İş dünyasından peş peşe 'dolar' açıklaması! Roketle çıkan fiyatlar acilen düşmeli

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın kurdaki dalgalanmalara karşı açıkladığı önemlere ilişkin değerlendirmelerde bulunan İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç, "Cumhurbaşkanımızın gündeme getirdiği bu paket gerçekten çok kısa, orta ve uzun vadede faydalı ve sonuç odaklı bir paket oldu" dedi. Şekib Avdagiç, "Fiyatlar roket hızında çıkıp paraşüt hızında inmemeli. Üyelerimize açık çağrıda bulunuyorum. Fiyatlara acilen güncelleme yapılmalı" diyerek iş dünyasına çağrıda bulundu.

Avdagiç, Texhibition İstanbul Kumaş ve Tekstil Aksesuarları Fuarı tanıtım toplantısı sonrasında basın mensuplarına yaptığı açıklamada, döviz kurunun fiyatlar üzerinde kaçınılmaz bir etkisi olduğunu belirterek, "Dolayısıyla döviz kurları yukarı doğru, öngörülerin üzerinde hızlı bir şekilde çıktığı zaman hem döviz kurlarının hızlı bir şekilde yükselmesine hem de oluşabilecek olası öngörülmeyen yükselmelerle ilgili risk puanları da eklenerek fiyatların bazı kalemlerde döviz artış oranlarının da üzerinde arttığını gözlemledik." ifadelerini kullandı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, Kabine Toplantısı'nın ardından kamuoyuna duyurduğu finansal alternatifler ve ekonomik tedbirlere bağlı olarak döviz kurunun çok hızlı bir şekilde, olması gereken seviyelere yakın bir yere kadar düştüğünü ifade eden Avdagiç, şöyle devam etti:

"Bütün bu spekülatif, manipülatif artışlar bir kenara konuldu ve böylece yeni bir döneme geçtik. Dolayısıyla buna bağlı olarak, tüm iş dünyasının fiyatlarını hızlı bir şekilde güncelleyeceğini öngörüyoruz. Yani burada kesinlikle şuna tahammülümüz yok, fiyatlar roket hızında çıkıp paraşüt hızında inmemeli. Dolayısıyla ben buradan temsil ettiğim İstanbul iş dünyasına açık çağrıda bulunuyorum. Döviz fiyatlarında bu ortaya çıkan hızlı düzeltmeye bağlı olarak, fiyatların da çok hızlı ve etkin bir şekilde güncellenmesi gerekiyor. Bu arada stok maliyetleri ve diğer bazı arızi durumlar dikkate alınarak değil, fiili, şu anda oluşan yeni döviz kuru seviyesi dikkate alınarak yeni fiyat seviyelerinin behemehal belirlenmesi ve bunların hızlı bir şekilde uygulanmaya konması gerekiyor.

Tedarik zinciri içindeki tüm aktörlerin bu yeni duruma hızlı bir şekilde adapte olması gerektiğini dile getiren Avdagiç, "Döviz kurundaki düşüşün etkin bir şekilde, son tüketiciye yansıması için talebimizi, beklentimizi ve açık çağrımızı burada net bir şekilde ifade etmek istiyorum. Türk iş dünyasında kaliteli çalışan, nitelikli çalışan çok sayıda firma var. İstanbul iş dünyasında bu konuda öncü bir şehirdir. Ticaretin önemli bir kısmının döndüğü yerdir. Dolayısıyla bu konuda da gerekli adımların çok seri bir şekilde atılacağı ve bunun neticelerinin ortaya çıkacağı ile ilgili inancımı da sizlerle paylaşmak istiyorum. İstanbul iş dünyasının fiyatlama süreçlerini bir an önce realize etmesi için açık çağrı yapıyorum." diye konuştu.

"BİRKAÇ HAFTA İÇİNDE CDS'LER HIZLI BİR ŞEKİLDE DÜŞECEKTİR"

Şekib Avdagiç, döviz kurlarının mevcut seviyelerden biraz daha aşağıya inebileceğini işaret ederek, şunları kaydetti:

"Döviz kurları hızlı bir şekilde aşağı geldi ama nereden yukarıya gittiğine baktığınız zaman eylül, ekim ayında 8,5-9,5 seviyesinde olan bir kur vardı. Şu anda hala o seviyenin üzerinde. Dolayısıyla hala bir miktar daha aşağıya gelmek için bir marj olduğunu öngörüyorum. Ama bununla ilgili spekülatif bir açıklama yapmak doğru olmaz. Dolayısıyla en azından şu anda geldiğimiz seviyeyi esas alarak, buna göre hızlı aksiyon olması gerektiğini ve fiyatların buna göre uyarlanması gerektiğini bunun hem ticari anlamda hem de ahlaki anlamda önemli bir sorumluluk olduğunu ifade etmek istiyorum."

Hem iş dünyasının hem iş dünyası dışındaki birçok aktörün döviz sürecinin içine girdiğini ifade eden Avdagiç, yeni finansal alternatifler ve ekonomik tedbirlerle iş dünyasının normal süreçlerine ve normal seyre dönmesi açısından önemli bir alan açılmış olduğunu dile getirdi.

Avdagiç, finansal alternatifler ve ekonomik tedbirlerle üretici ve ihracatçı olan firmalara önemli avantajlar getirildiğini belirterek, "Onların risklerinin kontrol altına alınması için önemli adımlar atıldı. Detayların birkaç gün içerisinde netleşmesiyle, burada muğlak bir şey kalmayacaktır. Buna bağlı olarak artık herkesin kendi sorumlu olduğu alanda bulunmaya devam etmesi gerekiyor. Yani dövizle hiç işi olmayanların döviz spekülasyonu içinden bu süreçten sonra zaten otomatik olarak çıkacağını ön görüyorum. Bu anlamda taşlar yerine çok daha net oturacaktır."

Birkaç hafta içinde ülke risk primi göstergesi CDS'in (Credit Default Swaps) hızlı bir şekilde düşeceğine işaret eden Avdagiç, dış dünyayla bu kadar entegre olan, dış ticaret hacmi 500 milyar doların üzerinde olan bir ülkenin de daha stabil bir ortamda bulunmaya hakkı olduğunu vurguladı.

"DAHA İSTİKRARLI, STABİL VE HESAPLANABİLİR BİR DÖNEME GİRDİK"

İTO Başkanı Avdagiç, "Daha istikrarlı, stabil ve hesaplanabilir bir döneme girdiğimizi gözlemliyoruz. Bizim de en çok gündeme getirdiğimiz konu, zaten öngörülebilirlik konusuydu. Çok net bir şekilde bu konuda hızlı bir şekilde mesafe aldığımızı görüyoruz. Dolayısıyla dün akşam alınan kararlardan memnuniyet duyuyoruz, destekliyoruz. Bunların olumlu sonuçlarını da kısa bir süre içinde göreceğimize inanıyoruz." şeklinde konuştu.

Döviz kurundaki spekülatif süreçlerin içinde olan bazı kimseler için bazı hikayelerin dolaştığını aktaran Avdagiç, "'Biz şuradan aldık, buradan aldık, şuraya düştü.' diye. Bunları asla prim vermemek lazım. Bunlar büyük resmi şu anda bozmaya çalışan olumsuz yaklaşımlardır. Dolayısıyla resmi bu tip yaklaşımlar ve bu tip hikayelerden arındırarak, gerçek resim üzerine yoğunlaşma ve bunun üzerine kurgularımızı ve önümüzdeki dönemin planlamasını yapma ihtiyacımız çok daha önemli." ifadelerini kullandı.

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Başkanı Rıfat Hisarcıklıoğlu Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanan ekonomik tedbirler ve Hazine ve Maliye Bakanlığı, Kur Korumalı TL Vadeli Mevduat ürünü ile ilgili bir basın açıklaması sonrasında sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “İş dünyamızın piyasalarda istikrar, öngörülebilirlik sağlanması talebine yönelik bir dizi tedbir açıklanmasını olumlu karşılıyoruz.” ifadelerini kullanarak memnuniyetlerini dile getirdi.

Alınan kararların ülkemizin üretim gücünün artırılmasına katkı vermesini bekliyoruz.

MÜSİAD: ALINAN KARARLAR DOLARİZASYONU AZALTACAKTIR

CNN Türk canlı yayına katılan MÜSİAD Genel Başkanı Mahmut Asmalı da üyelerine ve iş dünyasına indirim çağrısı yaptı.

Mahmut Asmalı, "Kur artışlarıyla beraber maliyet artışları bahane edilerek uçuk fiyatlarda ayarlamalar yapılmıştı. Hatta yurt dışından hammadde ile ilgisi olmayan üreticilerimiz bile bunu bahane ederek fiyat artışlarına gittiler. Doğal olarak akaryakıttaki indirim tutarının örnek alınarak diğer bütün zam yapılan ürünlerde aynı hamleleri bekliyoruz. İnşaatta demirden çimentodan, tekstilde iplikten bekliyoruz. Market raflarındaki ürünlere dolar bahane edilerek zam yapılan ürünlerde kurdaki düşüş kadar indirimin yapılmasın bekliyoruz. Bu 84 milyonun dileğidir. Bu enflasyonla mücadele konusunda çok ciddi katkı sağlayacaktır. 12 bin üyesi bulunan MÜSİAD olarak bütün üretici ve iş insanlarımıza bu konuda hassas davranmaları çağrısında bulunuyorum" dedi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıkladığı kararları değerlendiren Asmalı, "Alınan kararlar piyasada etkisini göstermeye başladı. TL'nin kur artışı karşısında korunması dolarizasyonu da azaltacaktır. Vatandaşlarımız biraz panik halinde ama zamanla rayına oturacaktır. Bireysel yatırımcıların TL mevduatını dövize çevirmesinin en büyük etkisi kar amacı gütmesiydi. Alınan bu kararla beraber aslında TL ile dövizin getirisini elde etme şansı doğdu. Devlet bunu garanti ediyor. Dövizin ateşinin sönmesinin en büyük etkenlerinden birinin bu olduğunu düşünüyorum. Kurdaki geri çekilme ve TL’nin değer kazanmasını fırsatçılığa çevirmek isteyenler olduğunu ve bunu manipüle etmeye çalıştıklarını görüyoruz ama halkımız buna prim vermeyecektir. Verilen teşviklerle bir vatandaş olarak hepimizin görevi TL’ye sahip çıkma günüdür" ifadelerini kullandı.

ALINAN KARARLAR 2022'DE ETKİSİNİ GÖSTERECEK

Hükümetin yeni ekonomi modelini desteklediklerini ve düşük faizin üretimi artıracağını dikkat çeken MÜSİAD Başkanı Asmalı, “Piyasaların önündeki en büyük sorun ileriyi görememe, fiyatlamamaydı. Hem içeride bireysel yatırımcının dövizle ilgili endişesi hem de ihracatçının uzun vadeli kuru öngörememesi, fiyatlamama endişesi giderilmiş oldu. İhracatçıya da bir kur garantisi verilmiş oldu. Böylece ihracatçının önünü görebileceği, daha kolay hesap yapabileceği bir pencere açılmış oldu. Bu mana da faizlerin de aşağı gelmesi yatırım yapan ihracatçımızın, üreticimizin, sanayicimizin kapasitelerini genişletme imkanı da sağlayacak. Pandemi sonrası ortaya çıkan yeni üretim aksının Türkiye’ye kayması, Türk ihracatının rekor kırması birçok fabrikamızın kapasitesini artırma ihtiyacını gösteriyordu. Yüzde 80’lere varan sanayi kapasite kullanım oranı mevcut. Bu yeni yatırımlar için de ucuz krediye ulaşmak bizim her zaman desteklediğimiz bir modeldi. Alınan kararlar etkisini gösterecektir. Özellikle önümüzdeki sene ihracatta çok yüksek rekorlar kırabiliriz. İhracat rakamlarını 300 milyar dolar seviyesine çekmemiz içten bile değil. 2022 için çok ümitli olduğumu bir kez daha ifade etmek istiyorum" dedi.

FİYATLARIN GERİ ÇEKİLMESİNİ BEKLİYORUZ

Kurdaki düşüşün kısa zamanda vatandaşa yansımasını da beklediklerini dile getiren Asmalı "Alınan kararla birlikte vatandaşlar artık zamlardan çok fazla etkilenmeyecek. EPGİS Başkanı akaryakıt fiyatlarında ciddi indirim olacağını açıkladı. Özellikle enerji maliyetlerinde Türkiye dışa bağımlı bir ülke. Özellikle sanayici tarafından kullanılan doğal gaza gelen yüksek zamlarının ucuzlayacağını düşünüyoruz. Otomobil fiyatları çok artmıştı fiyatların düşeceğini düşünüyoruz. Gıda sektöründeki fiyatlar herkesin malumu. Bu fiyatların geri çekilmesini bekliyoruz” dedi.

BUNU ALIP FIRSATI OLARAK DÜŞÜNMEYELİM

MÜSİAD Başkanı Asmalı sözlerine şöyle devam etti:

Dolardaki düşüşü bir alım fırsatı olarak gören zihniyet uzun süre kur üzerinden algı yapan insanlar. Bunun bir alım fırsatı değil tam tersine doları satıp TL’ye güvenme zamanıdır. Bütün MÜSİAD üye iş adamlarına ve ülkemizde üretim yapan birçok sanayicimize ‘Gün dolarımızı bozup TL’ye sahip çıkma günüdür’ çağrısında bulunmak istiyorum. Devletimizin attığı bu somut adıma inanarak Türkiye üzerinde oynanmak istenen oyunların artık son bulduğu bir gün olarak tarihe geçmesini arzu ediyoruz. Türk Lirası’na sahip çıkalım, ekonomi yönetimine güvenelim. Bu fırsatı bir avantaja çevirelim”

ASRİAD: KUR DÜŞÜŞÜ FİYATLARA YANSIMALI

ASRİAD Genel Başkanı Adnan Danışman, hükümetin dün akşam açıklamış olduğu ekonomik tedbirler dolayısıyla meydana gelen kur düşüşünün iyi değerlendirilmesi gerektiğini ifade etti.

ASRİAD Genel Başkanı Danışman konuya ilişkin yaptığı açıklamada şunları söyledi:

“ Son zamanlarda kur dolayısıyla meydana gelen türbülans ciddi anlamda moral bozucu bir istikrarsızlık oluşturmuştu. 20 Aralık itibariyle alınan finans ağırlıklı kararlar ve dövizin düşürülmesini ve hatta kalıcı bir şekilde TL’nin değerli kalmasını sağlayacak kararlar hemen etkili olmuş ve sonuçları görülmüştür.

FİYATLAMA DAVRANIŞLARINI NORMALLEŞTİRELİM

Ancak, amaç sadece kurların düşmesi ve yönelişin TL istikametinde olmasını sağlamaktan ibaret değildir. Şimdi önemli olan topluma sirayet etmiş olan fiyatlama davranışlarının yeniden normalleşmesini sağlamaktır. Piyasaların tamamı bu gelişmeye anında uyum göstermeli ve kur yükselirken gösterdikleri hassasiyeti aynı şekilde düşerken de göstermeleri gerekmektedir. Artık bu noktada herkesin dikkatli olması gerçek anlamda bir milli meseledir.

Fiyat belirleme makamında olanlar yani etiket yazma kalemini elinde tutanlar, o kalemi aynı hızla etiket düzeltme için de kullanmaları gerekmektedir. Eğer bu yaşanmaz ise, o zaman yükselen fiyatların enflasyon etkisi can sıkmaya ve bozucu etki oluşturmaya devam edecektir. 

BU KONUDA DA KAMUNUN ÖNCÜLÜK ETMESİ GEREKMEKTEDİR

Enerji fiyatları geri çekilmeli, kamunun belirleyici olduğu ürün ve hizmetlerin fiyatlarının düşürüldüğü hızla ilan edilmelidir.

Özel sektörün de bu akışa uyum sağlamakta gecikmemesi çok önemlidir.  Bu gelişmeyi kritik eşikten dönüş için fırsat haline getirmemiz şarttır.