Ekonomistler iş gücü istatistiklerini değerlendirdi

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Türkiye'de işsizlik oranı, eylülde geçen yılın aynı ayına göre 1,1 puan azalarak yüzde 12,7 oldu. Söz konusu dönemde işsiz sayısı 550 bin kişi azalarak 4 milyon 16 bin kişiye geriledi.

Buna göre, Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı, eylülde geçen yılın aynı dönemine göre 550 bin kişi azalarak 4 milyon 16 bin kişi olarak kayıtlara geçti. Aynı dönemde işsizlik oranı 1,1 puanlık azalışla yüzde 12,7 seviyesinde gerçekleşti.

İş gücü istatistiklerine ilişkin olarak AA muhabirine değerlendirmede bulunan AA Finans Analisti ve ekonomist Haluk Bürümcekçi, işsizlik oranındaki değişimin mevsimselliğin gerektirdiği hafif artışın tersi yönünde olduğunun görüldüğünü belirtti.

Tarım dışı istihdam verilerine değinen Bürümcekçi, "Bu açıdan bakıldığında, Türkiye ekonomisinde 2012-2017 döneminde aylık ortalama 70 bin kişilik güçlü sayılamayacak bir tarım dışı istihdam artışı yakalanmıştı. 2018 yılında ise resesyonla beraber aylık ortalama 24 bin azalış kaydedilirken, geçen yıl ise aylık ortalama 18 bin artış gözlenmişti. Yılın ilk beş ayında gözlenen düşüş eğilimi ile toplam gerileme 2 milyon 248 bine ulaşmıştı. Haziran-Ağustos döneminde toplam 1 milyon 255 bin artıştan sonra Eylül’de de 263 bin artış kaydedilerek kayıp istihdamın yaklaşık üçte ikisi geri kazanılmış oldu. Öte yandan, işgücüne katılım oranının yüzde 49,6 ile yükselmesi ise işsizlik oranının daha fazla düşmesini engelleyici etkide bulundu." değerlendirmesinde bulundu.

"Kısa çalışma ödeneği ve ücretsiz izin uygulamalarının uzatılmasının işsizliğin yükselmesini engelledi"

Bürümcekçi, kısa çalışma ödeneği ve ücretsiz izin uygulamalarının uzatılmasının işsizlik oranının yükselmesini engellediğini aktardı. İlk vakanın görüldüğü mart ayından itibaren öncelikle hizmetler sektöründe olmak üzere ekonomik aktivitede ani duruş yaşandığı ve bir çok şirketin işten çıkarma, ücretsiz izin ve kısa çalışma ödeneği seçeneklerine yöneldiğini anımsatan Bürümcekçi, "Kısa çalışma ödeneği başvurusunun ilk etapta nisan itibarıyla 3,2 milyonu aştığı ve hükümetin işten çıkarmaları üç aylığına yasaklayarak ücretsiz izin seçeneğini de devreye aldığı ve son olarak bu uygulamaları iki ay daha uzattığı bilinmektedir. Kısa çalışma ödeneğinden yararlananların sayısı Ekim sonunda ise 927 bine gerilemiş durumdaydı. Ücretsiz izin nedeniyle nakit desteği alanlar ise Nisan-Ekim döneminde 2 milyon 82 bin kişiye ulaşmıştı." ifadelerini kullandı.

"Kayıt dışı çalışanların payındaki payındaki azalış sürdü"

TSKB Ekonomisti Şakir Turan, eylül döneminde istihdam ve iş gücüne katılımdaki artış devam ederken, mevsimsellikten arındınılmış verilere göre işsizlik oranının gerilemeye devam ettiğini vurguladı.

İstihdamdaki artışın işsizlik oranındaki düşüşte etkili olduğunu söyleyen Turan, kayıt dışı çalışanların payındaki payındaki azalış sürdüğüne dikkati çekti.

Turan, eylül ayına ilişkin iş gücü istatistiklerinin ekonomik aktivitedeki toparlanmanın devam etmesinin etkilerini yansıttığını belirterek, iş gücü piyasasındaki iyileşmenin yavaş da olsa sürdüğünü teyit ettiğini ifade etti.