OECD ülkelerinin vergi yükü sıralaması

Türkiye, 34 OECD ülkesi arasında, vergi yükünde sondan altıncı sırada yer alıyor. En düşük vergi yüküne sahip OECD ülkesi yüzde 18,1 ile Meksika. Türkiye'nin vergi yükü ise yüzde 26.

OECD'nin verilerinden derlediği bilgilere göre, Danimarka'da yüzde 48,2, İsveç'te yüzde 45,8, Belçika'da yüzde 43,8, İtalya'da yüzde 43, Fransa'da yüzde 42,9, Norveç'de yüzde 42,8, Finlandiya'da yüzde 42,1, Avusturya'da yüzde 42 olan vergi yükünde, OECD ortalaması da yüzde 33,8 olarak hesaplanıyor.

Türkiye, vergi yükünde sadece, yüzde 25,9'luk orana sahip Avustralya'yı, yüzde 25,1'lik oranı olan Kore'yi, yüzde 24,8'lik oranı olan ABD'yi, yüzde 20,9'luk oranı olan Şili'yi ve yüzde 18,1'lik oranı olan Meksika'yı geride bırakıyor.

Ancak, Türkiye'de vergi yükü bakımından oranda değil, yükün dağılımında sorun yaşanıyor. Maliye Bakanlığı da, mevcut tablonun değişmesi için gelir vergisine dönük çalışmalarını sürdürüyor. 

Gelir ve kazanç vergileri düşük 

OECD sınıflandırmasına göre (sosyal güvenlik primleri ve mahalli idare vergi gelirleri dahil, geçen yıl toplam vergi gelirleri içinde, dolaysız vergilerin payı yüzde 52,1, dolaylı vergilerin payı ise yüzde 47,9 olarak gerçekleşti.

Türkiye'de dolaylı vergilerin GSYH'ye oranı ise OECD ortalamasının üzerinde seyrediyor. 2010 yılında OECD ortalaması yüzde 11 iken, Türkiye'de bu oran yüzde 12,4 oldu. Dolaylı vergilerinin en yüksek olduğu ürün gruplarını ise akaryakıt ürünleri, iletişim, binek otomobiller, sigara ve alkollü içecekler oluşturuyor.

Dolaylı vergilerin payının yüksekliği, gelir ve kazançlar ile mülkiyet üzerindeki vergi yükünden oluşan dolaysız vergilerin, düşüklüğünden kaynaklanıyor.

Dolaylı vergilere bakıldığında, Macaristan'da dolaylı vergilerin GSYH'ya oranı yüzde 16,1, Danimarka'da yüzde 15,3, Slovenya'da yüzde 14,1, Estonya ve İsveç'te yüzde 13,5, Finlandiya'da yüzde 13,3, İsrail ve İzlanda'da yüzde 12,9 civarında bulunuyor. Türkiye ise yüzde 12,4'lük oran ile en yüksek dolaylı vergilerin bulunduğu 9. ülke konumunda yer alıyor.

OECD ülkelerinde 2010 yılında dolaysız vergilerin (gelir ve kazanç üzerinden alınan vergiler, sosyal güvenlik primleri ve mahalli idare payları dahil) GSYH'ye oranı ortalama yüzde 22,5. Türkiye ise yüzde 13,6 ile dolaysız vergi yükü sıralamasında, OECD ülkeleri arasında en düşük vergi yükü olan ilk dört ülke arasında yer alıyor.

Dolaysız vergide Türkiye'yi yüzde 10,8 ile Japonya, yüzde 10,2 ile Şili ve yüzde 8,3 ile Meksika geride bırakıyor.

Bu arada, OECD ülkelerindeki vergi yükü sıralaması şöyle: 

                              (yüzde)
ÜLKELER                 2010
----------------       -----------
Danimarka              48,2
İsveç                      45,8
Belçika                    43,8
İtalya                     43,0
Fransa                   42,9
Norveç                   42,8
Finlandiya              42,1
Avusturya              42,0
Hollanda                38,2 (*)
Slovenya                37,7
Macaristan             37,6
Lüksemburg           36,7
İzlanda                  36,3
Almanya                36,3
İngiltere                35,0
Çek Cumhuriyeti   34,9
Estonya                34,0
İsrail                     32,4
Polonya                31,8 (*)
İspanya                31,7
Portekiz                31,3
Yeni Zelanda         31,3
Kanada                 31,0
Yunanistan           30,9
İsviçre                  29,8
Slovakya              28,4
İrlanda                 28,0
Japonya               26,9 (*)
Türkiye                 26,0
Avusralya             25,9 (*)
Kore                     25,1
ABD                      24,8
Şili                        20,9
Meksika               18,1
------------------- ----------
OECD ortalaması 33,8

(*) 2009 verileri