Gezi olayları İSO 500'ü de vurdu

İstanbul Sanayi Odası’nın (İSO) ‘Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2013’ araştırmasına göre Türkiye’nin en büyük sanayi kuruluşunun ismi değişmedi.

Tüpraş, 39.7 milyar liralık üretimden satışla bu yıl da ilk sırada yer aldı. Ford Otosan 9.7 milyar lira ile ikinci, Elektrik Üretim A.Ş. 9.2 milyar lira ile üçüncü oldu.

İSO’nun araştırmasıyla geçen yıl mayıs sonunda başlayan ‘Gezi’ olaylarının Türkiye’nin en büyük 500 sanayi kuruluşunu da etkilediği ortaya çıktı. Geçen yılın ikinci yarısında Gezi olayları ve ABD’nin tahvil alımlarını sınırlandıracağı beklentilerinden dolayı artan kur ve faiz, İSO 500’deki şirketlerin faaliyet kârlarının yarısının finansmana gitmesine neden oldu. Bu da zarar eden kuruluşların sayısını 63’ten 129’a çıkardı.
 
Boyner zararda!
 
Zarar eden şirketler içerisinde Gezi olaylarında “Ne sağcıyım ne solcu, çapulcuyum çapulcu” yazılı bir pankart açan Boyner Holding Yönetim Kurulu Başkanı Cem Boyner’in şirketi Altınyıldız’ın da olması dikkat çekti.

İstanbul Sanayi Odası (İSO) Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, 500 Büyük Sanayi Kuruluşu’nun temel tablolarına bakıldığında, sanayicinin kur baskısı ve faizler nedeniyle finansman baskısına yenilmiş gözüktüğünü söyledi.

Bahçıvan, 2013 yılında faaliyet kârları 36.5 milyar lirayı bulan 500 Büyük Sanayi Kuruluşu’nun bu miktarın 19 milyar lirasını finansman gideri olarak kaybettiğini söyledi.

Star'ın haberine göre; Bahçıvan “2013 yılında sadece altı aylık finansal istikrarsızlığın bile nelere mal olduğu ortada. Bu rakamlar açısından 2012 yılına baktığımızda ise 25 milyar liralık faaliyet kârının sadece 8.6 milyar lirasını finansman giderlerine verdikleri görülüyor” dedi.
 
Gelirleri 500 milyara koşuyor
 
Erdal Bahçıvan, İSO 500’deki şirketlerin temel kalemlerdeki gelişimini şöyle anlattı: “Temel kalemlere baktığımızda, şirketlerin toplam satışlarının 2013 yılında yüzde 7.4’lük bir artışla 455 milyar liraya çıktığını görüyoruz. Faaliyet kârlarına baktığımızda iyi bir performans görüyoruz. 2012 yılında yüzde 6 olan faaliyet kârı, 2013 yılında yüzde 8’e çıkmış.” Araştırmaya göre, 500 büyük şirketin toplam borçlarının da arttığını aktaran Bahçıvan, 2012 yılında 190 milyar liraya yakın olan toplam borçların 2013 yılında yüzde 25 artarak 238 milyar liraya yükseldiğini söyledi.
 
129 şirket zarar etti
 
500 Büyük Sanayi Kuruluşu’nun 2013 yılı kârlılığına bakıldığında, yılı kârlı kapatan şirketlerin sayısının önceki yıla göre önemli ölçüde azaldığını dile getiren Bahçıvan “2013 yılında 500 Büyük kapsamındaki kuruluşlarda kar edenlerin sayısı 437’den 371’e geriledi. Zarar eden kuruluşların sayısı da 63’den 129’a çıktı. 2008 global krizinde yaşanan olağanüstü koşulları saymazsak son 10 yıldır bu kadar yüksek zarar eden şirket sayısına ilk kez rastlıyoruz” diye konuştu.
 
İSO 500’e iki şirketle giren Soma’nın patronu  Alp Gürkan kârını gizledi
 
Soma’daki ölüm madeninin patronu Alp Gürkan’ın 2 şirketi İSO 500’e girerken, her 2 işletmenin de kârını açıklamaması dikkat çekti. Soma’da 301 kişiyi ölüme götüren maden ocağının bağlı olduğu Soma Kömür İşletmeleri A.Ş, 34 basamak yükselerek Türkiye’nin en büyük 261. şirketi oldu. Alp Gürkan’ın diğer şirketi Tilaga Madencilik ve Sinai Yatırımlar A.Ş ise bu yıl sürpriz yaparak İSO 500’e 365’inci sıradan dahil oldu. Tilaga bir önceki yıl listede bulunmuyordu. İSO 500 listesine göre Soma Kömür 339 milyon, Tilaga ise 256 milyon net satış hasılatı elde etti. Ancak listede her iki şirketin kâr/zarar hanesinin boş bırakıldığı görüldü.
 
Nadir Metal hızlı girdi, çabuk çıktı
 
2012’de 19’uncu sıradan ilk 500’e ilk kez giriş yapan Nadir Metal, bu yıl listede yer alma başarısı gösteremedi. Mehmet Tütüncü’nün sahibi olduğu Nadir Metal, Nadir Tütüncü tarafından 1967 yılında Kapalıçarsı’da kuruldu. 1999 yılında Alman Degussa firması ile ortaklık karşılığı teknoloji know-how işbirliği yaptı ve Nadir-Allgemina şirketini kuruldu.
 
471 şirketi geride bıraktı, isminin açıklanmasını istemedi
 
İSO 500’e yeni girerek en çok sıçrama yapan ve isminin açıklanmasını istemeyen şirket damga vurdu. Listeye 29. sıradan giren ve 471 şirketi geride bırakan isminin açıklanmasını istemeyen firma en fazla sıçramayı yaptı. Bu şirketi listeye 160. sıradan giren Ravago Petrokimya ile 162., 206. ve 209 sıradan girerek isminin açıklanmasını istemeyen şirketler izledi. 2013 yılında listeye önceki yıl listede yer almayan 61 şirket dahil olurken, geçen yıl 224 şirket sıralamada yükseldi. Öte yandan listeye yeni giren şirketlerin 14’ü ismini açıklamadı.