Hayvancılık destekleri yenilendi

Hayvancılığın desteklenmesi amacıyla her yıl çıkarılan kararnamenin uygulama tebliği, 1 Ocak 2009'dan geçerli olmak üzere Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlandı.

Hayvancılık destekleri yenilendi
Hayvancılık destekleri yenilendi
GİRİŞ 15.05.2009 15:58 GÜNCELLEME 15.05.2009 15:58

Tebliğde, hayvancılık desteklerinden yararlanma şartları ile bu desteklerden yararlanmak için başvuru süreleri belirlendi.

Tebliğ uyarınca, üreticilerin sattığı süt ve kendileri ile ilgili bilgiler, bakanlık ve süt üretci birliklerince tutulacak, Ulusal Süt Kayıt Sistemi (USKS) ile kayıt altına alınacak. Süt desteği, yılda bir kez, koyun ve keçi sütü için farklı tutarlarda ödenecek.

Önceden il müdürlükleri tarafından tutulan Arıcılık Kayıt Sistemi (AKS), bakanlık ve Arı Yetiştiricileri Merkez Birliği tarafından ortak tutulacak.

Türkiye'de yaygın olarak görülen tüberküloz ve brusella hastalığı ile mücadele için, destekten yararlanmak üzere buzağılara aşı şartı getirildi.

Desteklemeler için gerekli kaynak, bütçede hayvancılığın desteklenmesi için ayrılan ödenekten karşılanacak ve bakanlık tarafından gerekli ödeneğin aktarılmasından sonra Ziraat Bankası aracılığı ile ödenecek.

Tebliğ kapsamında 1 Ocak 2008'den önce doğan dişi sığır ve mandalar ''anaç'',  15 ay ve üzeri yaşta olan dişi koyun ve keçi ''damızlık anaç'' sayılacak. Belirlenen kriterleri taşıyan ve 31 Aralık 2009 itibariyle en az 5 baş anaç sığıra sahip örgütlü üreticiler, yılda bir kez hayvan başına verilen anaç sığır ve manda desteklemesinden yararlanacak. Anaç manda desteğinden yararlanacak olan yetiştiricilerde örgütlülük ve sayı şartı aranmayacak.

Anaç sığır desteklemesinden yararlanmak isteyen yetiştiricilerin, üyesi bulunduğu örgüte dilekçe ile başvuracak. Üretici örgütleri de üyeleri adına 1-31 Aralık 2009 tarihleri arasında il/ilçe müdürlüklerine müracaat edecek.

Anaç manda desteklemesinden yararlanmak isteyen yetiştiriciler ise 1 Kasım-31 Aralık 2009 tarihleri arasında tarım il ve ilçe müdürlüklerine başvuracak.

Anaç sığır ve manda desteklemesinden faydalanacak yetiştiricilerin; sığırları, Türkvet ve E-Islah veri tabanına, anaç mandaları ise Türkvet veri tabanına kayıtlı olacak.

Desteklenecek mandalara, tebliğin yayım tarihinden itibaren en az bir kez şap aşısı yaptırılmış ve Türkvet'e kaydedilmiş olması gerekiyor.

Soy kütüğü ve ön soy kütüğü istemine kayıtlı analardan suni tohumlama sonucu doğan ve Türkvet’te de kayıtlı olan 2009 yılı doğumlu tüm buzağılara, destekleme ödemesi yapılacak.

Destekleme ödemesi yapılabilmesi için dişi buzağılara Brusella S-19 aşısı yapılmış ve Türkvet’e kaydedilmesi gerekiyor. İkiz veya üçüz doğan her buzağı da desteklemeden faydalanacak.

Buzağı desteklemesinden yararlanmak için üreticilerin, soykütüğüne kayıtlı olanlar Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği aracılığı ile ön soykütüğüne kayıtlı olanlar ise şahsen il/ilçe müdürlüklerine 1 Ekim– 31 Aralık tarihleri arasında dilekçe ile müracaatta bulunacak.

En az 25 baş anaç koyun-keçiye sahip, Damızlık Koyun ve Keçi Yetiştiricileri Birliklerine üye olan ve hayvanlarını Damızlık Koyun-Keçi Kayıt Sistemine kaydettirerek küpeleten yetiştiriciler yılda bir kez olmak üzere hayvan başına desteklemeden yararlanacak. Desteklemeden yararlanmak isteyen yetiştiriciler, başvurularını 1-30 Eylül tarihleri arasında üyesi bulunduğu Damızlık Koyun ve Keçi Yetiştiricileri Birliklerine dilekçe ile yapacak.

Tiftik keçisi yetiştiriciliğinin teşvik edilmesi ve tiftik üretiminin artırılması için, üretilen tiftikleri, Tiftik ve Yapağı Tarım satış Kooperatifleri Birliği (Tiftik birlik) ve/veya Kooperatiflerine satan üreticilere de destekleme primi ödenecek.

ÇİĞ SÜT DESTEĞİ

Üretmiş olduğu çiğ sütü, Bakanlıktan Çalışma İzni, Üretim İzni ve Süt Teşvik Kod Numarası almış, Gıda Siciline kayıtlı olan süt işleme tesislerine, fatura ve/veya müstahsil makbuzları karşılığında satan üreticilere; Ulusal Süt Kayıt Sistemi (USKS) veri tabanına kaydettirmek şartıyla aylar bazında hazırlanan ödeme icmalleri esas alınarak yılda bir kez, koyun ve keçi sütüne farklı olmak üzere beher litre çiğ süt için destekleme yapılacak.

Desteklemeden yararlanmak isteyen üreticiler; örgütlü ise üyesi bulunduğu üretici örgütleri aracılığı ile, örgütlü değilse bizzat Ulusal Süt Kayıt Sistemi veri girişinden sorumlu olan Süt Üretici Birliklerinin kurulu olduğu yerlerde bu birliklere, olmayan yerlerde il/ilçe müdürlüklerine başvuracak. Listeler, USKS üzerinden en geç 19 Şubat 2010'a kadar alınacak.

Arıcılık Kayıt Sistemine (AKS) kayıtlı, en az otuz adet arılı kovana sahip birlik üyesi arıcılara,  belirtilen kriterler çerçevesinde koloni başına destekleme ödemesi yapılacak. Bingöl, Bitlis, Siirt ve Kırklareli illerinde geleneksel olarak eski tip koloni ile geçimini sağlayan üreticiler, ilde oluşturulacak komisyonun uygun bulması durumunda eski tip koloni için desteklemeden faydalanacak. Destekleme ödemesinden yararlanacak arıcılar, arılığın bulunduğu ilin il/ilçe müdürlüğüne 15 Mayıs-15 Temmuz 2009 tarihleri arasında başvuracak.

İpekböceği yetiştiriciliğinin teşvik edilmesi ve üretiminin arttırılması için yaş ipekböceği kozası üreticilerine ücretsiz dağıtılacak ipekböceği tohumunu sağlayan Bursa Koza Tarım Satış Kooperatifleri Birliği'ne (Kozabirlik) tohum bedeli için kutu başına, ürettiği yaş ipekböceği kozasını Kozabirlik'e ve/veya kooperatiflerine satan yetiştiricilere ise kilogram başına ödeme yapılacak.

Su Ürünleri Yetiştiricilik Belgesine sahip, 5200 sayılı Tarımsal Üretici Birlikleri Kanununa göre üretici birliği kurulu bulunan yerlerde, birliğe ve/veya su ürünleri yetiştiriciliği ile ilgili kooperatiflere üye olan, alabalık, çipura, levrek, kabuklu, çift kabuklu ve yumuşakçalar ile yeni türlerde mersin balığı, yılan balığı, kerevit, karides, kalkan balığı, fangri, mercan, sinagrit, lahoz, sivri burun karagöz, minekop, eşkine, sargoz, mırmır, sarıağız, yayın, karabalık ve deniz alabalığı yetiştiriciliği yapanlar ürün ve yavru balık desteklemelerinden yararlandırılacak.

YEM BİTKİSİ ÜRETİMİNE DESTEK

Yem Bitkileri Desteklemeleri Çiftçi Kayıt Sistemine (ÇKS) kayıtlı olan ve kaliteli kaba yem üretimi amacıyla yem bitkileri ekilişi yaparak hasat eden üreticilere dekar başına destekleme yapılacak. Yem bitkileri ekilişleri için başvurular 1 Ocak-31 Ekim tarihleri arasında yapılacak. Yem bitkileri ekilişlerine hasat edildiği yıl için tespit edilen destekleme birim fiyatları üzerinden dekar başına destekleme ödemesi yapılacak.

HAYVAN HASTALIKLARI İLE MÜCADELEYE DESTEK

Hayvan Sağlığı ve Zabıtası Kanunu kapsamında belirlenen tazminatlı hastalıklardan birine yakalandığı tespit edilerek kestirilen, öldürülen ya da ölen hayvanların sahipleri ile ihbarı zorunlu hastalıklardan birine karşı koruma maksadıyla resmi veteriner hekimi veya sorumluluğundaki veteriner sağlık teknisyeni ya da Bakanlıkça görevlendirilen veteriner hekim tarafından yapılan aşı, serum veya ilaç uygulamaları nedeniyle öldükleri otopsi ve laboratuvar muayeneleri ile tespit edilen hayvan sahiplerine "Hayvan Hastalığı Tazminatı Desteği" ödenecek.

Afyonkarahisar, Antalya, Aydın, Balıkesir, Bilecik, Bolu, Burdur, Bursa, Çanakkale, Denizli, Düzce, Edirne, Eskişehir, Isparta, İstanbul, İzmir, Kırklareli, Kocaeli, Kütahya, Manisa, Muğla, Sakarya, Tekirdağ, Uşak ve Yalova illerinde faaliyette bulunan, “Hastalıklardan Ari İşletmeler İçin Sağlık Sertifikasına" sahip olan süt sığırı işletmelerinde bulunan tüm sığırlar için belirli esaslar dahilinde hayvan başına doğrudan destekleme ödemesi yapılacak.

Brusella S-19 Genç aşısı ve şap aşısı yapılmış dişi sığır için, Brusella Rev-1 Genç aşısı yapılmış dişi kuzu ve oğlak için ayrıca destekleme yapılacak.

Kombina, mezbaha veya kesimhanelerde mevzuata ve hijyen kurallarına uygun üretim sağlanarak insan ve hayvan sağlığı ile gıda güvenliğini tesis etmek amacı ile Bakanlığın belirlediği işletmelerde veteriner hekim çalıştırılması desteklenecek.

SÖZLEŞMELİ BESİCİLİK

Tarım Kredi Kooperatifleri ile sözleşme yapmış ve kombinalarda kesilen kültür ırkı, kültür ırkı melezi, yerli ırk olan en fazla 3 yaşında, besi kondisyonları asgari yüzde 55 randımanlı en az 190 kilo ve üstü karkas ağırlığına ulaşmış büyükbaş sığır cinsi erkek hayvanların karkas ağırlığının beher kilogramı için sözleşmeli yetiştiricilere destekleme primi ödemesi yapılacak.

Et Balık Kurumu bu uygulama kapsamında alım fiyatlarının tespitinde Türkiye genelinde uyguladığı alım fiyatlarını uygulayacak olup fiyat tespitinde yüzde 55-60 randımanlı, birinci kalite besi sığırlarının randıman fiyatları uygulanacak.

Destekleme primi, karkasın tartılması sonucu bu kilograma isabet eden miktar üzerinden ödenecek. Randımanı yüzde 55’in altında kalanlar destekleme priminden yararlanamayacak.

GENETİK KAYNAKLARIN KORUNMASI

Desteklemeden yararlanacaklar, Sığır Cinsi Hayvanların Tanımlanması, Tescili ve İzlenmesi Yönetmeliğine göre kayıt altına alınmış olan yerli büyükbaş hayvan ırkları, yerli küçükbaş hayvan ırkları ile Kafkas Arı Irkını yetiştirmek suretiyle hayvansal üretimle iştigal eden çiftçiler/yetiştirici birlikleri bu desteklemeden yararlanabilecek.

Çiftçi, koruma yerinde ikamet eder ve destek aldığı türün farklı ırklarını bir arada yetiştiremeyecek. Hayvancılıkla uğraşan çocuklarından en az birisi yanında olan, çiftçilik dışında bir işle uğraşmayan, tarımsal eğitim görmüş olan, büyükbaş ve küçükbaş hayvan yetiştiriciliğini bir arada yapmayan çiftçiler tercih edilecek.

DESTEKLENEN IRKLAR

 Koruma amaçlı desteklenen ırklar,; yerli koyun ırklarından Kıvırcık, Sakız, Gökçeada, Karagül, Herik, Hemşin, Çine Çaparı, Dağlıç, Tuj ve Norduz koyunları, keçi ırklarından Ankara Keçisi, Kilis ve Honamlı keçileri, sığır ırklarından Yerli Kara, Boz Irk, Doğu Anadolu Kırmızısı, Kilis (Güney Anadolu Kırmızısı), Yerli Güney Sarısı, Zavot, manda ırklarından Anadolu Mandası yetiştiricilerine hayvan başına ve arı ırklarımızdan Kafkas Arısı yetiştiricilerine her koloni için ödenecek.

 Koruma amaçlı destekleme miktarı, yerli koyun ve keçi ırklarında her ırk için 200 başı ve bütün ırklardaki toplam hayvan sayısı 2400 başı, yerli sığır ve manda ırklarında her ırk için 150 başı ve bütün ırklardaki toplam hayvan sayısı 1250 başı, Kafkas Arı Irkı için de 8000 koloniyi geçmeyecek.

 Kafkas Arı Irkında en az 20 ve üzeri koloniye sahip ve Arıcılık Kayıt Sistemine kayıtlı yetiştiriciler desteklenecek.

 Geliştirme amaçlı desteklenen ırklar, yerli koyun ırklarından Akkaraman, Morkaraman, İvesi, Anadolu Merinosu, Karacabey Merinosu, Karayaka, Karya (Sakız x Kıvırcık), Kangal Akkaraman, Pırlak (Dağlıç Melezleri), Hemşin, Kıvırcık, Dağlıç ile yerli keçi ırklarından Ankara Keçisi, Kıl Keçisi ve Kilis keçisi yetiştiricilerine hayvan başına ödenecek.

Geliştirme amaçlı destekleme miktarı, Akkaraman, Morkaraman, İvesi, Anadolu Merinosu, Karacabey Merinosu, Karayaka, Karya, Kangal Akkaraman, Pırlak, Hemşin, Kıvırcık, Dağlıç koyunları ile Ankara Keçisi, Kıl Keçisi ve Kilis keçi ırklarımızda her bir ırk için 6.300 başı (Karya koyun tipinde 12.600 başı) ve bütün ırklardaki toplam hayvan sayısı 100.800 başı geçmeyecek.

Damızlıkta kullanılacak dişi hayvanlar aşım mevsiminde 1,5 ve üzeri yaşta olmak üzere, her bir çiftçi sürüsünde koç/teke altı koyun/keçi sayısı 80 baş ve üzeri olacak.

Bakanlar Kurulu Kararı ile o yıl için belirlenen miktarda destekleme ödemesi yapılacak. Çiftçi ile yapılan sözleşmede belirtilen hayvan sayısı; doğum, satın alma gibi nedenlerle arttığında bu hayvanlara her ne suretle olursa olsun ek bir ödeme yapılmayacak.

YERİNDE KORUMA VE GELİŞTİRME

Yerinde korumaya göre, sürüde rastgele çiftleştirme esasına dayalı kontrollü yetiştirme yapılacak, seleksiyon yapılmayacak ve her hayvan numaralanarak kaydı tutulacak.

 Sürü kompozisyonu büyükbaş hayvanlar için, asgari 56 dişi-16 erkek azami 134 dişi-16 erkekten, küçükbaş hayvanlar için asgari 56 dişi-16 erkek azami 184 dişi-16 erkekten oluşacak. Korumaya alınan sürüde damızlıkta kullanılacak erkek hayvan sayısı 16'dan ve dişi sayısı 56'dan az olmayacak.

 Koruma programına katılan çiftçi, enstitü ile işbirliği halinde Bakanlık tarafından istenen kayıtları tutacak. Çiftçi ölüm ve zorunlu kesime ait belgeleri muhafaza edecek. Doğan yavrulardan ırk özelliklerine sahip ve sağlıklı olanlar sürü yenilemesinde kullanılır. Koruma altına alınan hayvanların bakım, besleme ve sağlık giderleri çiftçiye ait olacak.

 Yerinde geliştirme, seçilecek çiftçilerin sürülerinde, TAGEM tarafından hazırlanan saf yetiştirme, seleksiyon ve döl kontrolü esasına dayalı geliştirme projeleri çerçevesinde yetiştirme yapılacak.

Sürü kompozisyonu Akkaraman, İvesi, Anadolu Merinosu, Karacabey Merinosu, Karayaka, Karya, Morkaraman, Kangal Akkaraman, Pırlak, Hemşin, Kıvırcık, Dağlıç koyunları ile Ankara Keçisi, Kıl Keçi ve Kilis keçi ırklarımızda her ırk için 6.000 er baş koyun/keçi ile her ırk için 300 er baş koç/teke (Karya koyun tipi için 12.000 baş koyun ve 600 baş koç) olmak üzere toplam 100.800 baş hayvandan oluşacak.

Geliştirme programına katılan çiftçiler birlik kurmak zorunda olacak, birlik enstitü ile işbirliği halinde projeler çerçevesinde belirtilen kontrollü çiftleştirme, doğum, tartım ve kırkım gibi kayıtları teknik hizmet satın almak suretiyle tutar ve diğer iş ve işlemleri yerine getirecek.

Çiftçi ölüm ve zorunlu kesime ait belgeleri muhafaza edecek. Geliştirme programına alınan hayvanların bakım, besleme ve sağlık giderleri çiftçiye ait olacak.

Destekleme ödemeleri ile ilgili hususlarda denetimi sağlayacak tedbirleri Tarım ve Köyişleri Bakanlığı alacak.

KAYNAK: AA