Motorin ithalatına üretim dizgini

Türkiye'de artan dizel araç sayısıyla yükselen motorin ithalatı, üretimdeki hareketlenme sayesinde ocak-ağustos döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 0,47 düşerek, son 5 yıldır ilk kez geriledi.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) aylık raporlarından derlenen verilere göre, Türkiye'nin geçen yılın 8 ayıyla karşılaştırıldığında bu yılın aynı döneminde, motorin tüketimi 14,4 milyon tondan 15,6 milyona yükselirken, motorin üretimi ise 5,9 milyon tondan 7,2 milyon tona çıktı.

Daha önce yalnızca yüksek hacimli motoru bulunan araçlarda yaygın olarak kullanılan motorinin otomobillerde de tercih edilmesiyle artan ithalat, rafinerilere yapılan üretimi artırmaya yönelik yatırımlar sayesinde, bu yılın 8 aylık döneminde, uzun bir aradan sonra gerileme eğilimine girdi.

Bu yılın ocak-ağustos döneminde Türkiye'nin motorin ithalatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 0,47 azalışla 8 milyon 354 bin tona indi. Geçen yılın 8 ayında yüzde 72,2 olan motorin ithalatının toplam tüketim içindeki payı ise bu yılın aynı döneminde yüzde 51,9'a düştü.

Tüketim artışı üretimle karşılandı

Geçen yılın 8 ayıyla karşılaştırıldığında bu yılın aynı döneminde, motorin tüketimi 14,4 milyon tondan 15,6 milyona yükselirken, motorin üretimi de 5,9 milyon tondan 7,2 milyon tona yükseldi. Böylece motorinde kaydedilen yaklaşık 1,2 milyon tonluk tüketim artışı, yaklaşık 1,3 milyon tonluk üretim artışıyla karşılandı.

EPDK verilerine göre, Türkiye'de geçen yılki 26,7 milyon tonluk petrol ürünü tüketiminin, yüzde 83,5'ine karşılık gelen 22,3 milyon tonu motorin satışlarından oluştu. Tüketilen motorinin 9,5 milyon tonu yerli üretimden 12,3 milyon tonu da ithalattan sağlandı.

Türkiye'nin motorin tüketiminin yerli üretimle karşılanması, ithalatın ve cari açığın düşürülmesinde, stratejik öneme sahip olarak değerlendirilirken, bu konuda rafinerilerdeki teknik çalışmalar sürüyor.

Star için geri sayım

Yerli motorin üretiminin artırılması çalışmalarının ilkini 2014'de TÜPRAŞ bünyesinde hizmete giren ‘Fuel Oil Dönüşüm Projesi’ oluştururken, bu amaçla yapılan Star rafinerisinin ise 2018'de devreye alınması bekleniyor.

Koç Topluluğu Şirketleri’nden TÜPRAŞ rafinerisinde 2014 yılında yapılan ‘Fuel Oil Dönüşüm Projesi’ ile yaklaşık 3 milyon tonluk ilave motorin üretim kapasitesi sağlandı.

Dönemine göre Türkiye’nin tek seferde yapılan en büyük sanayi yatırımı konumundaki bu proje 3 milyar dolara mal oldu. Söz konusu projeyle dış ticaret açığı 1 milyar dolar azalırken, 500 kişiye de ilave istihdam sağlandı.

Azerbaycan Devlet Petrol Şirketi SOCAR tarafından İzmir'de gelecek yıl devreye alınacak Star rafinerisi, yılda üreteceği 4,7 milyon ton motorinle yıllık yaklaşık 12 milyon tonluk ithalatın yaklaşık 3'te 1'ini tek başına karşılayabilecek.

Toplam 5,7 milyar dolara mal olacak rafinerinin üreteceği motorin, jet yakıtı, nafta ve petrol koku gibi ürünlerle ithalat büyük oranda azalacak. Star rafinerisinin toplamda 2,5 milyar dolarlık motorin ve türevi akaryakıt ithalatının önüne geçeceği hesaplanıyor.