30 yılda teröre harcanan para dudak uçuklattı!

Terörün Türkiye'ye faturası konusunda rapor hazırlayan Ban, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın "Terörle mücadelenin, ekonomik maliyetinin asgari, 350 milyar dolar civarında olduğuna" yönelik açıklamalarını AA muhabirine değerlendirdi.

Terörün devletler için çok pahalı bir mücadele alanı olduğunu ifade eden Ban, Türkiye'nin terörle mücadelesi, ülkenin ekonomik kalkınmasına çok ağır darbeler vurduğunu belirtti.

-"İnsan sermayesi de etkilendi"

Ban, 30 yıllık süreçte Türkiye'nin, kalkınmada ve halkın refahında kullanacağı kaynakları terörle mücadeleye ayırdığını ve oluşan maliyetlerin dışında askeri ve sivil kayıplarla, potansiyel insan sermayesinin de olumsuz etkilendiğini söyledi.

Ekonomik açıdan değerlendirildiğinde, terörün Türkiye'ye maliyetinin siyasi, medya ve akademik kaynaklara göre büyük farklılıklar gösterdiğini vurgulayan Ban, şöyle konuştu:

"Dolaylı maliyetlerin hesaplamasındaki farklılıklar ve Başbakanlık örtülü ödenek ile Milli İstihbarat Teşkilatı harcamaları verilerinin, maliyet hesaplarına dahil edilememesi nedeniyle, terör maliyet hesapları farklılık gösteriyor.

1987 sonrası, gayri safi yurtiçi hasıla (GSYH)içindeki seyirleri istatistiki olarak izlenebilen Milli Savunma ve İçişleri bakanlıkları, Emniyet Genel Müdürlüğü ve Jandarma Genel Komutanlığı harcamaları, terörün ekonomik maliyetinin bir kısmının somut olarak hesaplanabilmesini mümkün kılmaktadır. Farklı kaynaklara göre, terörün 1984 yılından bu yana doğrudan ekonomik maliyeti, 65 ile 350 milyar dolar arasında değişmektedir. Bahsi geçen bu rakamlar, gerçek maliyetlerin yanında iyimser tahminlerden öteye gidememektedir."

Ban, terörle mücadele kapsamında dolaylı ve doğrudan olmak üzere iki tür maliyetin hesaplanması gerektiğine dikkati çekti. Doğrudan maliyetlerin bütçe harcamaları üzerinden, dolaylı maliyetlerin ise terörle mücadeleye harcanan tutarların yatırıma dönüşmüş olması durumunda elde edilecek kazanımların hesaplanması ile elde edildiğini anlatan Ban, bu açıdan bakıldığında söz konusu 300-400 milyar dolarlık harcamanın devlet bütçesinden ayrılan doğrudan maliyetleri kapsadığını ifade etti. Ban, "Terörle mücadele için harcanan bu meblağların bir de dolaylı maliyet tarafı olduğu unutulmamalıdır" değerlendirmesinde bulundu.

-"Türkiye yeniden inşa edilebilirdi"

Son 30 yılda teröre harcanan yaklaşık 350 milyar dolarla; gündemdeki Sinop Nükleer Santrali'nden 16 tane yapılabileceğine işaret eden Ban, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Teröre harcanan 350 milyar dolarla, Türkiye yeniden inşa edilebilirdi. Hesaplamak güç olsa da; 117 Bakü-Tiflis-Ceyhan (BTC) Boru Hattı, 87 Atatürk Barajı, 100 Yavuz Sultan Selim Köprüsü, 70 Marmaray, İstanbul'a yapılacak 3. havalimanı özelliklerinde 35 havalimanı, 11 Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP),8 Kanal İstanbul Projesi, 52 bin 500 adet 24 derslikli okul, 3 bin 60 tane 400 yataklı tam teşekküllü eğitim ve araştırma hastanesi yapılabileceği düşünüldüğünde, devletimizin ve halkımızın kaybının ciddi boyutlarda olduğu görülmektedir."

Ban, terörün dolaylı maliyetlerinin ise 900 milyar dolarlara yaklaşmasının mümkün olduğunu dile getirdi.

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (AİKB) 22. Guvernörler Kurulu'nun yıllık toplantısında, Türkiye ekonomisinin en önemli gider kalemi olan savunma harcamaları olmasaydı yeni bir Türkiye daha imar edilebileceğini belirterek, "Türkiye, yaklaşık 30 yıldır, yabancı ülke topraklarından kendisine yönelen terörle mücadele ediyor. Ekonomik maliyet ise çeşitli hesaplamalara göre ki, ben asgarisini veriyorum, 350 milyar dolar civarında gerçekleşti" ifadesini kullanmıştı.