"Milli Savaş Uçağı"nın tasarımları sızdı

Uğur Cebeci'nin haberi

TAI ve Hava Kuvvetleri'nin birlikte yaptığı 'kavramsal tasarım' 29 Eylül'de Savunma Sanayi Müsteşarlığı (SSM) ve Hava Kuvvetleri'ne sunulacak. Bu üç tasarımdan biri seçilecek

İnsansız Hava Aracı ANKA, eğitim uçağı Hürkuş derken Türkiye'nin gelecek 10 yıldaki en önemli havacılık projesi 'Milli Muharip Uçak' olacak. Radara yakalanmayacak yerli savaş uçağının 2023'te gökyüzüyle buluşması hedefleniyor.

Bu iddialı proje için çalışmalar iki yıl önce Savunma Sanayi Müsteşarlığı tarafından başlatıldı. TAI'den 40 mühendis ve Hava Kuvvetleri'nin özel ekibi 'sanal karargâh' kurdu. Önce 2060'lı yıllara kadar harekât ihtiyaçları belirlendi. Analizin ardından uçağın ve sistemlerin kavramsal tasarımları yapıldı.

İşin sanayi tarafında ise milli imkânlar araştırıldı. Türkiye'de tasarlanıp yapılacak ve yurtdışından satın alınacak parçalar belirlendi. Başta motor konusu olmak üzere uluslararası işbirliği modelleri incelendi. İhtiyaçlar, yapılabilirlik gibi yüzlerce madde sıralandı.

RADARA YAKALANMADAN UÇMA ÖZELLİĞİ OLACAK

Yeni konseptin, Hava Kuvvetleri'nde 1988'den bu yana kullanılan F-16'ların yerini alması planlanıyor. Ağırlıklı olarak hava-hava görevlerinde kullanılacak uçak için en önemli isteklerden biri de 'düşük görünürlük' yani radara yakalanmama. Ana tasarımında da bu özelliğe büyük önem verildi. Bunun için silahların gövde içinde taşınması tercih edildi. Böylece radar ekolarının daha az yansıtılması hedeflendi.

Yüksek hız, etkili vuruş gücü, üstün manevra yeteneği ve büyük harekât yarı- çapı gibi ana maddeler sıralandığında ortaya üç farklı tasarım çıktı. Modellerden biri çift, diğer ikisi tek motorlu. İstenilen görevler yapılabilirlik ve maliyetlerle karşılaştırılacak. Bunlardan biri seçilerek yola devam edilecek.

Yerli savaş uçağında en kritik konu motor. Motor geliştirmek uçaktan çok daha zor. Bu nedenle tasarımda tek veya çift motor tercihine göre bir imalatçı ile işbirliği yapılacak.

Mevcut motorların geliştirilmesi ve yerli savaş uçağında kullanılması da gündemde.

İSVEÇLİ SAAB'DAN DANIŞMANLIK ALINIYOR

Özgün bir uçak projesi için kavramsal tasarımda İsveçli Saab şirketiyle çalışılıyor. Burada amaç yol haritasını doğru çizebilmek. Neden Saab diye sorulduğunda dünyada yeni nesil savaş uçağı yapabilen ABD, Rusya, Fransa gibi ülkelerin arkasından İsveç geliyor.

Saab'ın tasarladığı JAS-39 Gripen, basitliği ve farklı yaklaşımıyla yakaladığı satış başarısıyla dikkat çekiyor.
Türkiye, yol haritasının doğru çizilmesi için Saab'la ortak hareket ediyor. Ancak burada ortak çalışma, projenin tasarım kısmını içermiyor.

KANARDLI: Tek motorlu uçakta, yüksek manevra kabiliyeti ve düşük hızda havada tutunma için ön gövdeye ‘kanard' olarak adlandırılan parça eklendi. Boyut olarak üç model arasından en küçüğü.

ÇİFT MOTORLU: Tasarımda daha fazla silah yükü ve havada kalma için çift motor tercih edildi. Uçağın boyu diğer modellere göre daha uzun. Hızı yüksek, menzili uzun.

TEK MOTORLU: Beşinci nesil savaş uçağı tasarımı diğer konseptlere göre daha standart çizgilere sahip. Boyut olarak orta sınıfta. Kanat yapısı F-22'yi, gövde ve kuyruk ise F-35'i andırıyor.

İŞTE YOL HARİTASI

İlk hedef, 29 Eylül'e kadar kavramsal tasarım ve fizibilitenin tamamlanması.

Tüm veriler sunulduktan sonra Hava Kuvvetleri ve Savunma Sanayi Müsteşarlığı getiri-götürü analizi yapacak. Üç modelden birine karar verilecek.

Kavramsal tasarımdan sonra ön tasarıma geçilecek. Bunu kritik tasarım aşaması izleyecek. Son olarak detay tasarımıyla yerli uçağın mühendislik çalışmaları tamamlanacak.

Bu süreci 2021'de imalatın başlaması izleyecek. İlk uçuş için hedef 2023.

Uçuş testlerinin ardından teslimat süreci başlayacak. Programa göre test ve teslimat sürecinin 2025 ile 2035 arasında tamamlanması planlanıyor.

Milli Savaş Uçağı'nın 2060'a kadar envanterde kalması hedefleniyor.