Merkez Bankası'ndan flaş enflasyon açıklaması

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Haziran ayında, Aralık ayından bu yana yükselmekte olan gıda enflasyonunda taze meyve sebze ürünlerine bağlı olarak düşüş kaydedildiğini bildirdi.

Aylık Fiyat Gelişmeleri Raporunu yayınlayan Merkez Bankası, "Yıllık enflasyon enerji ve temel mal grubunda gerilerken hizmet grubunda sınırlı bir artış göstermiştir. Çekirdek göstergelerin yıllık enflasyonunda kısmi bir iyileşme gözlenirken ana eğiliminde de yavaşlama kaydedilmiştir." değerlendirmesinde bulundu.

TCMB'nin raporu şu şekilde:

"Haziran ayında tüketici fiyatları yüzde 0,27 oranında azalmış ve yıllık enflasyon 0,82 puan düşerek yüzde 10,90 olmuştur. Bu dönemde B ve C endekslerinin yıllık değişim oranları sırasıyla 0,12 ve 0,18 puan düşerek yüzde 9,07 ve 9,20 olarak gerçekleşmiştir.

Alt grupların yıllık tüketici enflasyonuna katkıları incelendiğinde, bir önceki aya göre gıda, temel mal ve enerji gruplarının katkısının sırasıyla 0,55, 0,15 ve 0,15 puan azaldığı görülmüştür. Hizmet ve alkol-tütün gruplarının katkısında ise önemli bir değişim olmamıştır. Mevsimsellikten arındırılmış verilerle çekirdek enflasyon göstergelerinin üç aylık ortalamaları incelendiğinde ana eğilimdeki yavaşlamanın sürdüğü gözlenmiştir. Bu dönemde ana eğilimdeki yavaşlama, Türk lirasının yakın dönemdeki seyrine bağlı olarak temel mal grubunda daha belirginken hizmet grubunda daha sınırlı olmuştur.

Haziran ayında hizmet grubu fiyatları yüzde 0,53 oranında artmış, grup yıllık enflasyonu 0,12 puan yükselerek yüzde 9,18 olmuştur. Bu dönemde yıllık enflasyon ulaştırma ve lokanta otel gruplarında yükselmiş, haberleşme ve kira gruplarında gerilemiş, diğer hizmetler grubunda ise yatay seyretmiştir (Grafik 6). Aylık bazda, ulaştırma grubunda fiyatlar kara yolu ile şehirlerarası yolcu taşımacılığı hizmetlerine bağlı olarak yükselmiştir. Lokanta otel grubunda ise özellikle kırmızı et fiyatlarındaki artışın da etkisiyle yemek hizmetleri fiyatları yükselirken otel fiyatlarında bu dönemde düşüş gözlenmiştir.

Temel mal grubu yıllık enflasyonu Haziran ayında 0,51 puan azalarak yüzde 9,20’ye gerilemiştir. Bu düşüşte Türk lirasının son dönemdeki seyrine bağlı olarak dayanıklı mal grubu belirleyici olmuştur. Dayanıklı mal grubu fiyatları bu dönemde otomobil öncülüğünde gerilemiştir. Diğer yandan, giyim grubu yıllık enflasyonu nispeten yatay seyretmiştir. Bu dönemde diğer temel mallarda aylık fiyat artışları bir miktar yavaşlamakla birlikte, grup yıllık enflasyonu yüksek seviyesini korumuştur.

Enerji fiyatları Haziran ayında yüzde 0,57 oranında azalmıştır. Uluslararası petrol fiyatlarındaki düşüş ve Türk lirasının ABD dolarına karşı değer kazancına bağlı olarak bu dönemde akaryakıt ve tüp gaz fiyatları sırasıyla yüzde 1,54 ve yüzde 0,35 oranında gerilemiştir. Bu gelişmelerle birlikte, enerji grubu yıllık enflasyonu 1,15 puanlık düşüşle yüzde 7,56 olmuştur.

Gıda ve alkolsüz içecekler grubunda Aralık ayından bu yana yükselmekte olan yıllık enflasyon, Haziran ayında 2,57 puan azalarak yüzde 14,34’e gerilemiştir. Bu gelişmede, özellikle taze meyve-sebzedeki baz etkisine bağlı olarak, işlenmemiş gıda yıllık enflasyonunda gözlenen düşüş belirleyici olmuştur. Diğer taraftan, mevsimsel etkilerden arındırılmış işlenmemiş gıda fiyatları Haziran ayında da artmaya devam etmiştir. Bu gelişmede, özellikle kırmızı et fiyatlarındaki yüzde 4,88 oranındaki yüksek artış dikkat çekmiştir. Böylece, kırmızı ette yıl başından bu yana gözlenen birikimli fiyat artışı yüzde 16,22’ye ulaşmıştır. İşlenmiş gıda grubunda ise aylık fiyat artışlarındaki yavaşlamaya karşın yıllık enflasyondaki yükseliş sürmüştür.

Özetle, Haziran ayında gıda enflasyonundaki yavaşlama büyük ölçüde taze meyve-sebze fiyatlarından kaynaklanırken taze meyve-sebze dışı gıda grubunda yıllık enflasyon artış eğilimini korumuştur."