Asgari ücrette üçüncü toplantı: Türk-İş zam talebini açıkladı

Asgari ücrette üçüncü toplantı sona erdi.

Toplantıya işçi ve işveren taraflarının zam teklifleriyle gelmesi bekleniyordu.

Toplantı sonrası açıklama yapan Türk-İş Genel Başkan Yardımcısı Ramazan Ağar, rakam gündeme gelmediğini söyledi.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, ücreti belirleme sürecinde hem çalışanların refahını artırarak enflasyona ezdirmeyecek hem de işverenlerimizin rekabet gücünü koruyacaklarını belirtti.

GELECEK HAFTAYA KALDI

Ağar, önümüzdeki hafta hem rakam hem sonucun gelebileceğini dile getirdi.

Türk-İş Başkan Yardımcısı Ağar, "Para talep eden tarafız, ona göre tavır alacağımızı söyledik." dedi.

Gerçekleşen enflasyonun hiçbir sonuç getirmeyeceğini belirten Ağar, "8 milyonluk asgari ücretli kirasını, tenceresini kaynatsın ödesin diye gündeme getirdik. Söylediklerimizden hemen hemen rakam çıkıyor. " ifadelerini kullandı.

İŞÇİ KESİMİ TALEBİNİ AÇIKLADI

Toplantının ardından Türk-İş'ten yeni bir açıklama yapıldı. Açıklamada, işçi kesiminin bugün saat 16.00'da asgari ücret talebini açıklayacağı bildirildi.

Kameraların karşısına geçen Türk-İş Genel Başkanı Ergün Atalay, işçilerin asgari ücret talebini açıkladı.

Türk-İş, asgari ücret talebini yüzde 45 enflasyon üzerinden refah payı eklenerek yüzde 20 refah payı ile 29 bin 583 lira olarak açıkladı.

Atalay'ın açıklamalarından öne çıkanlar:

19 gündür süren asgari ücret serüvenini yaşıyoruz. Görüşmeler başlamadan işçi arkadaşlarımızı tespit ettik. Bugün 5. toplantıyı yaptık. Geçmişte masada sendikacılar vardı. Sabah bir toplantı yaptık. Maalesef kamuoyunda bizle ilgili bir rakam açıklayın talebi var. Ondan kolayı yok. Bir rakam açıklar ve gündem olmazdık. Kamuoyunda TÜRK-İŞ niye açıklamıyor dendi. Birinci öncelik işverende. Onu söylemeleri gerekiyor. Hükümet işin başında. Anti demokratik bir asgari ücret yapısı var. Bu yapı da kanun gereği en çok üyesi olan işçi sendikası temsil ediliyor. Burada yetkili bizim 4 işçi arkadaşımız. Biz burada asgari ücretle ilgili bugüne kadar bir rakam bekledik. Masada hükümetin 5, işverenin 5 temsilcisi var, bizim de 5 arkadaşımız var. 2024 yılı zor bir yıl oldu. 2023 de öyle oldu. Burada şu anda biz asgari ücreti konuşacağız, kamu işçisi, tüm işçiler asgari ücret seviyesinde ücret alıyor.

Asgari ücret 5 sene önce belirleme ücretiydi şu anda ülkemizde geçim ücreti oldu. Asgari ücret özel sektörü ilgilendiriyor. Son 30 senede 6 kere imzaladık, onun dışında biz masada beraber imzalamadık asgari ücreti. Ülkedeki kira, doğal gaz artışı ortada. Meyve-sebze fiyatları, eğitim giderleri ortada. Şu anda asgari ücret 11 bin lira seviyesine düştü. Alım gücü 11 bin lira civarında. Onun için asgari ücret geçim ücreti oldu. Biz bugün bu meselenin biteceğini umut ediyorduk. İşveren ve hükümet bir rakam vermiyor dediler arkadaşlarımız. Bizden rakam bekleniyor. Öyle bir noktaya geldik ki öğretim üyeleri dahil bizi itibarsızlaştıran açıklamalara devam ediyorlar. Belki hayatlarında asgari ücreti de tanımayan insanlar.

Benim elimde 50 bin liralık, 36 bin liralık, 32 bin liralık, 28 bin liralık rakamlar var. Burada siz de kendi durumlarınızı da biliyorsunuz. Şu anda Sayın Mehmet Şimşek diyor ki ülke iyi gidiyor. İyi gidiyorsa, asgari ücret geçim ücreti oldu. İyi bir geçim ücreti açıklayın, hepimiz mutlu olalım. Alım gücü emeklinin de düştü, asgari ücretlinin de düştü, kamu işçisinin de düştü. 5 aydır konuşuyoruz, miting yapıyoruz. Partiler 150 bin kişiyi toplasın bakalım göreyim. Sendikaları itibarsızlaştırmanın kimseye faydası yok.

"TALEP 29 BİN 583 TL"

Asgari ücretli işçiler olarak önerimiz yüzde 45 enflasyon üzerine refah payı eklenerek 29 bin 583 TL olmasıdır. Enflasyon üzerinde refah payı eklenmeden zam yaşanabilir olmayacaktır.

BAKAN IŞIKHAN'DAN AÇIKLAMA

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan toplantı sonrası sosyal medya hesabından açıklama yaptı. Işıkhan, Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun çalışmalarını uzlaşı ve istişare zemininde yürüttüklerini belirtti.

Bakan Işıkhan "Bugün gerçekleştirdiğimiz 3’üncü toplantıda işçi ve işveren temsilcilerimiz ile Bakanlığımızda bir araya geldik. 2025 yılında geçerli olacak asgari ücreti belirleme sürecinde hem çalışanlarımızın refahını artırarak enflasyona ezdirmeyecek hem de işverenlerimizin rekabet gücünü koruyacağız." ifadelerini kullandı.

Toplantıda, işveren tarafını Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK), işçi tarafını ise en fazla üyeye sahip konfederasyon olduğu için TÜRK-İŞ temsil ediyor.

ASGARİ ÜCRET TALEBİNE UZMANLARDAN İLK YORUM

Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Öğretim Görevlisi Tarkan Zengin Türk-İş Başkanı Ergün Atalıy’ın asgari ücret talebini değerlendirdi.

Türk-İş Genel Başkanı Sayın Ergün Atalay başından beri bir konuya dikkat çektiğini belirten Zenginli, şu ifadeleri kullandı:

“Yani asgari ücreti komisyona bizzat asgari ücretli çalışan işçileri koyarak, bir anlamda işçileri temsil eden asgari ücretleri koyarak bu konudaki tavrını başından beri ifade etmişti. Bence de doğru ve akıllıca bir yöntem. Zira Türk İş üyeleri içerisinde, Arzun Hanım, asgari ücret alan neredeyse yok. Yani genellikle hep asgari ücret üzerinde ücret alanlar. Ancak buraya özellikle farklı dört meslek grubundan bizzat asgari ücret alanları koymuş olması hem o hissiyatı hem yaşadıklarını yansıtması bakımından son derece önemliydi. Ve hiçbir zaman da ben Ergün Atalay başkandan şunu duymadım, biz belirleyeceğiz, tamamen işçi belirleyecek dedi, asgari ücretli belirleyecek dedi. Ve bugün de o oldu ki işte asgari ücretli olan komisyondaki dört üye arkadaşımız bizzat kendileri bir asgari ücret belirlediler. Burada da anladığım kadarıyla yöntem şu, yani yüzde 45 gerçekleşen enflasyon olma ihtimali biliyorsunuz yüksek. Bir ay kaldı Aralık ayı enflasyonuyla birlikte. Onun üzerine yüzde 20'lik de bir refah payı koyarak yüzde 65'lik bir artışla net asgari ücretin 29.583 lira olmasını talep ediyorlar”

“FOTOĞRAF NETLEŞMİŞ OLDU”

Gelen talebi işçilerin, çalışanların kendi hayat standartları üzerinden geçimlerini sağlayabileceklerini düşündükleri bir ücret talebi olarak değerlendirdiğini ifade eden Zenginli, sözlerine şöyle devam etti:

“Kuvvetle muhtemelen haftaya 1 Ocak 2025 tarihinde geçerli olacak asgari ücret belli olacaktır. Ben bunun çok hafta sonuna kalacağını da düşünmüyorum. Önümüzdeki haftanın ilk günlerinde bir son toplantı yapılır ve burada yeni asgari ücrete dair yani somut şey çok daha net bir şekilde belli olacağını tahmin ediyorum. İşveren tarafı da rakam vermiyordu ama işçilerden gelecek bir rakam bekliyorlardı. Dolayısıyla o bugün çıkmış olmasıyla birlikte artık fotoğraf biraz daha netleşmiş oldu. Şimdi işverenin bu konuda ne kadar vereceğini ifade etmesi beklenir. Orada da zaten asgari ücret tespit komisyonunda hükümet tarafı daha çok hakem rolünde ve tarafları bu belli bir noktada uzlaştırmaya çalışacaktır diye tahmin ediyorum”

“İŞVEREN TARAFININ DA AÇIKLAMA YAPMASI GEREKİYOR”

Gıda ve kira fiyatlarındaki artışlara vurgu yapan Zenginli, “Hatta bir takım fırsatçıların fahiş fiyat artışları nedeniyle dar ve sabit gelinlilerin zor durumda olduğu da belli. Bunu yani herkes görüyor. Dolayısıyla yani bu talep edilen rakamların yani çok yüksek rakamlar olduğunu ifade etmek çok doğru olmayacağını düşünüyorum. Dolayısıyla burada tabii işverenlerin bu noktada ne diyeceği ve rakamda nereye kadar gelineceği elbette ki bu müzakerelerde belli olacaktır. Ama zaten asgari ücret tespit komisyonunun, asgari ücret yönetmeliği de asgari ücret özellikle ülkenin içinde bulunduğu ekonomik sosyal durum, ücretlilerin genel durumu, bütün geçinme indeksleri bütün bunların dikkate alınarak belirlenmesini ifade ediyor. O yüzden ben gelinen noktada şimdi işçi tarafı söylemesi gerekeni söyledi. İşveren tarafının bu konuda yaklaşımının da bence bir an önce açıklanması gerektiğini düşünüyorum. Çünkü oradaki açıklanacak durum müzakerelerin seyrini de belirleyecektir. Ve önümüzdeki haftada asgari ücret belli olacaktır” dedi.

“ANLAMSIZ ARTIŞLARA YAPTIRIM UYGULANACAK”

Asgari ücret zammına göre fahiş fiyat artışlarına gidenlere yaptırımlar uygulanacağını aktaran Zenginli, “Geçen haftalarda asgari ücret biliyorsunuz ilk toplantısını 10 Aralık'ta yapmıştı. 9 Aralık'ta da pazartesi günü de Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nda Çalışma Bakanımız Sayın Vedat Işıkhan Bey ile Ticaret Bakanımız Sayın Ömer Bolat Bey ortak bir toplantı yaptılar ve bu toplantıda Türkiye'deki perakende sektörünün temsilcileri katıldı. Yani hem ulusal zincir marketler, o 3 harfli diye ifade ettiğimiz tüm marketler, diğer ulusal zincir marketler oradaydı hem de yerel marketler oradaydı. Yani gıda toplantılarından, gıda perakendecilerine kadar, satış yapanlarına kadar bütün sektör temsilcileri oradaydı ve ben o toplantının en az asgari ücret kadar önemli bir toplantı olduğunu düşünüyorum. Zira orada her iki bakan da yani hem Sayın Çalışma Bakanı Vedat Işıkhan hem de Ticaret Bakanı Sayın Ömer Bolat burada fahiş fiyat artışlarına yönelik çok sıkı denetimler olacağını, aynı zamanda bu asgari ücretin artışı gerekçe yapılarak anlamsız artışlar, orantısız artışlar yapanlara yönelik çok yaptırım olacağını orada birinci ağızdan ifade ettiler. Dolayısıyla bu tür toplantılar, bu tür çalışmaların ben işte burada asgari ücret yapılacak artışı gerekçe göstererek, orantısız artış yapanlara yönelik bir durdurucu, önemli etkisi olduğunu düşünüyorum. Ücretin artması, paranın artması değil, aslında çalışanların satın alma gücünün artması önemli. Buna odaklanmak gerekiyor ve ben gerek hükümet politikalarını, gerekse çalışmaların özellikle parayı artırmadan öte satın alma gücünü artırmanın, reel ücret diyoruz biz buna, satın alma gücünü artırmanın daha önemli olduğunu değerlendiriyorum. Uzun yıllardır yayın hayatımın içinde olduğum için genellikle bilirler. Konularda ben çok rakam telaffuz etmiyorum. Bizim söyleyeceğimiz rakamlar, bunu duyanlar ürün fiyatlarını, kira fiyatlarını bazen artırıyor fırsatçılar. O yüzden de işçi arkadaşlarımıza maalesef onların refah seviyelerine satın alma güçlerini artırmayacak bir etki oluşturuyor. O nedenle dikkatli olmaya çalışıyorum” ifadelerini kullandı.

İŞÇİLERDEN ÖNEMLİ ZİRVE

Türk-İş Başkanlar Kurulu, asgari ücrette üçüncü toplantı öncesinde bir araya geldi.

Toplantıda asgari ücret görüşmelerinde izlenecek yol haritası netleştirildi.

Türk-İş Genel Başkan Yardımcısı Ramazan Ağar, "Her şeyimiz hazır. Karşı tarafın adımına göre tavrımızı alacağız." dedi.

Ağar, toplantı öncesi "Rakam gelmezse ne olur?" sorusuna "Ona göre konuşuruz. Biz rakam açıklamayacağız." yanıtını vermişti.

ASGARİ ÜCRET NE ZAMAN BELLİ OLACAK?

Buna göre; yeni asgari ücretin 23-27 Aralık tarihleri arasında tespit edilerek kamuoyuyla paylaşılması bekleniyor.

Yasaya göre Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun Aralık ayının sonuna kadar zam oranını belirleyip duyurması gerekiyor.

BAKAN IŞIKHAN: İŞÇİ VE İŞVERENDEN TEKLİF BEKLİYORUZ

Komisyonun üçüncü toplantısından önce Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, "İşçi ve işveren kesimlerimizden artık bir teklif bekliyoruz" demişti.

Işıkhan, "İnşallah bu teklifi aldıktan sonra tekrar bu sefer başkanlarımızla görüşeceğiz ve önümüzdeki hafta içinde neticelendirmeyi düşünüyoruz." diye konuşmuştu.

İŞ TARAFININ BEKLENTİSİ "GEÇİNEBİLECEK" BİR ÜCRET

TÜRK-İŞ Genel Başkan Yardımcısı Ramazan Ağar, ikinci toplantının sonunda yaptığı açıklamada "Milyonlarca asgari ücretlinin günün şartlarına göre geçinebileceği bir ücreti talep ediyoruz" demişti.

İŞVERENLERİN BEKLENTİSİ "SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK"

TİSK Genel Sekreteri Akansel Koç ise, "Süreci, sadece işverenleri koruyan değil, aynı zamanda çalışma arkadaşlarımızın alım gücünü de dikkate alan bir bakış açısı ile yöneteceğiz" ifadelerini kullanmıştı.

Asgari ücret işveren desteğinin 2025'te de devam etmesi talebini de dile getirdi.

2025 ASGARİ ÜCRET NE KADAR OLACAK?

Asgari ücret zammının yıl sonu enflasyonuna mı yoksa hedef enflasyona göre mi yapılacağı bir süredir tartışılıyordu. Zam tahminlerine ilişkin farklı senaryolar konuşuluyor.

Piyasalarda asgari ücret için yüzde 30-40 aralığında bir artış ihtimaline ağırlık veriliyor.

İş dünyasındaki ağırlıklı görüş asgari ücretin 22-23 bin lira düzeyine çıkarılması yönünde.

Yabancı kuruluşların raporlarında da beklentiler yüzde 25-30 aralığında şekillendi.

MEVCUT ASGARİ ÜCRET NET 17 BİN 2 LİRA

Asgari ücret, halen bir işçi için aylık brüt 20 bin 2 lira 50 kuruş, kesintiler düştüğünde net 17 bin 2 lira 12 kuruş olarak uygulanıyor.

Asgari ücretin işverene toplam maliyeti, bir işçi için 23 bin 502 lira 94 kuruş. Bunun 20 bin 2 lira 50 kuruşunu brüt asgari ücret, 3 bin 100 lira 39 kuruşunu sosyal güvenlik primi, 400 lira 5 kuruşunu işveren işsizlik sigorta fonu oluşturuyor.

ASGARİ ÜCRET İÇİN OLASI ZAM ORANLARI

Asgari ücrete gelecek zam oranlarına göre oluşacak net ve brüt rakamlar şu şekilde:

Yüzde 20’lik zamda 20 bin 402 lira

Yüzde 25’lik zamda 21 bin 252 lira

Yüzde 30'luk zamda 22 bin 102 lira

Yüzde 35'lik zamda 22 bin 952 lira

Yüzde 40'lık zamda 23 bin 802 lira