İş dünyasından asgari ücret değerlendirmesi!

2022 yılında uygulanacak asgari ücret tutarı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklandı. Buna göre, asgari ücret yeni yılda yüzde 50 seviyesinde artış ile 4 bin 253,4 TL olarak belirlendi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, asgari ücretten gelir ve damga vergilerinin de kaldırıldığını, bu şekilde işverenlere 450 TL'lik fayda sağlanacağını da bildirdi.

İTO: 'AÇIKLANAN RAKAM BEKLENTİLERE CEVAP VERDİ'

İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç, asgari ücret artışına ilişkin "Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın açıkladığı rakam, beklentilere cevap vermiştir." ifadelerini kullandı.

Avdagiç, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, 2022 yılı asgari ücret zammına ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın açıkladığı rakamın beklentilere cevap verdiğini belirten Avdagiç, çalışan kesimin enflasyona ezdirilmemesinin ve emeğinin korunmasının üretim ve sosyal barışın temel ilkesi olduğunu vurguladı.

Asgari ücretten alınan gelir vergisi ile damga vergisinin kaldırıldığını hatırlatan Avdagiç, şunları kaydetti:

"Hükümetimiz asgari ücretten alınan gelir vergisi ile damga vergisini kaldırarak, hem işçi hem işveren kesimine destek verdi. Bu süreçte İstanbul Ticaret Odası olarak gündeme getirdiğimiz asgari ücretin üzerindeki yüklerin kaldırılmasını memnuniyetle karşılıyoruz. Asgari ücrete uygulanacak gelir vergisi ve damga vergisi muafiyetinin tüm ücretlere uygulanması, ayrıca SGK üst limitinin asgari ücrete değil, TÜFE'ye bağlı olarak artırılması, tüm ücretlileri ve kayıt içi çalışan şirketleri koruyacak uygulamalar olacaktır.''

DEİK: 'ARTIŞ ORANI DOĞRU BİR KARAR'

Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Başkanı Nail Olpak, 2022 yılı için belirlenen asgari ücret ile ilgili yazılı bir değerlendirme yaptı. Olpak değerlendirmesinde şunları ifade etti:

“Asgari ücreti, ülkemizin içinde bulunduğu ekonomik ortamın şartlarıyla değerlendirmemiz gerekiyor. Küresel ölçekte yaşanan tedarik zincirlerindeki bozulma ile gıda ve enerji fiyatlarındaki artışlar, elbette Türkiye’de de enflasyonun artmasında pay sahibi oldu. Yıllık enflasyon şu anda yüzde 20 bandında. İş dünyamız da dahil olmak üzere, yüksek enflasyonun olduğu bir ortamı hiçbirimiz istemeyiz.

Ancak tüm dinamikleriyle değerlendirdiğimizde, bundan en çok zarar gören kesimin ücretli çalışanlar ve ücretli çalışanlar arasında da asgari ücretle çalışanlarımız olduğunu görüyoruz. Bu kesimin, özellikle de çift haneli büyüme göstermesini beklediğimiz 2021 yılında sadece enflasyon kadar zam alması ve büyümeden pay almaması elbette kabul edilemezdi. 

Dolayısıyla, bugün Sayın Cumhurbaşkanımız tarafından yüzde 50,4 artışla 4 bin 250 TL olarak açıklanan asgari ücret, enflasyonun ciddi miktarda üzerinde bir ücret artışına gidildiğini gösteriyor. Asgari ücretle çalışan emekçilerimizin ekonomik açıdan rahatlaması adına, bu artış oranını son derece doğru ve önemli bir karar olarak değerlendiriyoruz.

Asgari ücrete yüzde 50 gibi büyük bir ücret artışı yapılırken, bir yandan da asgari ücretten alınan gelir vergisi ve damga vergisinin kaldırılması da aslında asgari ücret alan çalışanlarımıza verilen değerin bir göstergesi olup, bu yolla işverenin yükünü de önemli ölçüde azaltmıştır. Gelinen aşamada hem işçi refahının arttığını, hem de işverenlerimizin bu maliyet artışından etkilenmeyeceğini görmek bizi oldukça memnun etti. Hem çalışanımıza hem de işverenimize hayırlı olsun.”

ASKON Genel Başkanı Orhan Aydın, Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından açıklanan asgari ücrete ilişkin değerlendirmede bulundu.

Dünya genelinde tüm ekonomilerde bir sarsılma olduğunu belirten Aydın, ''Ülkemizde maalesef bu sıkıntıları yaşamaktadır. Bunun da vatandaşlarımız üzerinde ağır yükleri olmaktadır. Bu bağlamda bu yükü hafifletebilmek için iş verenler olarak elimizi taşın altına koymaya ve üzerimize düşen her türlü sorumluluğu almaya hazırız.'' açıklamasında bulundu.

ASKON Genel Başkanı Aydın konuya ilişkin şunları ifade etti;

Dünya genelinde yaşanılan salgın 2020 de tüm ekonomileri vurdu. 2021 yılına geldiğimizde tedarik zincirlerindeki aksamalar, küresel iklim değişikliği ve beraberinde getirmiş olduğu gıda temini sıkıntısı karmaşıklıklara yol açtı. Haliyle bizim gibi yıllardır yüksek faiz ve döviz kuru ile sınanan ekonomilerde bu olumsuz yansımalardan büyük zararlar görmektedir. Amacımız sürdürülebilir bir ekonomiye sahip olmaktır. Bunun yolu da yatırım, üretim ve ihracattan geçmektedir. Bu ortamın da sağlanabilmesi için faiz ve yüksek kur baskısından kurtulmak gereklidir.

Türkiye ekonomisi bu konuda rotasını üreten, sürdürülebilir ekonomiye doğru kırmıştır. Sabredeceğiz ve sonunda doğru olanı elde edeceğiz. Bu süreçte enflasyon karşısında çalışanlarımız ciddi sıkıntılar yaşamakta idi. Özel sektör olarak zaten bu konularda beraber yürüdüğümüz çalışanlarımızı enflasyona ezdirmemek adına tedbirlerimizi almıştık. Sayın Cumhurbaşkanımızın da açıklamış olduğu 4.253 TL’lik yeni asgari ücret bir nebze olsun çalışanlarımızı rahatlatmaya yönelik bir rakamdır.

Çok ciddi yeni adımların atıldığını gördük. Gelir ve damga vergisinin kaldırılması da işverenlerimizi korumaya yönelik olmuştur. Gerek çalışanlar için ve gerekse de işverenler için ciddi emek sarf edilmiş. İşverenler olarak asgari ile yetinmemeli çalışanlarımızı enflasyona karşı ezdirmeyecek ölçüde ücretlendirmeler yapmalıyız. Bu bağlamda yükü hafifletebilmek için işverenler olarak elimizi taşın altına koymaya ve üzerimize düşen her türlü sorumluluğu almaya hazırız.

MÜSİAD: 'VERGİLERİN KALDIRILMASI İŞ DÜNYASINI MEMNUN ETTİ'

MÜSİAD Genel Başkanı Mahmut Asmalı, 2022 yılı asgari ücret zammına ilişkin değerlendirmelerde bulundu:

2022 yılında uygulanacak asgari ücretin tespitine yönelik çalışmaların başladığı ilk gün de ifade ettiğimiz gibi; MÜSİAD olarak bütün çalışanlarımızın yaşamlarını insani şartlarda ve onurlu bir şekilde sürdürmesi gerektiğini savunmuş ve tek bir çalışanımızın bile alın terinin enflasyona ezdirilmemesi için asgari ücret teklifimizin en az 4 bin TL olduğunu ifade etmiştik…

Bu bağlamda 2022 yılı için önceki yıla göre yaklaşık %50 oranında bir artışla net 4 bin 253 TL olarak belirlenen asgari ücretin, hem işverenlerimiz hem de çalışanlarımıza hayırlı olmasını temenni ediyoruz.

Özellikle altını çizmek isteriz ki; çalışanlarımızın hem cari dönemde hem de geleceğe yönelik alım gücünün korunması için, fiyatlar genel düzeyindeki yüksek oranlı artışların önüne geçilmesi önceliğimiz olmalıdır. Bu kapsamda Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın önderliğinde kısa vadede yüksek faiz yükünden kurtularak, orta ve uzun vadede enflasyon hedefimize adım adım yaklaşacağımıza olan inancımızı yinelemek istiyoruz.

Yeni asgari ücretteki artış oranının geçtiğimiz seneye göre getireceği ilave maliyetin azaltılması hususunda, Damga Vergisi ve Gelir Vergisini kaldırarak işverenin yükünü 450 TL azaltılması; iş dünyası temsilcileri olarak bizleri oldukça memnun etmiştir. Bu noktada başta Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan olmak üzere, iş dünyasının taleplerine kayıtsız kalmayan bütün ekonomi yönetimine teşekkürlerimizi sunuyoruz.

Buna ilaveten; bilindiği gibi mevcut uygulamada işkolu ya da sektör ayırt etmeksizin bütün asgari ücretli çalışanlar için standart bir ücret belirlenmekte, böylece imalata yönelik stratejik öneme sahip sektörlerle diğer sektörler arasında bir fark gözetilmemektedir. MÜSİAD olarak görüşümüz; sanayi sektörü kapsamında asgari ücretli çalışanlar için ilave bir pozitif ayrıcalık sağlanmasının, imalata yönelik istihdamımızın ve üretim kapasitemizin artırılması adına önemli bir adım olacağı yönündedir.

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, Twitter hesabından, bugün açıklanan asgari ücrete ilişkin paylaşım yaptı.

Asgari ücretin hayırlı olması temennisinde bulunan Hisarcıklıoğlu, "4 bin 253 lira net asgari ücret hayırlı olsun. Taleplerimiz arasında yer alan tüm çalışanların ücretlerinden asgari ücrete tekabül eden kısmının gelir ve damga vergisinden muaf tutulması olumlu olmuştur. Ülkemizin üretim gücünün korunması için ilave tedbirlerin alınmasını bekliyoruz." değerlendirmesinde bulundu.

HAK-İŞ'TEN AÇIKLAMA

Hak-İş Genel Başkanı Mahmut Arslan, yeni asgari ücretle ilgili, "Tarihi bir asgari ücret. Bütün çalışanların ücretlerinden, asgari ücretin tutarı kadar olan kısmının vergi dışı bırakılması uzun yıllardır talep ettiğimiz konuydu." dedi.

Arslan, yeni yılda asgari ücretin, brüt 5 bin 4 lira, net 4 bin 253 lira 40 kuruş olarak belirlendiğini anımsatarak, şunları kaydetti:

"Tarihi bir asgari ücret. Bütün çalışanların ücretlerinden, asgari ücretin tutarı kadar olan kısmının vergi dışı bırakılması uzun yıllardır talep ettiğimiz konuydu. 4 bin 253 lira bütün sorunlarımızı çözmez ama ücretlerin vergi dışı bırakılması bizim için tarihi öneme sahip. Yüzde 50 civarındaki artışı önemli bir başarı olarak görüyoruz. Ülkemiz ve çalışanlarımız için hayırlı olsun. İşçi, işveren ve hükümetin oy birliğiyle rakamın belirlenmesi önemli."

Ücretler üzerindeki verginin, asgari ücret tutarı kadar olan kısmının vergi dışı bırakılmasının işverenleri de bir nebze rahatlattığını belirten Arslan, şunları söyledi:

"Hem artış oranları hem de asgari ücret tutarının vergi dışı bırakılması önemli. Bunları çok önemsiyorum. Bunların ötesinde daha iyi olabilir mi? Tabii bu başka bir konu. Türkiye'de endüstri ilişkiler sisteminin geleceği de dikkate alınarak bir denge kurulmaya çalışılıyor. Bu dengenin mimarı da Sayın Cumhurbaşkanımız. Onun, son anda yine müdahale yaparak, Komisyonun üzerinde bir inisiyatif alması da takdir edilecek bir konu. Sayın Cumhurbaşkanına bu çabasından dolayı teşekkür ediyoruz."

ASRİAD: DOĞRU BİR YAKLAŞIM OLDU

ASRİAD Genel Başkanı Adnan Danışman, asgari ücretin açıklanması üzerine değerlendirmelerde bulunurken “Asgari ücretin yüzde 50 yükseltilmesi ve gelir vergisi ile damga vergisinden muaf tutulması doğru bir yaklaşım olmuştur” dedi.

Ülkemizin ekonomik olarak son zamanlarda içine girdiği üçlü kıskaç türbülansı özellikle sabit gelirli insanımızı zorlayacak noktalara gelmişti. Yani faizin, kurun ve enflasyonun oluşturduğu kıskaç geçimi zorlaştırıcı bir hal almıştı.

Şimdi açıklanan asgari ücret rakamı nispeten bir rahatlama sağlayacaktır ancak, trend böyle devam ederse çok uzun olmayan bir zaman diliminde yeniden sıkıntı baş gösterecektir.

Asgari ücretten vergi alınmaması, henüz gelir vergisi ve damga vergisi seviyesinde kalmış olsa da doğru bir karardır. Makro ekonominin büyük yüklerini sadece işverene yüklemek taşınamaz bir yük olurdu. Şimdi nispeten rahatlatıcı bir boyut kazanmıştır.

İktidarın bir taraftan bu belirlemeleri piyasaları gözeterek yaptığı şeklinde beyanlar ortada dolaşmaktadır. Aynı zamanda bir model tartışması sürdürülmektedir. Kapsamlı bir modelden bahsetmek mümkün gözükmemektedir. Ancak bazı konularda politik tercihler ortaya konmaktadır.

Faizin düşürülmesi kararlılığı şeklinde kendini gösteren bu politika, şimdilik yüksek riskler üretmeye devam etmektedir. Enflasyonu ve kuru yukarı doğru çekmektedir. Bu önemli oranda mukayeseli olarak fakirleşme getirmektedir.  Yani dolar karşısında gelirde ciddi azalma yaşanırken, maliyetlerde kur kaynaklı artışlar sorunu büyütmeye devam etmektedir. 

Bu durum, ihracatı destekleyici özelliği olsa da eğer iyi bir denge yakalanamaz ise yıpratıcı olmaya devam edecek demektir. Ülke içi emek değeri de varlık değeri de görece ucuzlamaya devam etmekte ama sabit gelirliler için yeniden ulaşılmaz hale dönüşmektedir. Bu sosyolojik bir sorudur.      

Umarız beklentiler karşılığını bulur ve dışa daha az bağımlı ihracatla cari açık gibi döviz ihtiyacını zorlayan sorunları halleder ve daha dengeli bir ekonomik refah platformuna erişmek mümkün olur.