Asya piyasaları, Trump'ın kararı sonrası ne durumda?

Küresel piyasalarda, ABD Başkanı Donald Trump'ın açıkladığı tarifelerin ardından oluşan satış baskısı güç kazanarak yeni haftaya taşındı.

Asya borsalarında, Trump'ın açıkladığı karşılıklılık esaslı tarifelere yönelik Çin'in misilleme adımları sonrası ticaret savaşının daha da şiddetleneceği kaygılarıyla oluşan derin satış baskısı etkili oluyor.

Cuma günü Çin yönetimi, ABD'nin getirdiği yüzde 34'lük tarife artışına karşı aynı oranda ek tarife uygulayacağını duyurdu ve bazı nadir toprak elementlerinin ihracatına kısıtlama getirdi.

Trump, sosyal medya hesabından konuya ilişkin yaptığı paylaşımda, "Çin yanlış oynadı, paniklediler. Bu karşılayamayacakları tek şey." ifadesini kullandı.

Çin Ticaret Bakanlığından yapılan açıklamada, samaryum, gadolinyum, terbiyum, disprosyum, lütesyum, skandiyum, itriyum ve alaşımlarının olduğu 7 kategorideki orta ve ağır nadir metallerin 4 Nisan'dan itibaren ihracat kontrol listesine alınacağı bildirildi.

Bakanlık, 27 ABD şirketini, ihracat kontrolü veya yasağı listelerine ekledi. Şirketlerden 16'sının askeri ve sivil ikili kullanımı olan ürünlerinin ihracatına yasak getirilirken, 11 şirket ihracat yasağı uygulanan "güvenilmez varlık" listesine alındı.

Dün ayrıca Çin Dışişleri Bakanlığı, ABD'nin tarife artışları konusunda ülkenin siyasi pozisyonunu detaylandıran bir açıklama yayımladı.

Açıklamada, ABD'nin Çin dahil ticaret ortaklarına uyguladığı gümrük tariflerinin ülkelerin meşru haklarını ve çıkarlarını tehdit ettiği, Dünya Ticaret Örgütü kurallarını ihlal ettiği ve çok taraflı ticaret sistemine zarar verdiği vurgulandı.

ABD'nin eylemlerinin, temel ekonomik ilkeler ve piyasa normlarına aykırı olduğu, çok taraflı ticaret müzakereleriyle elde edilen dengeli sonuçları ve ABD'nin uzun zaman uluslararası ticaretten fayda sağladığı gerçeğini göz ardı ettiği kaydedilen açıklamada, Çin hükümetinin bunu kınadığı ve karşı çıktığı belirtildi.

Bugün bölgede açıklanan verilere göre, Japonya'da şubat ayına ilişkin öncü endeks 107,9 ile beklentilerin üzerinde gerçekleşti.

Bu gelişmelerle Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 7,7 düşüşle 31.187 puandan, Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 5,6 azalışla 2.328 puandan ve Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 7,3 düşüşle 3.096 puandan kapandı.

Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 12,7 değer kaybıyla 19.960 puandan ve Hindistan'da Sensex endeksi yüzde 4,3 azalışla 72.152 puandan işlem görüyor.

Öte yandan Hong Kong Borsası, 1997 Asya Mali Krizi'nden bu yana en kötü düşüşünü yaşadı. 

Hong Kong'da işlem gören Çinli hisseler endeksi̇ mart ayındaki̇ zirvesinden yüzde 21 düşerek ayı piyasasına girdi.

TRUMP'IN BAŞLATTIĞI TARİFE RESTLEŞMELERİ DÜNYA BORSALARINDA ÇÖKÜŞE NEDEN OLDU

ABD'nin gümrük tarifelerine Çin yönetiminden gelen misillemelerle küresel piyasalarda artan risk algısı dünya borsalarında sert satışlara neden oluyor.

AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, ABD Başkanı Donald Trump, "Önce Amerika" politikası kapsamında 2 Nisan'da ülkenin ticaret ortaklarına yönelik gümrük tarifelerini açıkladı. Açıklamanın ardından diğer ekonomilerden gelebilecek olası misillemelere dair endişeler, ticaret savaşlarının derinleşebileceği korkusunu artırarak piyasalarda satış baskısı yarattı.

Cuma günü Çin'in karşılık verme hamlesi, küresel pay piyasaları üzerindeki mevcut baskıyı daha da ağırlaştırdı. Öte yandan Avrupa Birliği'nin de bu yönde karar alacağına ilişkin haber akışı da küresel piyasalardaki endişe ve belirsizlikleri körükledi.

Yaşanan gelişmeler, küresel ekonomik aktivitenin yavaşlayacağı ve ABD'nin resesyona gireceği korkularını artırırken, bu durum küresel pay piyasalarında satışlara neden oldu.

Analistler, Çin'in ABD'nin yeni gümrük vergilerine verdiği hızlı tepkiyle, bir sonraki ticaret savaşının başlangıç sinyalinin verildiğini belirterek, "Enflasyondaki olası bir yeniden canlanmaya ek olarak, piyasa katılımcıları küresel bir resesyondan korkuyor." görüşünü paylaştı.

ASYA TARAFINDA SERT DÜŞÜŞLER GÖRÜLDÜ

Haftanın ilk işlem gününde Asya borsalarında sert satışlar görüldü.

Güney Kore ve Japonya pay piyasalarında genele yayılan satışlar görülürken, bu satışlarda sanayi, otomotiv, madencilik ve teknoloji sektörleri başı çekti.

Bu gelişmelerle birlikte Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 7,7 düşüşle 31.187 puandan, Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 5,6 azalışla 2.328 puandan, Çin'de Şanghay Bileşik Endeksi yüzde 7,3 kayıpla 3.096 puandan, Hong Kong'da Hang Seng endeksi ise yüzde 13,2 değer kaybıyla 19.828 puandan kapandı.

Avustralya'da ASX 200 endeksi yüzde 4,2 azalışla 7.343 puana gerilerken, Tayvan'da TPEx 50 endeksi yüzde 2,4 düşüşle 266,1 puanda, Filipinler'de PSEi Bileşik Endeksi yüzde 4,3 kayıpla 5.823 puanda ve Malezya'da KLCI endeksi yüzde 4,1 düşüşle 1.443 puanda günü tamamladı.

Singapur'da STI endeksi yüzde 7,2 düşüşle 3.550 puandan ve Hindistan'da Sensex endeksi yüzde 3,7 azalışla 72.618 puandan işlem görüyor.

Pakistan'da Karachi 100 endeksi ise şu dakikalarda yüzde 3,72 azalarak 114.508 puandabulunuyor. Endonezya, Tayland ve Vietnam'da tatil sebebiyle piyasalar kapalıydı.

AVRUPA BORSALARINDA PANDEMİDEN BU YANA EN SERT DÜŞÜŞ

Asya borsalarında görülen sert satışlar, Avrupa borsalarında da kendini gösterdi. Açılışla birlikte Avrupa'da Stoxx 600'de yer alan şirketlerin yaklaşık yüzde 97'sinin hisse fiyatları geriledi.

Almanya'da DAX 40 endeksindeki kayıp açılışın ardından yüzde 4,7'ye ulaşırken, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 4,9, İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 3,8 ve İtalya'da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 5,3, İsviçre'de SMI Endeksi yüzde 4,8 değer kaybetti. Böylece Avrupa borsaları pandemiden bu yana en sert düşüşünü yaşamış oldu.

ABD'de endeks vadeli kontratlar da haftaya düşüşle başladı. Vadeli piyasalarda Nasdaq endeksi yüzde 2,2, S&P 500 endeksi yüzde 2,1 ve Dow Jones endeksi yüzde 2,3 düşüşle işlem görüyor.

Yurt içinde ise Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, haftaya yüzde 2,80 düşüşle 9.117,38 puandan başladı. Endeks, günün ilk yarısında da yüzde 2,65 değer kaybederek 9.131,34 puana geriledi.

Analistler, tarifelere ilişkin haber akışının yatırımcıların ana gündeminde olduğunu belirterek, olası müzakere durumunda piyasalarda satış baskılarının azalabileceğini söyledi.

Almanya Ekonomi ve İklimi Koruma Bakanı Robert Habeck, tarifelerin büyük hasara yol açtığını piyasaların daha da kötüleşebileceğini belirtti.