Kripto paralar nereye?
Yeni Şafak gazetesi yazarı Erdal Tanas Karagöl, son dönemde kripto paralarda yaşanan gelişmeleri köşesine taşıdı.
İşte Karagöl'ün o yazısı;
Son dönemlerde kripto paralarda çok önemli gelişmeler yaşanıyor. Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de Kovid-19 salgını ile beraber ekonomilerin durmasıyla insanlar internet üzerinden para kazanmaya yöneldiler. Bu yatırımlar içerisinde kripto paraların payının da azımsanmayacak kadar yüksek olduğu görülüyor.
KRİPTO PARA NEDİR?
Kripto para bildiğimiz paralardan farklıdır. Kripto para, dijital veya sanal elektronik para olarak bilinmekte ve blok zinciri adı verilen bir teknoloji sayesinde çalışmaktadır. Kripto para, tamamen çevrimiçi olarak var olan bir para birimidir. Gerçek bir fiziksel forma sahip değildir. Herhangi bir banka veya geleneksel kredi kurumu tarafından desteklenmezler.
DÜNYADA KAÇ TANE KRİPTO PARA VAR?
CoinMarketCap verilerine göre bugün dünyada 9.439 kripto para var. Kripto paraların piyasa değeri de yaklaşık 1,82 trilyon dolar değerinde. CoinMarketCap verilerine göre son bir günde kripto para piyasasında toplam $102,97 milyar dolar tutarında işlem gerçekleşmiş.
KRİPTO PARALARIN AVANTAJLARI VE RİSKLERİ NELERDİR?
Kripto para birimlerinin temel ilkelerinden biri özerkliktir. Kripto para kullanıcıları, banka veya hükümet gibi aracı kurumlarla uğraşmadan paralarını hangi alanlarda ve nasıl kullanacaklarını belirleyebilirler. Ayrıca kullanıcılar, herhangi bir otoritenin onayı gerekmeksizin dünyanın herhangi bir yerindeki ağda yer alan herhangi birine ödeme gönderebilir veya herhangi birinden ödeme alabilirler.
Kripto paralarda aracı kurumlar veya hükümetin katılımı olmadığı için işlem maliyetleri çok düşüktür. Ayrıca, kripto para kullanıcıları, mevcut durumda kullandığımız para birimlerinin tabi olduğu ve sürekli şekilde şikâyet edilen geleneksel bankacılık ücretlerine tabi değildir.
Diğer yandan, kripto para kullanıcıları yalnızca bir akıllı telefon veya bilgisayarla kripto para gönderdikleri için kripto paraların kullanımı çok kolaydır.
Bu nedenlerden dolayı kripto paralara kısa zamanda çok hızlı bir yönelim oldu.
Kripto paraların avantajları olduğu kadar birçok risk unsurunu da barındırmaktadır. Öncellikle kripto paralar, bildiğimiz ülke paralarında olduğu gibi merkezi bir kurumu arkasına almaz. Yani arkalarında merkez bankası gibi bir kurum yoktur.
Öte yandan kripto paraların değerinde çok dalgalanma yaşanmakta, dolayısıyla kripto paralar çok yüksek risk taşımaktadır. Bu risklerle beraber, kripto paraların herhangi bir düzenleme ve denetim mekanizmasına tabi olmamaları, şu anda yaşanan sorunların oluşmasına neden olmaktadır.
Kripto paraların herhangi bir düzenlemeye tabi olmamaları yasadışı faaliyetlerde kullanılma risklerini de arttırır. Ayrıca, merkezi bir kurumun olmaması nedeniyle kripto para cüzdanlarının çalınabilmesi, hesapların silinmesi ve bu hesaplara ulaşılamaması riski de yüksektir.
Bunun da yatırımcının en büyük korkusu ve kripto paranın en büyük sorunu olduğu açıktır.
NE YAPILMALI?
Birçok ülkede kripto paralarla ilgili düzenlemeler yapılması artık zorunlu bir durum. Ülkelerin kripto paralarla ilgili risklerin azaltılması kapsamında gerçekleştireceği düzenlemeler neticesinde, kripto paraların özellikle döviz piyasasına karşı önemli bir alternatif olacağını da unutmamak lazım. Bu nedenle, mevcut finansal sistemden faydalanan birçok gelişmiş ülke, kripto paralarla ilgili düzenleme yapmak istemiyorlar.
Ancak, kripto paraların artan sayısı, işlem miktarı ve piyasa değeri bu paraların artık yatırımcıların önemli bir aracı haline geldiğini gösteriyor. Ancak mevcut haliyle, bizde olduğu gibi, birçok yatırımcının da olumsuz sürprizlerle karşı karşıya kalma riskleri ortaya çıkıyor.