyla çevrim içi gerçekleştirilen toplantıdaki konuşmasına yer verilen İSTİB Meclis Başkanı Ahmet Bülent Kasap, Türkiye'de yumurta sektörünün artan nüfus, değişen hayat tarzı, kentleşme, hane halkında çalışanların oranının artması, gıdada endüstriyel üretimin yaygınlaşması ve organize perakendenin gelişmesi sayesinde büyük gelişim gösterdiğini belirtti.

Ülkede 30-40 yıl önce yumurtanın küçük ölçekli çiftliklerde üretildiğini ve genellikle bakkallar, semt pazarları aracılığıyla tüketiciye ulaştığını ifade eden Kasap, "Kırsal kesimde ise herkes kendi yumurtasını üretiyordu. Günümüzde ise geçmişle kıyaslanmayacak büyüklük ve teknolojilere sahip dev tesislerde üretim yapılıyor ve tüketiciye organize perakende yoluyla ulaşıyor. Yumurtanın iç piyasa fazlası ise ihraç ediliyor." açıklamasında bulundu.

"SANAYİ ÜRÜNÜ YUMURTA KABUKLU YUMURTADAN 4 KAT DEĞERLİ"

Yumurta Üreticileri Merkez Birliği (YUM-BİR) Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Afyon da yumurtanın stratejik bir ürün olduğunun tüm dünya ülkelerince kabul edildiğini belirterek, "Geçmişte yumurta açığını ithalatla kapatmaya çalışan ülkeler günümüzde kendi yumurtalarını üretmek için sektöre ciddi kaynaklar ayırıyor. Türkiye olarak üretimde ilk 10'dayız. Fakat yumurta fiyatlarındaki dalgalanma sonucu tavuk varlığımız 100 milyonun altına düştü." ifadelerini kullandı.

Kuş gribi, ABD'nin agresif talebi ve ramazan ayının fiyat artışını tetiklediğine işaret eden Afyon, lisanslı üretim ve lisanslı ihracatla sorunların çözülebileceğine işaret etti.
Yumurta Üreticileri Ürünleri Sanayicileri Derneği (YÜSAD) Yönetim Kurulu Başkanı Metin Akman ise Türkiye'nin yumurta üretiminde ilk 10'da olmasına rağmen yumurta sanayisinde ilk 50'ye giremediğine dikkati çekti.

Akman, "Yumurta sanayisi üretimi yumurta kırıldığında başlar. Özellikle likit yumurta ve yumurta tozu, raf ömrü uzun sanayi mamulleridir. 10 yıl önce yumurta üretimimizin yüzde 1'i yumurta sanayisinde işleniyordu. Günümüzde bu oran yüzde 8'lere yaklaştı. Fakat bu katma değerli ürünlerin oranının yüzde 20-30 bandına ulaşması gerekiyor. Sanayi ürünü yumurta kabuklu yumurtadan 4 kat değerli." yorumunu yaptı.

"ÜRETİCİYE YENİ ÜRETİM TESİSLERİ KURMASINA YÖNELİK TEŞVİK SEKTÖRE KALICI KATKI SAĞLAYACAK"

Ege Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği Başkanı Girit, 2025'te 500 milyon dolar olarak hedefledikleri yumurta ihracatının fon kesintileriyle sekteye uğradığı belirterek, şunları kaydetti:

"Ülkemiz geçtiğimiz yıllarda yumurta ihracatında Hollanda’dan sonra ikinci sıradaydı. Yumurta ihracatçıları olarak 2025'te 300 milyon dolar damızlık ve 200 milyon dolar sofralık yumurta olmak üzere 500 milyon dolar hedefiyle yıla başladık. Fakat önce 0,50 dolar fon kesintisi geldi, ardından 1,5 dolara çıkarıldı. Bu durum ihracatımızı durma noktasına getirdi. Hükümetimizin iç pazardaki ihtiyacın karşılanması için yaptığı bu kesinti yerine sağlayacağı teşvik ve desteklerle üreticiye yeni üretim tesisleri kurmasına teşvik etmesi sektöre kalıcı katkı sağlayacaktır."

İstanbul Yumurta Üreticileri Toptancıları ve İş Adamları Derneği (İSTYUMDER) Yönetim Kurulu Başkanı ve İstanbul Ticaret Borsası Meclis Üyesi Necati Yıldırım da yumurta üreticilerinin son dönemde ekonomik sorunlarla karşı karşıya kaldığına dikkati çekerek, "Geçmiş dönemde enerji şirketleri üreticiden yumurta gübrelerini ücretle alıyordu. Şimdi ise üreticiler gübrelerini vermek için şirketlere para ödüyor. Bu durum üreticilerin maliyetlerini ciddi ölçüde artırdı." ifadelerini kullandı.

1 KARTON YUMURTA NE KADAR SORUSU YANKILANIYOR?

Son dönemde yaşanan fiyat dalgalanmalarının bir diğer nedeninin de vatandaşların bilinçsiz alışveriş yapması olduğuna işaret eden Yıldırım, "Vatandaşlarımız ramazan ayında evinin ihtiyacı olan 1 karton yumurta yerine ne de olsa yenir diyerek 3 karton yumurta alıyor. Bu durum reyonlardaki yumurta fiyatlarının artmasına neden oldu. Üreticiler olarak da bu durum karşısında ürün arzı konusunda geçici sıkıntılar yaşandı." açıklamasında bulundu.