Katılımcı sayısı ve tasarruflar artacak

Bireysel Emeklilik Sistemi'nde (BES) devlet katkısı yüzde 25'ten yüzde 30'a yükseltildi. Asgari ücret artışıyla devlet katkısından yararlanılabilecek toplam tutarın yüzde 50 civarında yükseltilmesi sonrasında atılan bu adım, tasarrufların artırılması, sisteme duyulan güvenin tazelenmesi ve sermaye piyasalarının gelişimine katkı sağlaması adına önemli bir hamle olarak değerlendiriliyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan, ekonomideki dalgalanmanın önüne geçmek için önceki akşam çeşitli alanları kapsayan bir önlem paketi açıkladı. Paket özetle; ilk olarak yurtiçi yerleşiklerin döviz talebine karşılık, TL cinsi mevduat faizinden elde edilen kazancı garanti altına alan ve döviz kurundan kaynaklı ekstra getiriyi de içeren lira yatırım teşvikini içeriyor. İkinci olara, fiyat belirlemekte zorlanan ihracatçıya ileri vadeli kur verilmesiyle ticari hayatta kur belirsizliğinin önüne geçmeyi amaçlıyor. Son olarak da BES'e yapılan devlet katkısının yükseltilmesiyle tasarrufların artırılmasını hedefliyor.

"YÜZDE DESTEK İLE KATILIMCI ÖDÜLLENDİRİLİYOR"

Dünya'dan Selçuk Altun'un haberine göre BES'te devlet katkısının artırılması sektör oyuncuları tarafından büyük bir memnuniyetle karşılandı. Türkiye Sigorta Birliği (TSB) Başkanı Atilla Benli, devlet katkısı oranının yükseltilmesiyle sistemin büyüme ivmesini daha fazla artıracağını söyledi. Benli, "Yeni düzenlemeyle devlet katkısı oranı yüzde 30'a çıkarılarak; sistemimize güven tazelenmiş, tasarruf eden katılımcılarımız ödüllendirilmiş olacak. Sistemdeki katılımcıların BES'i tercih etmedeki en önemli sebeplerden biri olan yüzde 25 devlet katkısı teşvikinin yüzde 30 seviyesine yükselmesiyle sistemin sürdürülebilir büyümesine büyük bir ivme katmasını bekliyoruz. Hiçbir enstrümanın aylık yüzde 30 sabit getiri sağlayacağının garantisi bulunmazken, BES ile birikimler bu güvenceye kavuştu. Yüzde 30 devlet katkısının yanı sıra fonlarımızın başarılı performansı da katılımcılarımızın alternatif bir yatırım aracına ihtiyacı kalmayacağını ispatlıyor" dedi.

"YURT İÇİ TASARRUFLARIN EN BÜYÜĞÜ OLACAĞIZ"

Allianz Türkiye CEO'su Tolga Gürkan ise, 250 milyar lira fon büyüklüğüyle rüştünü ispatlayan BES'in tasarrufların artmasında kritik bir rol üstlendiğini söyledi. BES'in 2013 yılından bu yana yüzde 25 devlet katkısıyla 13 milyona yakın katılımcıya tasarruf imkânı ve iyi bir getiri sunduğunu hatırlatan Gürkan, "2021 yılı özelinde de, eurobond, hisse senedi, altın ve yabancı hisse senedi çeşitlendirmesiyle yüzde 50’ye yakın getiri sağlamış durumda. Yüzde 30’a yükselen devlet katkısıyla sistemin daha da büyüyeceğine, toplumda yaygınlaşmanın artacağına ve bir gün yurt içi tasarrufların en büyüğü olacağımıza inanıyorum. Bize olan güvenin karşılığını geçmişte olduğu gibi gelecekte de en iyi şekilde vermeye devam edeceğiz" ifadelerini kullandı.

“DESTEK TOPLAMDA YÜZDE 68 ARTACAK”

2022 yılı için açıklanan 5 bin 4 TL brüt asgari ücret tutarı ile bir katılımcının devlet katkısından yararlanacağı yıllık üst limitin 18 bin TL’ye yükseleceğini hatırlatan Agesa Genel Müdürü Fırat Kuruca, yeni düzenlemenin BES'e verilen desteğin somut bir göstergesi olduğunun altını çizdi. Kuruca, "Hem asgari ücretteki artış hem de devlet katkısının yüzde 30’a çıkması sektörümüzde olumlu etki yaratacak. Bugün itibariyle 894 TL/ay olan devlet katkısı tutarı, 2022’de asgari ücretin brüt 5 bin 4 TL’ye çıkmasıyla birlikte ve yüzde 30’u devlet katkısıyla bin 501 TL/ay olacak. Yani yaklaşık yüzde 68’lik bir artış gerçekleşecek. Maksimum olarak 18 bin TL civarında yıllık destek söz konusu. Fon getirileri de 2021 yılında ortalama olarak yüzde 50’ler civarında olacak gibi gözüküyor. tasarrufların artırılması ve sermaye piyasalarının gelişimi açısından çok önemli katkılar sağlayacak. 18 yaş altına BES imkanı sunulması da temmuz ayında devreye girmişti. 2022 yılı için sektörümüz açısında çok iyi bir başlangıç" şeklinde konuştu.

BES ÇOK DAHA CAZİP HALE GELDİ

Devlet katkısının yüzde 30'a çıkarılmasının 'zaten cömert teşvikleri olan' Bireysel Emeklilik Sistemini daha da cazip hale getireceğini söyleyen Adendum Danışmanlık kurucu ortağı Ali Haydar Elveren de asgari ücretteki artışla birlikte yıllık bazda toplam katkı payının 18 bin TL'ye çıkacağına vurgu yaptı. Katılımcıların olası her tür yatırım aracını içeren ve farklı risk yapısına uygun emeklilik yatırım fonları aracılığı ile kendi fonlarını oluşturduklarında hem piyasalardaki getirilerden hem de yüksek devlet katkısından yararlanmalarının mümkün olacağını vurgulayan Elveren, şöyle devam etti: "Buna ek olarak, devlet katkısının her bireye ayrı ayrı verildiği de dikkate alındığında tasarruf yapabilme kapasitesi yüksek hane halkları için artan limitler ile birlikte her bir kişi için sağlanan teşvik oldukça yüksek tutarlara ulaşacak ve BES aracılığı ile tasarruf daha da artacak. 18 yaş altına BES’in de uygulamasının başladığı dikkate alındığında ailelerin çocuklarına da BES aracılığı ile artan oranda yatırım yapabileceklerini öngörmek mümkün." Diğer taraftan, bu ek teşvikin kamuya maliyetini azalmak amacı ile sadece emekliliği bekleyen katılımcıya sunulmasının da mümkün olduğunu ifade eden Elveren, "Bu durumda teşvik gerçekten emekliliğe yönelik tasarruf yapanlara gitmiş olacak ve beklenen maliyeti azaltacaktır. Her durumda artan devlet katkısının pozitif psikolojik etkisini de dikkate almak gerekir. Kamu otoritesinin bireysel emeklilik sistemi aracılığı ile tasarrufa önem verdiği ve bu alandaki tasarrufları ve katılımcıları artan oranda desteklemeye devam ettiğine dair niyetinin de ek bir göstergesi olacaktır. Bu düzenlemelerin hızla hayata geçirilmesi ile 2022 başından itibaren BES katılımcı ve fon sayısında artan bir ivme görülebilir."

12 SORUDA BES’TE YENİ DÖNEM

Bireysel Emeklilik Sisteminde (BES), önemli bir düzenleme yapıldı ve eğitim, sağlık, ferdi kaza, hayat sigortaları gibi sigorta ürünleri BES’e entegre edildi; yeni düzenleme de başladı.

Bundan sonra emeklilik şirketleri BES ile birlikte sağlık sigortalarını ya da hayat sigorta ürünlerini aynı plan içinde sunabilecek. Böylece tüketici özel emeklilik sistemine girerken sağlık, hayat gibi sigortaları da aynı anda ve aynı şirketten yaptırabilecek. Peki, BES’te yeni dönem nasıl olacak, kimler bu haktan yararlanacak, mevcutta BES’te olan katılımcılar ne yapacak?

1. BES’te ne değişiklik yapıldı?

Sigorta ürünleri BES’e entegre edildi. Emeklilik şirketleri artık bireysel emeklilik sistemine giren ya da sistemde olan katılımcılara BES’in de içinde olduğu bütünleşik paketler sunabilecek.

2. BES’in içinde hangi ürünler olacak?

Emeklilik şirketleri; özel sağlık, tamamlayıcı sağlık, ferdi kaza, hayat sigortaları, seyahat sağlık sigortalarından en az birini BES ile bütünleşik olarak sunabilecek. Örneğin, BES’e girdiniz, aynı zamanda özel sağlık sigortası da yaptıracaksınız; emeklilik şirketi hem emeklilik için BES planı sunacak hem de size özel sağlık sigortası yapacak.

3. Mevcut durumda her iki ürün birden alınamıyor muydu?

Alınamıyordu. Emeklilik şirketi üzerinden BES planı yaptırıyordunuz, özel sağlık sigortası için ya emeklilik şirketinden ya da başka bir sigorta şirketinden ayrıca poliçe yaptırıyordunuz. Yeni dönemde emeklilik şirketinden hem BES planınız olacak hem de özel sağlık sigortanız. Böylece BES’i ve özel sağlık sigortasını kapsayan tek bir ürün almış olacaksınız. Yine mevcut durumda kişi birikim yapmak için BES’e girerken, vefat halinde geride kalanların toplu tazminat alabilmesi için ayrıca hayat sigortası yaptırıyordu. Yeni düzenleme ile kişi aynı plan içinde hem BES hem de hayat sigortasını yaptırabilecek. Vefat ettiğinde de yakınları BES’teki birikimleri alırken, hayat sigortası sayesinde de tazminat alabilecek.

4. Emeklilik planında değişiklik olacak mı?

Olacak; emeklilik şirketleri diğer sigorta ürünlerini de kapsayan emeklilik planları hazırlayacak. Bu şekilde sunulan emeklilik palanlarının unvanında ise ‘bütünleşik’ ibaresi yer alacak.

5. Her BES’e giren diğer sigortaları da yaptırmak zorunda mı?

Hayır, isteğe bağlı. İsterseniz tasarruf yapmak, birikimlerinizi değerlendirmek ve emeklilik için sadece BES’e girebilirsiniz. İsterseniz de diğer sigorta ürünlerini de BES ile birlikte alabilirsiniz.

6. Sistemdeki mevcut kişiler de bu imkandan yararlanabilecek mi, yoksa yeni düzenleme sisteme yeni girenleri mi kapsıyor?

Sistemdeki mevcut katılımcılar da isterlerse planını değiştirip, içinde özel sağlık, tamamlayıcı sağlık, hayat sigortası da olan bütünleşik emeklilik planlarına geçiş yapabilecek.

7. BES uzun vadeli sistem, sigorta ürünleri ise her yıl yenileniyor, bu durumda ne olacak?

Özel ya da tamamlayıcı sağlık sigortasını içeren bir BES planı yaptırdıysanız, sağlık poliçeleri her yıl yenilenerek devam edecek. Diğer sağlık sigortalarından farkı olmayacak sadece BES ile birlikte alınacak.

8. Sadece sigortayı iptal ettirebilecek miyim?

Sigortayı iptal ettirip, bütünleşik BES planından ayrılabilirsiniz. Bu durumda emeklilik şirketi sizi bir başka emeklilik planına dahil edecek.

9. Kendim için BES yaptırıp, bir başkası için özel sağlık sigortası yaptırabilecek miyim?

Hayır, bütünleşik emeklilik planı kapsamında katılımcı ile sigortalının aynı kişi olması gerekiyor.

10. İşveren katkılı emeklilik planındayım, ben de bütünleşik plana geçebilecek miyim?

Hayır, yeni düzenleme işveren katkılı BES planlarını kapsamıyor.

11. Hem BES için hem de sigorta için ayrı ayrı ödeme mi yapılacak?

Emeklilik şirketi BES için ayrı katkı payı tahsil edecek, bütünleşik emeklilik planı kapsamında yaptırılan sigortaların primlerini ayrı alacak.

12. Sağlık sigortası yaptırdığımda şirketim yan hak olarak bana check-up hizmeti veriyordu, BES şirketim de emeklilik hesabımda ayrı haklar sunuyordu, yeni düzende bu haklardan yararlanılmayacak mı?

Tüm yan haklardan ya da ek faydalardan yararlanılacak. Emeklilik şirketlerinin sunacağı bütünleşik BES planlarında; indirimli check-up, göz muayenesi, diş röntgeni, indirimli mal ve hizmet sunumu ve ücretsiz sigorta ürünü, ambulans hizmeti, acil sağlık hizmeti, tıbbi ve diğer danışmanlık hizmetlerinin hepsini sunacak. Ayrıca bütünleşik emeklilik planı ile birlikte emeklilik hesabına sağlanan faydaları da şirketler katılımcılara sunabilecek.