Türkiye önemli “yabancı yatırımcı” ülkelerden biri
2002'den bu yana 160 milyar dolar doğrudan yatırım çeken Türkiye'nin aynı dönemde yurtdışına doğrudan yatırımları 47,3 milyar doları buldu.
Türkiye’nin ekonomik büyümede araç olarak belirlediği “uluslararası doğrudan yatırımlar” konusunda 2002’den bu yana gelişme katetse de çektiği yatırımlara kıyasla yüksek sayılabilecek oranda yurt dışına yatırım da yapıyor. Merkez Bankası’nın gayrimenkul hariç net sanayi-hizmetler sektöründeki yatırımlarının izlendiği verilerde, 2002’den bu yana Türkiye’ye 160 milyar 584 milyon dolar doğrudan yatırım geldi. Buna karşılık aynı dönemde 47 milyar 346 milyon dolar Türkiye’den yurt dışına doğrudan yatırım yapıldı. Gelen yatırımların yüzde 30’u kadar yurt dışına yatırım yapıldı. Aralarında Avrupa ülkelerinin de bulunduğu bazı ülkelerden Türkiye’ye gelen yatırımlardan çok fazla Türkiye’nin sermaye ihraç ettiği ülkeler de oldu. Bulgaristan’dan gelen yatırımın yüzde 460’ı oranında, Malta’nın yüzde bin 542’si oranında, Romanya’nın yüzde 2188’i oranında Türkiye’den bu ülkelere yatırım gitti. Türkiye’nin son dönemde aldığı yabancı yatırım gayrimenkul yatırımlarına rağmen azalıyor. Hatta Nisan verisinde uzun sürenin ardından giden yatarım, gelen yatırımların üzerinde gerçekleşti.
Türkiye’de yabancı doğrudan yatırımlarda son yıllarda düşüş eğilimi sürüyor. Gayrimenkul satışlarıyla son belirli bir seviye korunsa da özellikle COVID-19 salgını sonrası bütün dünyayla birlikte Türkiye’de de yatırımlar sert bir gerileme gösterdi. Nisan ayında gayrimenkul dahil hesaplamada Türkiye’nin yurt dışına yaptığı yatırımlar, gelen yatırımların üstüne çıktı.
Diğer yandan, 2002-2019 dönemine bakıldığında Türkiye’nin çektiği yatırımın yaklaşık yüzde 30’u kadar yurt dışına yatırım yaptığı görüldü. Tutar olarak da 47 milyar 346 milyon dolarlık bir büyüklüğe ulaşıldı. Aralarında AB ülkelerinin de bulunduğu bazı ülkelere Türkiye’ye yaptığı yatırımlardan fazla yatırım yapıldı. Bunlar, Malta, Bulgaristan, İrlanda, Macaristan, Romanya, İzlanda, Lichtenstein, Arnavutluk, Hırvatistan, Bosna-Hersek, Mısır, Fas, Tunus, Cezayir oldu. Genel olarak Türkiye ekonomisine kıyasla daha zayıf olan ekonomilerde Türkiye’nin yatırımcı olduğu gözlendi. Türkiye’nin en büyük yatırım yaptığı ülkeler arasında Irak da yer aldı.
Güçlü ekonomilerden ABD’de, Türkiye’ye gelen yatırımların yarısı kadar Türkiye’den bu ülkeye doğrudan yatırım yapılması dikkat çekti. Türkiye’ye Yunanistan’dan yapılan 6.7 milyar dolar yatırımla, Avrupa’nın güçlü ekonomilerine yakın yatırım yaptığı da belirlendi.
