Demirel'in evinde Egebank zirvesi

Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) görevlilerinin, Şevket Demirel'in el konulan 9 şirketinde bulduğu klasörler arasından, Murat Demirel'in sahibi olduğu Egebank'a el konulmasının ardından Hüsamettin Cindoruk'un evinde yapılan toplantının notları çıktı.

7 Haziran 2001'de yapılan ve 1999'da el konulan Egebank'taki hukuki sürece ilişkin neler yapılabileceğinin görüşüldüğü anlaşılan toplantıya Murat Demirel'in kardeşleri Nihan Atasagun ve Neslihan Demirel ile Uğur Gümüştekin'in katıldığı belirtiliyor. Notlarda toplantıya, Süleyman Demirel'e DYP Genel Başkanlığı'nı siyasi yasağının bittiği 1985'te devreden ve 1991 - 1993 döneminde TBMM Başkanlığı yapan Hüsamettin Cindoruk'un ev sahipliği yaptığı ifade ediliyor. Konuyla ilgili olarak Cindoruk'a dün gün boyu not bırakmamıza rağmen cevap alamadık.

'M. D. moralini bozmasın'

İstanbul'dan Şevket Demirel'e gönderilen toplantı notlarında Egebank'taki yargı sürecine ilişkin 21 maddelik bir strateji oluşturuldu. Notlar şöyle:
# El konulan bankaların önde gelen hukuk müşavirlerini toplayalım.
# Teknik bir kişi atayalım, bankacılık hukuk bilmeli, bir maliye / finans profesörü veya Merkez Bankası kökenli.
# El konulduktan sonraki zararı tartışmaya açalım.
# Banka envanterini elden çıkarmayı tartışmaya açalım. Burada oluşan zararı tartışma konusu yapalım.
# El konulduktan sonraki işletme masraflarını tartışalım.
# Amaç, mahkemenin kafasını karıştırmak!
# Off - shore bankacılığı suç değil ki; dayanakları, müşteri muafakiyetini konuşalım. Hâkim nereden bilsin?'

Notların bu kısmında 'M.D.'ye (Murat Demirel) söyleyin, bıraksın moral bozukluğunu. Bu ağın içine düşülmüş, çıkılmasına bakılacak, çıkılacak da...' ifadelerine yer veriliyor. Notlar şöyle devam ediyor:

# Yayalım, Egebank davası gibi girmeyelim.
# Bu norm ceza hukuku değil. Yanlış bilirkişi girerse, mühürlenir. Hususi bilirkişi raporu hazırlatalım.
# M.D.'ye hesap makinesi gönderebiliriz. Avukat başvursun. İncelemenizden geçmesi şartıyla; güneş enerjisiyle çalışsın.
# Sanal bir davadır. Zor bir dava değil, formalitesi zor.
# Biz teknik bakış açısıyla yukarıdaki esaslarda hazırlanmalıyız, strateji belirlemeliyiz.

2 Haziran 1998, Çankaya Köşkü, Egebank hatırası

Egebank'ın alındığı tarihte bankanın yönetimi ve yeni sahibi Murat Demirel, Köşk'te dönemin Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'le hatıra fotoğrafı çektirdi. Banka 5 Mayıs 1998'de alındı, satış mayıs ayı sonunda onaylandı.
2 Haziran 1998'de çekilen yukarıdaki fotoğrafta (solda) yer alan Aydoğan Semizer, Egebank'ın satışında ön planda yer aldı ve banka Murat Demirel'e geçtikten sonra da yönetim kuruluna girdi. Semizer, Türkbank'ın Korkmaz Yiğit'e satışında da rol oynadı. Bu satış döneminde Alaattin Çakıcı - Erol Evcil konuşmalarında da adı geçen Semizer, bu dönemde Çakıcı'nın kendisini tehdit ettiğini söylemişti.
Semizer'in arkasında yer alan isim ise Egebank'ın Genel Müdürü Esat Erkuş. Süleyman Demirel'in hemen solunda Murat Demirel'in kız kardeşi Neslihan Demirel, sağında Murat Demirel görülüyor. Onun yanında da Egebank'ın küçük ortağı olan İhlas Grubu'nun sahibi Enver Ören'in oğlu Mücahit Ören bulunuyor. Ören'in yanındaki isim ise bankanın o dönemdeki yönetim kurulu üyesi Pembe Jale Oktay.

10 soruda fonun el koyma gerekçeleri

TMSF yetkilileri, Şevket Demirel'in 9 şirketine el konulmasıyla ilgili süreçte tartışılan soruları yanıtladı:

Demirel Grubu'na yapılan operasyonun yasal dayanağı nedir?
5020 sayılı yasa ile değişik 4389 sayılı bankalar kanununun 15/7 - a maddesine göre; fon, alacağın tahsilinde yarar görmesi halinde, fona borçlu olup olmadığına bakılmaksızın, hâkim ortakların yönetiminde olan şirketlerin temettü hariç ortaklık hakları ile yönetim ve denetimini devralabilir.

Hâkim ortaktan kim kastediliyor?
Murat Demirel, Neslihan Demirel ve bankanın alındığı dönemdeki Şevket Demirel Holding A.Ş.'nin ortakları.

Egebank Murat Demirel'in olarak biliniyor, Neslihan Demirel ve Şevket Demirel Holding nasıl bankanın ortağı?
Banka Bayraktar Grubu'ndan devralındı. Bankanın hisselerinin yüzde 90'ı Bayraktar Grubu şirketlerinden Otomobilcilik A.Ş.'ye aitti. Demirel Grubu, bu şirketin hisselerini alarak bankanın sahibi oldu. Bu alım sırasında Şevket Demirel Holding ana alıcılardan birisiydi. 4 Mayıs 1998'de yapılan sözleşmeye göre diğer alıcılar yine Demirel Grubu'na ait Universal Holding ile Era Finans ile Neslihan Demirel idi. Demirel Grubu ayrıca 5 Mayıs 1998'de bankanın yüzde 10 hissesini Sami Erdem'e ait Erdem Dış Ticaret'ten devraldı ve bankanın tamamının sahibi oldu. Tüm hisse sözleşmelerini vekâleten Murat Demirel imzaladı.

O dönemde Neslihan Demirel'in Şevket Demirel Holding'deki durumu ne?
Neslihan Demirel, holdingin yüzde 25'ine sahip bir ortak ve Yönetim Kurulu Başkanı idi. Holding, banka Bayraktar grubundan devranılırken borçlara da kefil oldu. Şevket Demirel Holding, 17 Temmuz 1998 tarihinde banka hisselerini yine Demirel grubuna ait Universal Holding'e sattı. Ancak bu hisseleri devretmiş olması, Neslihan Demirel'in 'dolaylı ortak' olması gerçeğini ortadan kaldırmıyor. Ayrıca, Neslihan Demirel 16 ay boyunca Egebank'ta yönetim kurulu üyesiydi. Yani bankayı beraber sevk ve idare etmişler. Sorumluluğu hem dolaylı ortak olmaktan, hem de yönetim kurulu üyeliğinden geliyor.

Şevket Demirel Holding'de Şevket Demirel neden 'dolaylı ortak' olmuyor?
Çünkü ele geçirilen belgelere göre Şevket Demirel, Şevket Demirel Holding A.Ş.'nin 1997 yılına kadar ortağı görünüyor. Hissesi ise yüzde 68.5. Ancak bankanın devralındığı tarihte Şevket Demirel ortak görünmüyor. Ancak, yine yüzde 68.5 oranındaki bir hisse miktarının holding kayıtlarında 'diğer' adıyla kaydedilmesi dikkat çekti. Bu 'diğer' adı altındaki hisselerin sahibinin kimliği tespit edilirse, onlar da 'dolaylı ortak' olarak sorumlu tutulacak.

Bu 'diğer' adı altındaki hisselerin kime ait olduğu neden bulunmuyor?
Şirket pay defterlerine ulaşılamadı. Banka devralındığında hisselerin Şevket Demirel'e ait olduğu belirlenmiş olsaydı, onun da şahsi vaklıklarına el konurdu. Şevket Demirel Holding 1999'da MD Holding adını alınca, daha önce Şevket Demirel'in sahip olduğu yüzde 68.5 hisse kadar Murat Demirel hissedar oluyor. Bu da aradaki muvazaa (danışıklı) şüphesini ortaya çıkarıyor.

O zaman neden Şevket Demirel'in 9 şirketine el koydunuz?
Şevket Demirel'in şirketleri olduğu için değil, Neslihan Demirel'in ortak ve yöneticisi olduğu şirketlere el konuldu. Neslihan Demirel ayrıca 1998'de banka alınırken bankanın ortağı görünüyor. Bankalar Kanunu'unun 15 / 7 - a maddesi de tek başına bu yetkiyi, yani Neslihan Demirel'in varlıklarına el koyma hakkını TMSF'ye veriyor.

Neden yalnızca Neslihan Demirel'in hisselerine el koymadınız?
Banka alınırken Neslihan Demirel ile birlikte Şevket Demirel Holding A.Ş.'nin ortakları arasında Nihan Atasagun, Yılmaz Kasap da bulunuyordu. Onların da ortak oldukları söz konusu 9 şirkete el konuldu.

Şevket Demirel de bu şirketlerin ortağı, onun hisselerine neden el kondu?
Bankalar Kanunu'nun 15 / 7 - a maddesi şirketlerin hisselerine kısmen veya tamamen el koyma yetkisi veriyor. Aynı madde doğrudan veya dolaylı olarak hâkim ortakların yönetim ve denetimindeki şirketlere el koyma yetkisi veriyor. Birinci yöntem istenirse, fon şirketlere kısmen yani Neslihan Demirel, Nihan Atasagun ve Yılmaz Kasap'ın hisseleri oranında el koyabilirdi. İkincisinde hem onların hem büyük ortak Şevket Demirel'e ait hisselerine el konabilirdi. Burada 15/7-a maddesinin verdiği imkânla ikinci yol benimsendi. Çünkü Şevket Demirel'in 1992'de Murat Demirel'e verdiği ve 1999'da da onun adına işlem yaptığı vekâletname Şevket Demirel ile Murat Demirel arasında bağın olduğunu gösteriyor.

Bu vekâletname neyi ispatlar?
Murat Demirel'in 1999'a kadar, el konulan Göltaş'ı babası Şevket Demirel ile birlikte sevk ve idare ettiğini gösterir.

Nedim şener/Milliyet