Anayasa Mahkemesi'nden Merkez Bankası kararı

Anayasa Mahkemesi (AYM), Cumhurbaşkanı'na Merkez Bankası (TCMB) başkanını süresinden önce değiştirme yetkisi de dahil çeşitli yetkiler veren Kanun Hükmünde Kararname'nin (KHK) birçok maddesini iptal etti.

AYM'nin 7 Aralık 2023 tarihli 482 sayfalık gerekçeli kararı bugün Resmi Gazete'de yayımlandı. Gerekçeli kararın yayınlanmasının ardından, Merkez Bankası başkanının görevden alınmasına da olanak tanıyan düzenlemelerin 12 ay içinde TBMM'de kanunlaşması gerekecek.

İptal edilen maddeler arasında TCMB kanununda yer alan, TCMB başkanının beş yıllık süreyle atandığı ve ancak bu süre sonunda yeniden atanabileceğine dair düzenleme de yer alıyor.

"GÖREV SÜRESİNE UYULMAMASI ANAYASA AYKIRI"

TCMB başkanının 5 yıl süre görevde kalacağını hüküm altına alan kararın yürürlükten kaldırılmış olduğuna dikkat çekilen AYM kararında bunun anayasa aykırılık sorunu olduğunun altı çizildi.

Kararda şu ifadeler yer aldı:

"Merkez Bankası başkanının görev süresini düzenleyen hükmün yürürlükten kaldırılmasını öngören kural, Anayasa'nın İkinci Kısmı'nın Dördüncü Bölümü'nde yer alan kamu hizmetlerine girme hakkına ilişkin düzenleme içerdiğinden Anayasa'nın mülga 91. maddesi uyarınca KHK ile düzenlenemeyecek yasak alanda kalmaktadır... Açıklanan nedenlerle kural, Anayasa'nın mülga 91. maddesine aykırıdır. İptali gerekir."

KHK İTİRAZLARI DEĞERLENDİRİLDİ

Yüksek mahkeme, dönemin CHP'li TBMM üyeleri Engin Altay, Özgür Özel ve Engin Özkoç ve 135 milletvekili tarafından ilgili KHK'nın tümünün iptali ile İstanbul 12. İş Mahkemesi ve Konya Bölge İdare Mahkemesi'nin KHK'nın bazı hükümleriyle ilgili yaptığı itirazların birleştirilerek aynı karar içinde incelenmesine karar verdi.

AYM, söz konusu KHK hakkında Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlanan 7 Aralık 2023 tarihli gerekçeli kararıyla, anayasaya uyum sağlanması amacıyla bazı kanunun ve KHK'larda değişiklik yapılmasına ilişkin KHK'nın tümünün anayasaya aykırı olmadığına ve iptal talebinin reddine karar verirken, KHK'nın çok sayıda hükmünü ise 12 ay sonra yürürlüğe girecek şekilde iptal etti.