'Patronlar' çiftçi oluyor

Tarım ve hayvancılık sektörüne son birkaç yıldır yatırım yapanlar arasında Koç, Doğan, Cıngıllıoğlu, Arıkanlı, Esas, Silkar, Söktaş gibi holdinglerle, Global Menkul Kıymetler, Saray Halı, Sancak, Özler, Öztiryaki ve Orka gibi gruplar bulunuyor.

Tahincioğlu ailesi, TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, tekstilci Remzi Gür gibi sanayicilerin yanı sıra bu alana giren İstanbul Ticaret Odası Başkanı Murat Yalçıntaş da İzmir'in Kınık ilçesinde tarım yatırımı yaptı ve Çatalca'da koyun yetiştiriciliğine başladı.

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Başkanı Şemsi Bayraktar, AA muhabirine yaptığı açıklamada, sanayici ve iş adamı kimliğiyle bilinen patronların tarım ve hayvancılık sektörüne ilgisini, tarımı ''stratejik'' görmelerine bağladı.

İş dünyasında son yıllarda tarım sektörüne yatırım yapanların sayısının ciddi biçimde arttığına dikkat çeken Bayraktar, ''Tarım yatırımı yapan holdingler arasında otomotivden tekstile, enerjiden inşaat ve turizme kadar farklı sektörlerden irili ufaklı birçok grup bulunuyor. Bu ilginin ve yatırımların arkasında ise geleceğe yönelik beklentiler var. Yatırımcıların kendi uzmanlığı olmamasına rağmen tarımı seçmesi, sektörü stratejik olarak görmesinden kaynaklanıyor. Özellikle tarıma ve alt dalı olan hayvancılığa geleceğin sektörü olarak bakılıyor'' dedi.

Küresel ısınma, hızlı nüfus artışı, tarımsal alanların daralması, biyoyakıt kullanımı, su kıtlığı gibi nedenlerle gıdanın öneminin her geçen gün arttığını ifade eden Şemsi Bayraktar, ''Bitkisel ve hayvansal üretim ciddi bir potansiyel arz ediyor. Büyük gruplar da sektörün bu gücünden pay almak istiyor. Tarım sektöründeki sanayileşme eğilimi de iş adamlarını bu alana yönlendiriyor'' diye konuştu.

Bayraktar, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının destekleri, AB çerçevesinde verilecek teşvikler, Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğüne (TİGEM) ait geniş çiftlikler ve hazine arazilerinin kiralama yöntemiyle tahsisinin de tarım yatırımlarına ilgiyi artırdığını vurguladı.

Şemsi Bayraktar, ''Bazı iş adamları bu işe gerçekten inanıyor, bazıları da kendi iş koluna hammadde sağlamak için üretim yapmaya başlıyor. Hobi olarak başlayarak işi büyütenler de var'' dedi.

''Çiftçi olmayanların ilgisi tarla fiyatlarını artırdı''

Manisa Alaşehir Ziraat Odası Başkanı Necdet Türk ise tarım ürünleri fiyatlarının son yıllarda dünya genelinde artmasının, büyükşehirlerde yaşayan şirket genel müdürü, doktor, avukat, mühendis, sanayici, tüccar gibi birçok meslek grubundan insanların tasarruflarını tarım sektöründe değerlendirmeye yönlendirdiğini söyledi.

''Çiftçi profili değişiyor'' diyen Necdet Türk, çiftçilikle hiç ilgisi olmayan çok sayıda farklı meslek sahibinin bağ bahçe satın almaya başlamasının tarla fiyatlarını da artırdığını anlattı. Türk, tarla fiyatlarında en fazla artışın verimli arazilerde yaşandığını ifade etti.

Alaşehir'de tarım alanlarının yüzde 97'sinde bağcılık yapıldığını bildiren Necdet Türk, verimli topraklarda fiyat artışının üç yıl öncesine göre 4-5 kat olduğunu bildirdi.

Arazisi en fazla değerlenen yerlerin başında bağ alanlarının geldiğini belirten Türk, ''İki-üç yıl önce 2 liranın altında olan 1 kilogram çekirdeksiz kuru üzüm bir dönem 4 liranın üzerine çıktı. Şu anda 3,80 kuruş. 10 ton üzüm, bugünkü fiyatlarla 38 bin liranın üzerinde para demek, çiftçiyi kurtarıyor. Bu fiyat çiftçiye kazandırınca kimse bağını satmaya yanaşmıyor. Daha önce 5 ile 7 bin lira olan 1 dönüm bağ alanı fiyatı 25-30 bin liraya çıktı. 30 bin liranın üzerinde fiyat verilse dahi kimse satmıyor'' diye konuştu.

Tasarruflarını değerlendirmek isteyenlerin, sadece çekirdeksiz kuru üzüm yetişen bağlar değil, çekirdekli sofralık üzüm, meyve bahçeleri, zeytinlik ve sera yatırımları için arazi aldığını ifade eden Türk, şöyle devam etti:

''Ceviz, kestane, meyve bahçesi ve sera son yıllarda ikinci bir gelir arayanların yatırım alanı oldu. Çok büyük bahçeler, seralar kurulmaya başlandı. Toprağın değerini bilenler dağ taş demeden alıyorlar. Alaşehir'de jeotermal kaynak özellikle sera yatırımı yapmak isteyen büyük holdinglerin arazi arayışlarını artırdı. Antalya'dan bir yatırımcı sera kurmak için 300 dekarlık alan arıyor. Fiyatın önemi yok diyor, yeter ki arazi olsun. Uzun zamandır bulamıyor.''

''Ekili olmayan yerler bile kalmadı''

Arazi fiyatlarındaki artışın sadece bağ alanlarında olmadığını belirten Türk, ekili olmayan, boş çorak tarlanın bile değerinin arttığını vurgulayarak, şunları söyledi:

''Ekili olmayan, fiyatı 3-4 bin lira olan normal tarlanın dönümü, 10-15 bin liraya satıldı. Şimdi de kimse satmıyor. İzmir-Denizli karayolu etrafındaki boş çorak araziler bile kapışıldı. Serinyayla'nın yüksek yerleri, Kemaliye, Gürpınar ve Soğanlı'nın etrafında bir dönem kimsenin bakmadığı arazilerin tamamı satın alındı. Etrafı çitlerle çevrilerek büyük ceviz, kestane, zeytin bahçeleri dikildi.''

Çiftçi olan patronlar

Ramsey'in sahibi Gürmen Giyim'in ortaklarından Hüseyin Doğan, Aydın Sultanhisar'da 148 dönümlük modern bir sera kurdu.

Sel Group, Aydın Sultanhisar'da 8 milyon avro yatırımla 65 dönüm sera kurdu.

Antalya Belek'te üç oteli bulunan Özaltın Holding, 120 dönümlük bir sera oluşturdu.

Tahincioğlu, Salihli'de meyve bahçeleri kurdu.

TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, Turgutlu'da jeotermal seracılığa başladı.

Ethem Sancak, Ata-Sancak Acıpayam Tarım İşletmesi ile sektörde faaliyet gösteriyor.

Koç Grubu, GAP'ın en büyük tarım ve besicilik işletmesini Şanlıurfa'da açtı. Grup, Denizli Acıpayam'daki devlet üretme çiftliğini de kiraladı.

Doğan Holding, Kelkit'te açtığı Doğu Anadolu'nun en büyük hayvan besi çiftliğiyle AB tarafından ödüllendirildi.

Cıngıllıoğlu Holding, Niğde'nin Bor ilçesinde 22 milyon dolarlık organik tarım yatırımı yaptı.

Global Menkul Kıymetler'in kurucu ortağı Erol Göker, Balıkesir Burhaniye'de 500 başlık bir hayvan işletmesi kurdu.