Fatura dolandırıcılığını bitirecek hamle

Ekonomi yönetimi banka dışı finansal kuruluşların güvenilir ve etkin bir şekilde faaliyetlerini sürdürmesi ve kayıt dışı işlemleri önlemek için 2 önemli adım atıyor.

Faktoringde fatura dolandırıcılığına son vermek amacıyla merkezi Fatura Kayıt Sistemi’ne geçilirken, finansal kiralama işlemlerinde de tescil zorunluluğu getirilecek. Finansal Kurumlar Birliği (FKB) Başkanı ve Vakıf Leasing Genel Müdürü Osman Zeki Özger,Fatura Kayıt Sistemi’nin ve Leasingde Tescil sisteminin detaylarını ilk defa açıkladı.

6361 sayılı Finansal Kiralama,  Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun 43. Maddesi'ne göre, faktoring şirketleri ile bankaların, fatura bilgileri de dahil olmak üzere devir aldıkları alacaklar bir merkezde toplanacak. Bu kapsamda Kredi Kayıt Bürosu (KKB) ile Merkezi Fatura ve Alacak Kayıt Sistemi Hizmet Sözleşmesi imzaladıklarını anlatan Finansal Kurumlar Birliği Başkanı Osman Zeki Özger, mükerrer işlemlerin önüne geçmek için kayıt sisteminin oluşturulmasının hedeflendiğini dile getirdi. Özger," Merkezin kurulması BDDK’nın talebiydi. Çalışmalar KKB tarafından yürütülüyor. Hedef şeffaf, denetlenebilir, sorgulanabilir bir sektör" dedi. 

KÖTÜ NİYETLİ KULLANIMA SON 

Faktoringde 2013 sonu itibarıyla 95 milyar liralık işlem hacmi ve 23.5 milyar liralık aktif büyüklüğüne ulaşıldığını belirten Osman Zeki Özger, “Faktoringde aynı faturanın birden fazla kullanımını önlemek adına bir kayıt sistemi oluşturulacak. Örneğin daha önce tahsil edilen bir faturanın  nüshasının X faktoring şirketi tarafından yeniden paraya çevrilmesini önleyecek" ifadelerini kullandı.

SİSTEM NASIL İŞLEYECEK? 

Özger, 6 aydır hazırlıkların sürdüğünü vurgulayarak sistemin 13 Ekim 2014 tarihinde devreye gireceğini aktardı. Özger’in verdiği bilgilere göre, şu anda sektörde yıllık devir işlemi yapılan fatura sayısı yaklaşık 5 milyon adet. Fatura Kayıt Sistemi ile şirketler devir aldıkları alacaklara ilişkin belgeleri Merkezi Fatura Kayıt Sistemi’ne bildirecek. Sistem faktoring lisansı olan şirketler ve bankalara açık olacak. FKB’nin web sitesi üzerinden verilecek link ile KKB’ye erişim sağlanacak. Özger, “Bu proje ile faktoring işlemlerinde devir alınan alacak belgeleri  için bir havuz oluşturularak, aynı alacak belgesinin  mükerrer olarak devri engellenecek. Böylece, çifte finansman kullandırımı da önlenecek” dedi. 

Kötü niyetli kiracıya karşı tescil zorunluluğu geliyor

Türkiye’de yapılan tüm finansal kiralama sözleşmelerinin kaydının merkezi olarak Birlik nezdinde tutulacağını anlatan Özger, şunları söyledi: “Taşınmazlara ait sözleşmeler tapu kütüğüne, kara nakil vasıtaları ilgili trafik siciline, gemiler gemi siciline, uçaklara ait sözleşmeler uçak siciline tescil oluyor. Özel bir sicile kayıtlı olmayan kayıtlı mallara ilişkin sözleşmeler Birlik tarafından tutulan özel sicile tescil edilecek. Böylece sözleşmeye konu mallar haczedilemeyecek. Örneğin, kötü niyetli kiracının, hakkı olmadığı halde kiraladığı malı satışa çıkartması durumunda bu malı satın alan üçüncü kişi iyi niyetli olduğu iddiasında bulunamayacak. Leasing şirketi satışı öğrendiğinde, sözleşmesinin özel sicile tescil edilmiş olduğuna ilişkin belgeyi gösterip malını 3. kişiden geri alma hakkına sahip olacak.” 

Kurumlar 2014'te yüzde 25 büyümeyi planlıyor

Banka dışı finansal kuruluşların denetiminin BDDK'ya geçmesinin ve yapılan yasal düzenlemelerin sektörün imajını da olumlu yönde etkilediğine işaret eden Özger, "Eskiden faktoring sektörü tefeci muamelesi görürdü.. Şu anda şirketlerin kuruluşu ve denetimi BDDK tarafından takip ediliyor. Faktoring sektörü artık bir kanunla temsil ediliyor. Sorgulandıkları bir birlik var. Kanun koyucu istediği zaman istediği bilgiyi almak zorunda" dedi. Özger, rekabet gücünün ve hizmet kalitesinin artırılması için faktoring, leasing ve finansman şirketlerinin tek çatı altında toplandığını hatırlatarak, "Geçen yıl 3 sektörün toplam aktifleri 66 milyar liraydı. Bu yıl ilk 6 ayda 70 milyar TL'yi geçti. Bu yıl yüzde 25 büyürüz" dedi.

Ayfer Arslan - Akşam