Tarıma fiyat hakemi geliyor
Türkiye’de halihazırda tarımda uygulanan ‘sözleşmeli üretim’in yasal altyapıya kavuşturulması için çalışmalar hız kazandı. Düzenlemeyle, çiftçi ile alıcı arasındaki uyuşmazlıkların daha hızlı çözümlenmesi amacıyla ‘tüketici hakem heyeti’ gibi bir modelin oluşturulması planlanıyor. Böylece uzun süre saklanma imkanı olmayan tarımsal ürünlerin bozulmasının da önüne geçilmiş olacak.
Tarım ve gıda güvenliğinin sağlanması noktasında öne çıkan sözleşmeli tarımla ilgili yasa teklifinde sona yaklaşıldı. AK Parti tarafından hazırlanacak teklifin kısa süre içerisinde Meclis’e sunulması bekleniyor.
193 BİN ÜRETİCİ VAR
Türkiye’de yasal bir mevzuatı olmamasına rağmen üretici ile sanayici arasında kendilerinin belirlediği kurallar çerçevesinde sözleşmeli üretim yapılıyor.
Tarım Bakanlığı verilerine göre, 2020 yılında yaklaşık olarak 193 bin üretici tarafından 8.7 milyon dekar alanda sözleşmeli bitkisel üretim gerçekleştirildi. Ancak zaman zaman yaşanan uyuşmazlıklar nedeniyle üretici ya da alıcı zor duruma düşebiliyor ve ticaret de yarım kalabiliyor.
Bu nedenle sözleşmeli üretimin yaygınlaştırılması, bu alandaki sorunların ortadan kaldırılması ve mağduriyetlerin giderilmesi için çıkarılacak yasa büyük önem taşıyor.
SÖZLEŞMELİ TARIMA ‘GÜVEN’
Bu noktada, yapılacak yasal düzenlemedeki en önemli başlıklardan birisi çiftçi ve sanayici arasındaki uyuşmazlıkların çözümüne ilişkin olacak. Buna göre, belli tüketici uyuşmazlıklarına bakan ‘tüketici hakem heyeti’ modelinin benzeri sözleşmeli tarım için getirilecek. Güven ortamı oluşturacak sistemle, çiftçi ile sanayici arasındaki uyuşmazlıkların hızlı, basit ve olabilecek en az masrafla çözüme bağlanması ve tarımsal ürünlerin bozulmasının önüne geçilmesi hedefleniyor.
DAHA HIZLI VE BASİT ÇÖZÜM
AK Parti kaynakları, söz konusu sistemle ilgili, “Diyelim ki üretici ve sanayici patateste 2 liraya anlaştı. Ancak o gün piyasada 1 liraya patates varsa, alıcı ‘ben bunu beğenmedim’ deyip malı ayırmaya kalkıyor. Ya da tam tersini düşünecek olursak, piyasada 4 liraysa bu sefer üretici patatesi vermemeye çalışıyor. Biz bu tür mağduriyetleri giderecek, hızlı karar alabilecek mekanizmayı kurmaya çalışıyoruz” dedi.
TÜRKİYE HIZLI GELİŞİR
Sözleşmeli üretimle, çiftçinin hasat döneminde pazarlama sorunu yaşamaması, sanayicinin de istediği miktar ve kalitede hammaddeye ulaşmasının sağlanması hedefleniyor. Yine öngörülebilirlik sağlanarak fiyat dalgalanmaların da önüne geçilecek. Sözleşmeli üretimle gıda enflasyonunda düşüş sağlanabileceğine dikkat çeken kaynaklar, “Sözleşmeli üretim en önemli meselelerden birisidir. Planlamayı da getirir. Bu tarz bir şey olursa, Türkiye hızlı bir şekilde gelişir” değerlendirmesini yaptı.
