Ekonomistler çift haneli büyüme bekliyor

Ekonomistler, öncü göstergelerin, GSYH büyüme hızının 3'üncü çeyrekte  sürpriz yaparak çift haneyi görebileceğini ortaya koyduğunu ifade ederek,  büyümeye özellikle tüketim ve ihracatın önemli katkılar sağladığına dikkati  çekti.

Türkiye'nin büyümesine ilişkin hem ulusal hem de uluslararası  kurumların yukarı yönlü revizyonlar yaptığını belirten ekonomistler, büyümenin bu  yıl yüzde 6'nın üzerinde olmasının beklendiğini kaydetti.

AA muhabirine değerlendirmelerde bulunan Türk Ekonomi Bankası (TEB)  Finansal Piyasalar Strateji Müdürü Erkin Işık, bu yılın 3'üncü çeyreğinde GSYH  büyümesinin yüzde 11 olmasını beklediğini ifade etti.

Büyüme hızının bu kadar yüksek olmasında, baz etkisi ve iş günü  sayısının geçen yıla göre yüksek olması gibi teknik etkilerin bulunduğuna dikkati  çeken Işık, önceki çeyreğe göre de yüzde 2 gibi güçlü bir büyüme görmeyi  beklediğini kaydetti. Işık, son çeyrekte büyüme hızının yavaşlaması halinde  2017'de büyümenin yüzde 6,5 civarında olabileceğini söyledi.

Işık, bu yıl büyüme hızındaki artışta Kredi Garanti Fonu (KGF) ve  maliye politikasının desteğinin belirgin olduğunu vurgulayarak, şunları kaydetti: "Orta Vadeli Program (OVP) varsayımlarına baktığımızda, seneye aynı  ölçüde bir destek olmayacağı anlaşılıyor. Bu doğrultuda da büyüme hızının gelecek  yıl yüzde 4 civarına yavaşlayacağını tahmin ediyorum. Büyümenin kaynaklarına  baktığımızda, ilk yarıda önemli ölçüde destek veren net ihracatın, üçüncü  çeyrekte negatif etkisi olacak gibi görünüyor. Son çeyrekte inşaat yatırımlarının  olumlu etkisi olmuştu ve bunun üçüncü çeyrekte de devam etmesi mümkün görünüyor.  Ancak son dönemde gerilemeye devam eden makine-teçhizat yatırımlarında canlanma  görmek, büyüme trendinin kalıcılığı konusunda daha belirleyici  olacaktır." 

"DIŞ TİCARET ÜLKE EKONOMİSİNİ DESTEKLEYEN ANA BELİRLEYİCİ OLACAK"

Ziraat Bankası ekonomisti Bora Tamer Yılmaz da Türkiye ekonomisinin,  2017 yılını yüzde 6,5 civarında bir büyüme ile tamamlayacağını, bu yılın 3'üncü  çeyreğinde dönemsel anlamda büyüme hızının çift haneye yaklaşmasının mümkün  olduğunu belirtti.

Yılmaz, Türkiye'nin tarihsel açıdan yüzde 5 ve üzeri büyüyen bir ülke  konumunda bulunduğunu ifade ederek, bu yıl Türkiye'nin, potansiyelinin üzerinde  büyüme kaydettiğini ve büyüme kompozisyonunu dengeli tutmayı başarabildiğini  söyledi.

Gelecek 6 aylık süreçte küresel ticarete ilişkin endişe görülmediğini,  ticaret hacimlerindeki artış eğiliminin devam edeceğini düşündüğünü dile getiren  Yılmaz, dış ticaretin ülke ekonomisini destekleyen ana belirleyici olacağını  vurguladı.

Türkiye'nin son derece mevsimsel özelliğe sahip bir ekonomisi  olduğunu, yaz aylarında turizm ve tarımın etkisiyle iktisadi faaliyette  güçlenmenin pekiştiğini ifade eden Yılmaz, 2017'deki yüksek kredi kullanımı ve  kamu maliyesindeki destekleyici yaklaşım göz önüne alındığında bir süre iç  talebin yavaş seyredebileceğini söyledi.

Yılmaz, şu değerlendirmelerde bulundu: "Mevsimsel açıdan da sonbahar-kış döneminde iktisadi faaliyetin hızını  kaybetmesi normal karşılanmalı. Bu süre zarfında kamu maliyesindeki bütçe  disiplini ve bankaların toplayacakları mevduatlarla hem bütçe açığında iyileşme  kaydedilmesi hem de kredi-mevduat rasyolarının güçlenmesi beklenebilir.  İlkbaharın gelmesiyle yılın ikinci çeyreğinde kredi talebinin artmaya başlaması,  yatırım harcamalarında canlanmayı beraberinde getirecektir. Ardından yaz  aylarında turizmin devreye girmesi ve istihdam piyasasının hareketlenmesi yılın  ikinci yarısında artık dış talep yerine tüketim harcamalarıyla birlikte iç  talebin ekonomiyi sürüklemesini sağlayacaktır. Önümüzdeki yıl Türkiye  ekonomisinin, potansiyel büyümesi ve tarihi ortalamalarla uyumlu şekilde yüzde 5  ve üzeri büyüme beklenebilir. Büyümenin, yılın ilk yarısında dış talep, ikinci  yarısında iç talep ağırlıklı gerçekleşmesi mümkün."

"BÜYÜMENİN YAKLAŞIK 2,5 PUANLIK KISMI KREDİLERDEKİ HIZLANMADAN  KAYNAKLI"

AA Finans Analisti ve ekonomist Haluk Bürümcekçi ise bu yıl 3'üncü  çeyrekte milli gelir büyümesinin yüzde 9-10 aralığında gerçekleşeceğini ifade  ederek, önceki çeyreklere göre gözlenen bu hızlanmada geçen yıl aynı çeyrekte  daralma görülmesinin oluşturduğu lehte bazın da etkili olduğunu söyledi.

Bürümcekçi, "Bu yıl büyük olasılıkla yüzde 6'nın üzerinde  gerçekleşecek büyümenin yaklaşık 2,5 puanlık kısmının kredilerdeki hızlanmadan  kaynaklandığını düşünüyorum." dedi.

"Gelecek yıl ilave KGF kullandırımı olmayacağı, dolayısıyla kredi  artış hızının yüzde 15 civarına gerileyeceği" senaryosunda, bu yılın güçlü  büyümesinin oluşturacağı aleyhteki baz etkisini de dikkate alarak yüzde 3,5-4  aralığında büyüme olacağı öngörüsünde bulunan Bürümcekçi, bu yıl ilk iki çeyrekte  dış talebin büyümeye katkı vermesinin olumlu olduğunu ancak 3'üncü çeyrekte  büyümeyi aşağı çekeceğini kaydetti.

Bürümcekçi, "Üçüncü çeyrekte makine-teçhizat yatırımlarının da  belirgin şekilde artacağını düşünüyorum. Kapasite kullanım oranlarının yüzde  80'lere yaklaşmasıyla görülen bu eğilim devam ettirilebilirse büyümenin daha  sürdürülebilir olması sağlanabilir. Ancak son aylarda artan ekonomik-siyasi  belirsizlikler, kıpırdanma içinde olan özel yatırımları dizginleyebilir."  şeklinde konuştu.

"3'ÜNCÜ ÇEYREK BÜYÜME TAHMİNİMİZİ YÜZDE 10'A ÇEKTİK"

İş Yatırım ekonomisti Muammer Kömürcüoğlu, 3'üncü çeyreğe ilişkin  verilerin güçlü bir büyümeye işaret ettiğini belirterek, son sanayi üretimi  verisiyle birlikte 3'üncü çeyreğe ait büyüme beklentilerini yüzde 10'a  çektiklerini, yüzde 5,1 olan 2017 büyüme tahminini yüzde 6'ya yükselttiklerini  bildirdi.

Kömürcüoğlu, destekleyici küresel ortam ve yurt içinde genişleyici  mali politikaların devam etmesi beklentisiyle gelecek yıla ait büyüme tahminini  yüzde 4,5'te koruduklarını, destekleyici mali politikalara bağlı olarak büyümenin  tahminlerinin üzerinde gelme ihtimali olduğunu da ifade ederek, "Büyümede iç  tüketim, yatırımlar ve net ihracat katkısı öne çıkıyor. İhracat katkısının  pozitif olması sevindirici bir gelişme." dedi.

"İKTİSADİ FAALİYETTEKİ TOPARLANMA YILIN BAŞINDA BEKLENENİN ÇOK  ÖTESİNDE"

QNB Finansinvest Başekonomisti Burak Kanlı da 3'üncü çeyrekte Türkiye  ekonomisinin yüzde 10 civarında büyüyeceğini belirterek, "Bu büyümede geçen yılın  aynı çeyreğinin çok sıra dışı bir dönem olması etkili ancak üçüncü çeyrek  iktisadi faaliyet de çok güçlüydü. Yılın geneli için ise yüzde 6,5'e yakın bir  büyüme görebiliriz." diye konuştu.

Uluslararası kurumların tahmin güncellemelerinin pek bir önemi  olmadığını, bu kurumların tahminlerini yılda birkaç defa revize ettiğini  hatırlatan Kanlı, bu revizelerin belli tarihlerde yapıldığı için genelde geç  gelen güncellemeler olduğunu söyledi.

İktisadi faaliyetteki toparlanmanın yılın başında beklenenin çok  ötesinde gerçekleştiğini kaydeden Kanlı, gelecek yıl büyüme oranında düşüşün  kaçınılmaz olduğunu vurguladı. Kanlı, "Büyüme oranının 2018 yılında yüzde 4,5'e  doğru düşmesini beklerim. Bu yavaşlama da olağan karşılanmalı. Bu yıl çok güçlü  olan finansal sermaye girişlerinin 2018 yılındaki seyri, büyümenin en önemli  belirleyicilerinden olacak." ifadelerini kullandı.

Kanlı, geçen yılın başında ve bu yılın ilk yarısında kamunun dört bir  yandan ekonomiyi canlandırıcı önlemler aldığını, bu tip canlandırıcı politikaları  özel sektörün takip etmesi ve direksiyonu ele almasının bu politikaların başarısı  için tek kriter olduğunu vurguladı.

"BÜYÜMENİN EN GÜÇLÜ YANI İHRACAT VE KAMU HARCAMALARI"

ÜNLÜ&Co ekonomisti Esra Şimşek ise ekonomik büyümenin 3'üncü çeyrekte  yüzde 7, yılın tamamında yüzde 5,5 olacağı öngörüsünde bulundu.

Şimşek, "2016 sonunda beklentilerin çok daha düşük olduğu göz önüne  alınınca şimdi beklenen büyüme oranlarının yukarı yönlü bir sürprize işaret  ettiği söylenebilir. Ancak KGF, büyümeyi teşvik edici önlemlerin etkileri 2017  yılı içinde kendini hissettirmeye başladı. Güçlü öncül veriler göz önüne alınınca  sene sonu beklentilerinin yukarı çekilmiş olması şaşırtıcı değildir." ifadelerini  kullandı.

Şimşek, gelecek yıl için büyüme tahminlerinin yüzde 4,5 olduğunu,  büyümeyi teşvik edici yeni önlemlerin alınmasının bu rakamı yukarı  çekebileceğini, olası yüksek politik belirsizlik dönemlerinin özel tüketim ve  yatırımları baskılayarak bu rakamı aşağı da çekebileceğini söyledi.

Büyümenin en zayıf yanının düşük seyreden özel yatırım harcamaları, en  güçlü yanının ihracatve kamu harcamaları olduğunu vurgulayan Şimşek, "İthalatın  da yüksek seyretmesi, dış ticaretin net etkisinin negatif olmasına sebep  olmaktadır.  Öte yandan, özel tüketim ikinci çeyrekte zayıf kaldı. Tüketici  güvenine dair öncü göstergeler, bu durumun 3'üncü çeyrekte de devam edebileceğini  gösteriyor." şeklinde konuştu.