Spotçular bayram etti

Hemen her gün yanından geçtiğimiz ve çoğumuzun göz ucuyla baktığı ikinci el eşya pazarı, dev bir ekonomiye işaret ediyor. Öğrenci evlerinin vazgeçilmezi spotçular, okul sezonunda aylık dükkan başına 80 bin liralık ciro yapıyorlar. Üniversitelere kayıt ve ev bulma telaşını kapsayan 2 aylık süreçte kazançlarının tavan yaptığını paylaşan spotçular, masraflar çıkınca 50 bin lira net kar elde ettiklerini söylüyor. Memur ataması zamanında da ciroların tavan yaptığını aktaran dükkan sahipleri, dar gelirlinin de tercihi olunca yılın farklı zamanlarında ciddi gelirler elde ediyor. Eşyasını satmak zorunda kalan vatandaştan işin bir bakıma kuralı gereği çok ucuza alınan eşyalar, biraz bakım sonrasında onlarca kat farkla pazara sürülüyor.

ÖĞRENCİLER 2 BİN 500’E EV KURABİLİR

Ütüsünden koltuğuna, çamaşır makinesinden buzdolabı ve televizyonuna kadar her şeyin bütçeye uygun olduğu spotçu dükkanlarında en ucuz eşyanın fiyatı ortalama 20 TL’den başlarken, en pahalı ürünler ise 400 TL’den alıcı buluyor. İstanbul’a eğitim görmek için ayak basan öğrencilerin ilk adresi spot piyasasını sizin için araştırdık.

4 milyonu aşkın öğrencinin eğitim gördüğü İstanbul’da üniversitelerin açılacak olması 2. el eşya pazarını hareketlendirdi. Spotçuların yoğun olduğu Şirinevler spotçu çarşısında 20 yıldır esnaflık yapan Gökhan Çalışkan, bir öğrencinin evi için ihtiyacı olabilecek tüm eşyaların tamamını 2 bin 500 TL’ye satın alabileceğini söyledi. “En yoğun olduğumuz zaman yaz sezonu. Şu an çok aşırı yoğunuz” diyen Çalışkan, gece 3’e kadar çalıştıklarını anlatıyor. Öğrencilerin yoğunluğunun bir buçuk ay önce başladığını ve hala devam ettiğini dile getiren Çalışkan, koltuğundan, yatağına, dolaba, ütüsüne kadar bir öğrencinin ihtiyacı olan herşeyin mevcut olduğunu kaydetti.

Komşu ülkelere ihracat yapıyor

Spot piyasası öyle bir noktaya ulaşmış ki, artık komşu ülkelere ihracat yaptıklarını da öğreniyoruz. İstanbul’un geri dönüşüm noktasıyız” diyen Çalışkan, “5-10 sene kullanılıp atılan eşyayı alıp öğrencilere, hatta internet üzerinden sipariş alıp, Suriye’ye Gürcistan, Azerbeycan, Irak’a kadar ürün gönderiyoruz. İstanbul’un her bölgesinden ekiplerimiz eşyaları getirip, depolarımıza yığıyoruz. Toplama alanlarına tırlarla taşınıyor. Şu an Suriye’ye iki tane tır gitti” diyor. “Burası ana merkez. Herkes buradan alıyor. En ucuza alıncak yer burası. Öğrenciler ucuz eşya almak istiyorsa buraya gelmeli” diyerek Şirinevleri işaret eden Gökhan Çalışkan, tabak, perde gibi eşyaları parayla almadıklarını müşteriye söyleyerek hiçbir ücret almadan verdiklerini aktarıyor. Eşya alanlara ellerinde varsa perdesine ve halısını da verdiklerini ifade eden Çalışkan, normal mağazadakilere göre yüzde 80 daha uygun sattıklarını söyledi. Çalışkan, “Bizim şu an 300-400 liraya sattığımız buzdolabının yenisi 2-3 bin lira arasında” diyor.

50 bin TL net kâr ihya ediyor

Spotçu Orhan Kaynak, 7 tane mağazanın yöneticisi. 10 yıldır bu işi yapıyor. Cirolarını söylerken biraz endişe eden Kaynak, parasının iyi olduğunu duyan herkesin bu işi yapmaya kalkmasından şikayet ediyor. Kabaca bir hesaplama ile iki ayda ortalama ne kadar kazandıklarını sorduğumuzda şunları söylüyor: “Dükkanlar bizim olmasına rağmen çalışanlarımızla beraber, aylık 30 bin lira giderimiz var. Bir mağazamız olsaydı bu kadar çok iş yapamazdık. İşini hakkıyla yaparlarsa bu işte aylık geliriniz 80 bin lira olur. Ama kalkıp da bu işi hakkıyla yapamayan insanlar var.”

Memur ne kadara ev kurabilir?

Öğrenci evini 2-2 bin 500 lira arasında dizerken, memura gelince ise iş biraz değişiyor. Aslında iş herkesin bütçesine göre şekilleniyor. Daha kaliteli eşya almak istiyorum deyip de 5-6 bin liraya evlerini kuran da var. Genelde memur atamalarında da çok yoğun olduklarının bilgisini veren Çalışkan, şunları söylüyor: “O zaman para kazanırız. Öğrencilerden pek para kazanmıyoruz. Bir nevi öğrencilerin işleri görülsün hesabı. Memur atamaları, polis ataması derken, işler daha çok açılıyor diyebiliriz. Okadar yeni oluyor ki ikinci elden eşyaların alındığı bile belli olmuyor."