Şekerde 5,7 milyon tonluk arz fazlası var!

Şeker Kurumu'ndan yapılan yazılı açıklamada, Londra'da gerçekleştirilen 21. Uluslararası Şeker Örgütü (ISO) toplantısına Türkiye adına katılan Şeker Kurumu Başkanı Dr. Hüsnü Tekin, Türkiye ve dünya şeker sektörünün geleceğine yönelik edindiği izlenimleri anlattı.

Tekin, dünya genelinde 2008-2009 döneminde 12 milyon ton, 2009-2010 döneminde 4 milyon ton olarak gerçekleşen arz açığının 2010-2011 döneminde üretim ve tüketimin dengelenmesiyle son bulduğunu belirterek, 2011-2012'de 6,4 milyon ton arz fazlası oluştuğunu, 2012-2013'te ise 157,7 milyon ton tüketime karşın, 163,4 milyon ton üretim olmasının beklendiğini ifade etti.

2012-2013 pazarlama yılında bir önceki yıla göre üretimde 2,3 milyon ton, tüketimde ise 3 milyon tonluk artış beklendiğini ve 5,7 milyon tonluk arz fazlası oluşmasının tahmin edildiğini belirten Tekin, ''Bu fazlalığın stok seviyelerinde ciddi iyileşmelere yol açacağı ve fiyatlar üzerinde düşüş eğilimi yönünde baskı oluşturabileceği öngörülüyor. Özellikle 2008-2009 ve 2009-2010 pazarlama yıllarındaki arz açığı nedeniyle rekor seviyeye ulaşan dünya şeker fiyatları ise bu dönemde düşüş eğiliminde'' ifadesini kullandı.

2020'ye kadar 185 milyon tonluk şeker tüketimi

Toplantıda, AB'deki kota uygulamasının da gündeme geldiğine dikkati çeken Tekin, Avrupa Şeker Kullanıcıları Birliği'nin (CIUS) kota sisteminin 2015'te kaldırılmasından, Uluslararası Avrupa Pancar Yetiştiricileri Konfederasyonu'nun (CIBE) ise en azından 2020'ye kadar uzatılmasından yana olduğunu belirtti.

Tekin, Türkiye'nin şeker politikalarının da Avrupa Birliği Şeker Rejimindeki değişiklikler ve bunların dünya piyasalarına yansımaları yakından izlenerek oluşturulması gerektiğini ifade ederek, yıllık yaklaşık yüzde 2'lik şeker talep artışı ile dünya genelinde normal koşullar altında 2020'ye kadar 185 milyon tonluk şeker tüketimine ulaşılacağını kaydetti.

Şu anki dünya üretim kapasitesinin bu tüketimi karşılayacak düzeyde olmadığına dikkati çeken Tekin, ancak halihazırdaki yatırımların gerçekleşmesiyle oluşacak talep artışının karşılanmasının beklendiğini vurguladı.

''Dünya etanol üretiminin 86,7 milyar litreye yükseleceği öngörülüyor'

Tekin, dünya etanol tüketiminin yüzde 4 artarak 86,4 milyar litreye yükseleceğini, dolayısıyla üretim ile tüketimin dengede olacağının öngörüldüğüne dikkati çekerek, şunları kaydetti:

''Dünyanın en büyük şeker üreticisi Brezilya'da kamış üretimi artıyor ve bu üretimin önemli bir kısmı etanol üretimine kaydırılıyor. Ülkemizde de 1 Ocak 2013'ten itibaren uygulamaya geçecek olan akaryakıtta etanol harmanlama zorunluluğunun, ülkemiz etanol üretimi açısından yeni bir perspektif oluşturulmasına fırsat olabileceği kanaatindeyim.''

Tekin, pek çok ülkede, özellikle de Hindistan'da şeker fabrikalarına entegre elektrik üreten tesislerin kojenerasyon yöntemiyle yapım projelerinin de olduğunu belirterek, Şeker Kurumu'nun yasal olarak bir stratejik plan hazırlama zorunluluğu bulunmamasına karşın, dünya şeker sektöründeki üretim ve tüketime ilişkin dalgalanmalar, AB şeker rejiminde yaşanan önemli değişiklikler ve Türkiye'deki özelleştirme gündemini göz önüne alarak Şeker Sektörü Stratejik Planı üzerinde çalıştıklarını ifade etti.

Şeker sektörünün projeksiyonlarının ortaya konması açısından sektörün önümüzdeki 4 yılının planlamasını sağlayacak şekilde sektörün tüm paydaşlarını çalışmaya dahil ettiklerine işaret eden Tekin, Şeker Sektörü Stratejik Plan çalışmalarının orta ve uzun vadede sonuçlarının daha net ortaya çıkacağına ve sektöre ivme kazandıracağına inandığını bildirdi.

Türkiye'de 33 adet pancar şekeri fabrikası olduğunu, bu fabrikaların 25'inin kamu bünyesinde bulunduğunu belirten Tekin, ''Pancar şekeri üretiminin yaklaşık yarısının kamu tarafından üretiliyor olması, doğal olarak şeker piyasasında gerekli olan serbest rekabetin de sağlanmaması sonucunu doğurmaktadır. Diğer sektörlerde olduğu gibi şeker sektöründe en önemli unsurlardan biri hiç şüphesiz ki, serbest rekabet koşullarının oluşmasıdır. Bu koşulların oluşması halinde şeker sektöründe rekabet artacak ve bizim hesaplamalarımıza göre halkımız şekeri yüzde 20 daha ucuza yiyebilecektir'' ifadesini kullandı.