Zengin ile fakir ülkeler arasındaki uçurum büyüyor
Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), birbirini besleyen krizler ile artan borçların, fakir ile zengin ülkeler arasındaki istihdam uçurumunu ve eşitsizlikleri daha da kötüleştirdiği uyarısında bulundu.
ILO, "11. İş Dünyası İzleme Raporu"nu yayımladı. Rapora göre, ülkelerin artan borç seviyeleri ve farklı krizler, gelişmekte olan ülkeleri orantısız bir şekilde etkilerken, zengin ile fakir ülkeler arasındaki küresel istihdam uçurumunu kötüleştiriyor. Bu durum, Kovid-19 salgınının şiddetlendirdiği mevcut eşitsizlikleri de genişletiyor.
2023'te küresel işsizliğin pandemi öncesi seviyelerin altına gerileyerek 191 milyona düşmesi beklenirken, tahminler düşük gelirli ülkelerin toparlanma sürecinde çok geride kaldığını gösterdi. ILO, Afrika ve Arap bölgesindeki düşük gelirli ülkelerin bu yıl salgın öncesi işsizlik seviyelerine gelme ihtimalinin düşük olduğu tahmininde bulundu.
Kuzey Afrika için 2023'teki işsizlik oranı yüzde 11,2 (2019'da yüzde 10,9'du), Sahra Altı Afrika için yüzde 6,3 (2019'da 5,7'di) ve Arap ülkeleri için ise yüzde 9,3 (2019'da 8,7'di) olarak öngörüldü.
Diğer bölgeler, işsizlik oranlarını önemli ölçüde kriz öncesi seviyelerin altına çekmeyi başarırken, bu oran Latin Amerika ve Karayipler yüzde 6,7 (2019'da yüzde 8'di), Kuzey, Güney ve Batı Avrupa'da ise yüzde 6,3'te (2019'da yüzde 7'ydi) kaldı.
İstihdam açıkları bölünmeye yol açıyor
Dünya genelindeki istihdam açığındaki farklılıkların ise küresel istihdam bölünmesinin önemine işaret ettiği bildirildi.
Düşük gelirli ülkeler yüzde 21,5 ile en büyük istihdam açığı oranıyla karşı karşıya kalırken, orta gelirli ülkelerde bu oran yüzde 11 ve yüksek gelirli ülkelerde ise 8,2 olarak kayıtlara geçti.
Öte yandan, düşük gelirli ülkeler, istihdam açığı oranında 2005'te yüzde 19,1'den 2023'te yüzde 21,5'e uzun vadeli artış gören tek ülke gelir grubu oldu.
Gelişmekte olan ülkelerde artan borç seviyeleri politika müdahalelerinin kapsamını önemli ölçüde daraltırken, mali kısıtlamalar, iş açığını kötüleştiren çatışma, doğal afetler ve ekonomik krizler gibi karmaşık tehditlere yanıt verilmesini de engelliyor.
Düşük gelirli gelişmekte olan ülkelerin bu yıl yüzde 25,7'ye ulaşan önemli istihdam açığının daha yüksek seviyeleriyle karşı karşıya kalması beklenirken, borç riski düşük gelişmekte olan ülkelerde bu oranın yüzde 11 seviyelerinde olması öngörülüyor.
Raporda görüşlerine yer verilen ILO Genel Direktörü Gilbert F. Houngbo, "Bu raporun bulguları, artan küresel eşitsizliklerin güçlü bir hatırlatıcısıdır." ifadelerini kullandı.
İş ve sosyal koruma yoluyla insanlara yatırım yapmanın, zengin ve fakir ülkeler ile insanlar arasındaki uçurumun kapanmasına yardımcı olacağına vurgu yapan Houngbo, bu niyetle ILO'nun "sosyal adalet için küresel bir koalisyon" oluşumunu başlattığını kaydetti.
Houngbo, "(Bu oluşum) Sosyal adaleti, küresel bir iyileşmenin temel taşı olarak konumlandırmaya ve onu ulusal, bölgesel ve küresel politikalar ile eylemler için bir öncelik haline getirmeye yardımcı olacaktır." değerlendirmesinde bulundu.
Raporda ayrıca, "İşleri ve sosyal korumayı güçlendirmeyi amaçlayan uluslararası işbirliği, yüksek ve düşük gelirli ülkeler arasında artan eşitsizliklerin üstesinden gelmeye yardımcı olabilir" tavsiyesi de yer aldı.
