Girişim özelliklerine göre dış ticaret istatistikleri açıklandı

Türkiye'nin geçen yılki ihracatının yüzde 44,6'sı, ithalatının ise yüzde 64'ü büyük ölçekli girişimler tarafından yapıldı.

Girişim özelliklerine göre dış ticaret istatistikleri açıklandı
Girişim özelliklerine göre dış ticaret istatistikleri açıklandı
GİRİŞ 16.10.2019 10:59 GÜNCELLEME 16.10.2019 10:59

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2018 yılına ilişkin Girişim Özelliklerine Göre Dış Ticaret İstatistiklerini açıkladı.

Dış ticaret verileri, iş kayıtları sisteminde yer alan girişimlerin  ana faaliyet türü ve çalışan sayısı bilgileriyle eşleştirilerek, dış ticaret  yapan girişimlerin özellikleri elde edildi.

Buna göre, 2018'de 77 bin 8 girişim ihracat, 69 bin 772 girişim ise  ithalat yaptı.

İhracatta, 1-9 kişi çalışanı olan mikro ölçekli girişimlerin payı  yüzde 19,7 olurken, 10-49 kişi çalışanı olan küçük ölçekli girişimlerin payı  yüzde 19,2, 50-249 kişi çalışanı bulunan orta ölçekli girişimlerin payı yüzde  16,5 olarak hesaplandı. İhracatta 250 ve daha fazla çalışanı olan büyük ölçekli  girişimlerin payı ise yüzde 44,6 olarak kayıtlara geçti.

İthalatta ise 1-9 kişi çalışanı bulunan mikro ölçekli girişimlerin  payı yüzde 8,6, 10-49 kişi çalışanı olan küçük ölçekli girişimlerin payı yüzde  11,1, 50-249 kişi çalışan sayısına sahip orta ölçekli girişimlerin payı yüzde  16,4, 250 ve daha fazla çalışanı olan büyük ölçekli girişimlerin payı ise yüzde  64 olarak belirlendi.

İHRACATIN YARISINDAN FAZLASI SANAYİ SEKTÖRÜNDE

Girişimin ana faaliyetine göre ihracatın yüzde 57,5'i, ithalatın ise yüzde 56,5'i sanayi sektöründe faaliyet gösteren girişimler tarafından yapıldı.  Ana faaliyeti ticaret olan girişimlerin ihracattaki payı yüzde 38,9, ithalattaki payı ise yüzde 31,6 düzeyinde hesaplandı.

Sanayi sektörünün ihracatının yüzde 69,3’ü 250 ve fazla çalışanlı  büyük ölçekli girişimler tarafından yapıldı. Ticaret sektörünün ihracatının yüzde  91,4'ünü 1-249 kişi çalışanı olan küçük ve orta ölçekli işletmeler (KOBİ)  gerçekleştirdi.

Sanayi sektörü tarafından yapılan ithalatta, 250 ve daha çok çalışanı olan büyük ölçekli girişimlerin payı yüzde 80 olurken, ticaret sektörünce  gerçekleştirilen ithalatın yüzde 68,7'si, 1-249 kişi çalışan KOBİ'ler tarafından  yapıldı.

Ana faaliyeti sanayi olan girişimler, geçen yıl ihracatlarının yüzde  54,4'ünü Avrupa Birliği (AB) ülkelerine, yüzde 14,1'ini Yakın ve Orta Doğu  ülkelerine yaptı. AB ülkelerine yapılan ihracatın yüzde 62,6'sını sanayi, yüzde  35,5'ini ise ticaret sektöründeki girişimler oluşturdu.

Ana faaliyeti sanayi olan girişimler, ithalatlarının yüzde 38,6'sını  AB'den, yüzde 21,4'ünü diğer Asya ülkelerinden, yüzde 12,8'ini ise AB üyesi  olmayan Avrupa ülkelerinden gerçekleştirdi. Söz konusu girişimlerin en çok  ithalat yaptığı ülke grupları sırasıyla yüzde 35,3 ile AB, yüzde 31 ile diğer  Asya ve yüzde 11,8 ile AB üyesi olmayan Avrupa ülkeleri oldu.

İmalat sanayi ürünleri ihracatının yüzde 59,1'ini ana faaliyeti sanayi  olan girişimler, yüzde 37,9'unu ise ana faaliyeti ticaret olan girişimler  gerçekleştirdi. Ana faaliyeti sanayi olan girişimlerin yaptığı ihracatın ise  yüzde 96,6'sını imalat sanayi ürünleri, yüzde 1,7'sini tarım, ormancılık ve  balıkçılık ürünleri oluşturdu.

Öte yandan, imalat sanayi ürünleri ithalatının yüzde 54,5'i sanayi,  yüzde 36,6'sı ticaret ve yüzde 9'u diğer sektörlerdeki girişimler tarafından yapıldı. Ana faaliyeti sanayi olan girişimlerin ithalatının yüzde 76,4'ünü imalat  sanayi ürünleri, yüzde 4,6'sını madencilik ürünleri, yüzde 4,3'ünü ise tarım, ormancılık ve balıkçılık ürünleri oluşturdu.

İTHALATIN YÜZDE 57,4'Ü İLK 100 GİRİŞİM TARAFINDAN GERÇEKLEŞTİRİLDİ

İhracatın yüzde 44,6'sını, ithalatın ise yüzde 57,4'ünü ilk 100  girişim yaptı. En çok ihracat yapan ilk 5 girişim toplam ihracatın yüzde  16,9'unu, en çok ithalat yapan ilk 5 girişim ise ithalatın yüzde 22,3'ünü  gerçekleştirdi.

Sanayi sektöründe en fazla ihracat yapan ilk 5 girişimin sanayi sektöründeki payı yüzde 18,5, ticaret sektöründe en fazla ihracat yapan ilk 5  girişimin ticaret sektöründeki payı ise yüzde 14,1 olarak belirlendi.

Sektörde en fazla ithalat yapan ilk 5 girişimin sanayi sektöründeki  payı yüzde 19,6 iken, ticaret sektöründe en fazla ithalat yapan ilk 5 girişimin  ticaret sektöründeki payı yüzde 13,6 oldu.

GİRİŞİMLERİN YÜZDE 50,3'Ü TEK ÜLKEDEN İTHALAT YAPTI

Girişimlerin yüzde 44,3'ü tek ülkeye, yüzde 16,5'i iki ülkeye ihracat  yaptı. 20 ve daha fazla ülkeye ihracat yapan girişimlerin oranı yüzde 4,5  olurken, bu girişimlerin ihracattaki payı yüzde 62,3'ü buldu.

Girişimlerin yüzde 50,3'ü tek ülkeden, yüzde 15,6'sı iki ülkeden  ithalat yaptı. 20 ve daha fazla ülkeden ithalat yapan girişimlerin oranı yüzde  2,2, bu girişimlerin ithalattaki payı yüzde 56,6 olarak belirlendi.

KAYNAK: AA