Çağrı geldi: Yumurtlayan tavuğu kesmeyelim

Yıllarca kolesterole sebep olarak gösterilen yumurta aklandı ama gündemden de hiç düşmedi. Yumurta bu kez da farklı bir yönüyle gündemde. Irak hükümetinin Mayıs ayı başında aldığı Türkiye’den yumurta ithalatını durdurma kararından dolayı yumurta üreticileri zor günler geçiriyor.

Türkiye’nin ihtiyacından fazla ürettiği yumurtanın yüzde 80'ni ihraç ettiği Irak’ın ithalatı durdurmasıyla birlikte, fazladan üretilen yumurtanın iç piyasaya sürülmesiyle fiyatlar düştü.

KESİMHANELERDE KUYRUK OLUŞTU

Üretici 12 liraya mal ettiği 30 adetlik yumurta kolisini 4-5 liraya satmak zorunda olduğunu savunuyor. Yumurtası para etmeyince tavukları kesmek için soluğu kesimhanede alan üretici, kesimhanelerin kapısında kuyruk oluşturmuş durumda. Konuyla ilgili dinlediğimiz sektör temsilcileri bu sıkıntılı duruma karşı önlem geliştirilmesini istiyor.

Şu an yumurta tüketiminin en az olduğu bir dönemde olduğumuzu belirten sektör temsilcileri, havalar biraz serinleyince ve okulların da açılmasıyla birlikte yumurtaya olan talebin artacağını söylüyor. Hal böyle olunca sektörde 'yumurta eksiğimiz olabilir' endişesi de yaşanıyor. Sektörde iflasların başladığı konuşuluyor.

SESSİZ İFLASLAR OLACAK

İstanbul Yumurta Üreticileri Toptancıları ve İşadamları Derneği Başkanı Necati Yıldırım, yumurta fiyatlarından üreticinin çok ciddi zarar ettiğini belirterek, üreticinin 60-70 kuruşa mal ettiği yumurtayı 20 kuruşa satmak zorunda kaldığını anlattı. Yıldırım, iç piyasada da mevsimsel olarak yüzde 10-15 düşüş olduğunu dile getirdi.

Tavukların kesimhaneye gittiğini vurgulayan Yıldırım, şöyle devam etti: "Kesimhanelerimizin kapasitesi günlük 230 bin civarında. Kesimhanenin kapasitesi yetersiz. Kesimi bu kapasite ile yürütsek 5-6 aya ancak fazlalığımızı kesebiliriz. Ama üreticinin bu sürede tavuğuna yem verecek ekonomik gücü yok. Bırakın 6 ayı üreticinin bir ay bile yem alacak parası yok.”

ÜRETİM PLANLAMASI LAZIM

Üretimin kontrol edilmesi gerektiğini anlatan Yıldırım, “Tarım Bakanlığı tarafından üretim planlaması yapılması lazım. Hayvan sayımızı 110-120 milyon civarında bu sayının 70-75 milyon civarına düşmesi gerekir. Sektörde ağırlık küçük esnaf üretici olduğu için konkordato değil de sessiz iflaslar olacak. Kimse duymayacak bile. Küçük esnaftan sonra büyük üreticiye sıra gelecek. Üreticinin bir ay bile dayanabilecek gücü yok. Küçük üretici hayvanına hammadde alıp önüne koyamadığı zaman tavuklar ölecek” dedi.

İÇ TÜKETİMİ ARTIRACAK ÇALIŞMA ŞART
Konuyu İstanbul Ticaret Odası’nın Temmuz ayı olağan meclis toplantısında gündeme getiren İTO Meclis Üyesi Zeki Paşalı, sorunun acilen çözülmesi gerektiğini belirtti. Konuyu Yeni Şafak’a anlatan Paşalı, şu önerilerde bulunuyor:
“Yumurta üretiminde ve etlik piliç üretiminde üretim maliyeti karşılanamıyor. Bu sistem birkaç ay böyle devam ederse şu an zaten yumurtalık tavuklar kesiliyor, aynı zamanda da arz fazlalaştığı için fiyat düşüyor. Sektör çöktüğünde ihtiyacımızı ithalatla karşılamak zorunda kalabiliriz. Acil yapılması gereken eylemler içerisinde yurt içinde tüketimin arttırılması için kamu spotu formatında çalışma yapılmasının, kamu eliyle de yumurta tüketiminin arttırılmasını teşvik edecek çalışmaların yapılmasını öneriyorum. Bakanlıkların devreye girmesini istiyoruz. Sektör çökmeden destek olalım.”

YEM DESTEĞİ VERİLSİN

Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Başkanı Bendevi Palandöken ise yumurta ihracatında yaşanan durgunluğun yanısıra, iç piyasada da mevsimsel olarak yumurtanın az tüketildiği bir dönemde olduğumuza dikkat çekti. Yumurta para etmediği için üreticinin zor durumda olduğunu vurgulayan Palandöken, yem fiyatlarının yüksek olmasından şikayet etti. “Ürünün elinde kalmaması için üretici elindeki tavukları kesip satıyor” diyen Palandöken, şu öneride bulunuyor: “Üretici zarar ediyor. Devlet yemi de sübvanse etmeli. Üretici ne yapsın? Zarar ediyor. Elindeki tavuğunu kesmek zorunda kalıyor. Herkes aynı dertten şikayet ediyor. Yumurta yem fiyatlarını kurtarmayacak halde.”