İhracatta yeni sistemi geçiliyor

Ticaret Bakanlığı, il bazındaki dış ticaret verilerinde şirket merkezinin bulunduğu il yerine, ihracata konu ürünlerin üretildiği illeri dikkate alacak.

TÜİK, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Ticaret Bakanlığı’nın hazırlıklarını 1 yıldır sürdürdüğü sistem 1 Ocak 2024’ten itibaren üretilen istatistiklerde kullanılacak.

Ticaret Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada üretim yerlerine göre ihracat istatistiklerinde üretim hacmi yüksek sanayileşmiş illerin ihracatının öne çıktığının gözlendiği belirtildi. Açıklamada elde edilen istatistiklerin; il, ürün, ülke gibi alt kırılımlarında detaylı analize imkan vererek illere göre ihracatın teknolojik seviyesi gibi önemli göstergeler içerdiği kaydedildi.

Ticaret Bakanlığı'nın konuya ilişkin açıklaması şu şekilde:

"Hâlihazırda resmi olarak Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı (TÜİK) tarafından açıklanan “İllere Göre Dış Ticaret İstatistikleri”nde, dış ticareti gerçekleştiren firmanın merkezinin bulunduğu il bilgisi esas alınmaktadır. Bu durum, merkez ili ve üretim ili farklı olan firmalarda, ihracat istatistiklerinin merkez ili yönünde kümeleşmesine neden olabilmektedir. Ayrıca, dış ticaret firması aracılığıyla yapılan ihracatın, üretimin yapıldığı il yerine, dış ticaret firmasının bulunduğu ilde ihracatın kaydedilmesine yol açmaktadır.

İl’deki üretim yapısından kaynaklı ihracat istatistiklerini ölçmek amacıyla Ticaret Bakanlığımız, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı (STB) ve TÜİK’in katılımıyla yürütülen, ve yaklaşık 1 yıldır devam eden ortak çalışma sonucunda “Firmaların Üretim Yerlerine Göre İl İhracat İstatistikleri” oluşturulmuştur.

Üretimin yapıldığı illerin tespit edilmesi amacıyla, Ticaret Bakanlığımız ihracatçı/imalatçı bilgileri, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın Sanayi Sicil Belgesi Verileri, Sosyal Güvenlik Kurumu ve Gelir İdaresi Başkanlığı’nın kayıtları ile eşleştirilmiştir.

Firmaların üretim yerlerini esas alan il ihracat istatistiklerinin 2024 yılı Ocak ayından itibaren, geçici olarak Ticaret Bakanlığı “Aylık Dış Ticaret Veri Bülteni”nde yayımlanması planlanmaktadır. Ayrıca TÜİK tarafından da Resmi İstatistik Programı kapsamında 29 Şubat 2024’te yayımlanacak olan Dış Ticaret İstatistiklerinin Ocak 2024 haber bülteni ile birlikte kamuoyu ile paylaşılması planlanmaktadır.

Üretim yerlerine göre ihracat istatistiklerinde, üretim hacmi yüksek sanayileşmiş illerin ihracatının öne çıktığı gözlemlenmektedir. Bu kapsamda elde edilen istatistikler; il, ürün, ülke vb. alt kırılımlarda detaylı analize imkân vererek, illere göre ihracatın teknolojik seviyesi gibi önemli göstergeler içermektedir. Böylece, bu çalışmanın il bazlı/bölgesel politikaların veriye dayalı olarak belirlenmesine önemli katkılar sağlaması beklenmektedir."