Asgari geçim indirimi nasıl alınacak

Maliye Bakanlığı, 'Asgari Geçim İndirimi' uygulamasının esaslarını bir tebliğle düzenledi. Maliye'nin Resmi Gazete’de yayımlanan tebliğine göre, ücretliler, medeni durumları ve çocuk sayıları ile eşinin iş ve gelir durumu hakkında “Aile Durumu Bildirimi” ile işverenlerine bildirimde bulunacaklar.

Çalışanlar, durumlarında evlenme, boşanma, ölüm, doğum gibi herhangi bir değişiklik olursa bu değişiklikleri işverene bir ay içinde bildirecekler. Asgari geçim indirimi oranını etkileyen değişiklikler, bu değişikliğin işverene bildirildiği tarih itibariyle uygulanacak, eşlerin her ikisinin de ücretli olması durumunda çocuklar yalnızca sosyal güvenlik yönünden tabi oldukları eşin bildirimine dahil edilecek. 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan asgari ücretin yıllık brüt tutarının; mükellefin kendisi için yüzde 50’si, çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eşi için yüzde 10’u, çocukların her biri için ayrı ayrı olmak üzere; ilk iki çocuk için yüzde 7.5'er, diğerleri için yüzde 5'erlik bölümü gelir vergisinden muaf olacak. Gelirin kısmi döneme ait olması durumunda, ay kesirleri tam ay sayılmak suretiyle bu süreye isabet eden indirim tutarları esas alınacak.

Asgari geçim indiriminin yıllık tutarı, her ücretli için asgari ücret üzerinden hesaplanan yıllık vergi tutarını aşamayacak ve yılı içerisinde asgari ücret tutarında meydana gelen değişiklikler, asgari geçim indirimi uygulamasında dikkate alınmayacak.

BAKANLAR KURULU ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİNİ BELİRLEYEBİLECEK

İndirim tutarının tespitinde mükellefin, gelirin elde edildiği tarihteki medeni hali ve aile durumu esas alınacak. İndirim hesaplanan tutarları aşmamak kaydıyla, ücret geliri elde eden aile bireylerinden her biri için ayrı ayrı, çocuklar için eşlerden yalnızca birisinin gelirine uygulanacak. Boşananlarda ise indirim tutarının hesabında, nafakasını sağladıkları çocuk sayısı dikkate alınacak.

Bakanlar Kurulu, indirim konusu yapılacak toplam tutarın asgari ücretin yıllık brüt tutarını aşmaması koşuluyla asgari geçim indirimi oranlarını artırmaya veya kanuni oranda indirmeye yetkili olacak. Asgari geçim indiriminin uygulama dönemleri ve hesap şekli ile diğer hususlara ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığı tarafından belirlenecek.

İNDİRİMDEN BEYANNAME İLE BİLDİRENLER YARARLANABİLECEK

Asgari geçim indirimi uygulamasından ücretleri gerçek usulde vergilendirilenler yararlanabilecek. Peşin olarak ödenen ücretler, asgari geçim indirimi uygulaması yönünden, nakden veya hesaben ödemenin yapıldığı dönemin geliri sayılacak. 1 Ocak 2008 tarihinden önceki dönemde ücretlerin peşin olarak ödenmesi nedeniyle, bu tarihten sonraki döneme isabet eden ücret gelirleri, tahakkuk esasının geçerliliği nedeniyle, 1 Ocak 2008 tarihinden önce elde edilmiş sayıldığından söz konusu ücretler için asgari geçim indirimi uygulanmayacak. Asgari geçim indirimi tutarının, ücretlinin aylık hesaplanan vergisinden fazla olması halinde fazlası dikkate alınmayacak. Asgari geçim indiriminden, ücret gelirlerini yıllık beyanname ile bildirenler de yararlanabilecek.

ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİNDEN YARARLANAMAYACAKLAR

-Ücretleri diğer ücret kapsamında vergilendirilen hizmet erbabı,

-Dar mükellefiyet kapsamında ücret geliri elde edenler,

-Ücretlerinden gelir vergisi tevkifatı yapılmayanlar,

-Ücret geliri elde etmeyen diğer gerçek kişiler

ASGARİ ÜCRETTEKİ ARTIŞ GEÇİM İNDİRİMİNİ ETKİLEMEYECEK

Asgari Geçim indirimi Yıllık tutarı, (Asgari Ücretin Yıllık Brüt Tutarı x Asgari Geçim İndirimi oranı) x yüzde 15.2 formülüyle hesaplanacak. Aylık yapılan ücret ödemelerinde asgari geçim indirimi, hesaplanan yıllık tutarın 12’ye bölünmesi ile uygulanacak. Bir ay içerisinde yararlanılabilecek asgari geçim indirimi tutarı, yıllık olarak hesaplanan tutarın 1/12’sini geçemeyecek.

Asgari geçim indiriminin yıllık tutarı, her ücretli için asgari ücret üzerinden hesaplanan yıllık vergi tutarını aşamayacak. Yıl içerisinde asgari ücret tutarında meydana gelen değişiklikler, asgari geçim indirimi uygulamasında dikkate alınmayacak.

ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİ GELİR VERGİSİNİ AŞAMAYACAK

Ücretlinin faydalanacağı azami indirim tutarı, elde ettiği ücret geliri üzerinden hesaplanan gelir vergisi ile sınırlı olduğundan, hesaba geçirilecek kısmın fazla olması halinde ücretliye herhangi bir iade yapılmayacak. 18 yaşını doldurmuş çocuklardan öğrenimi sona erenler, öğrenimin sona erdiği ayı takip eden aydan itibaren anne veya babasının asgari geçim indirimi hesabında dikkate alınmayacak. Yıl içinde işyeri veya işvereni değişen ücretliler, yeni işyerlerinde veya işverenleri nezdinde çalışmaya başladıkları aydan itibaren asgari geçim indiriminden yararlanmaya devam edecek.

4 ÇOCUKLU ÇALIŞANIN ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİ HESABI

Örneğin, Çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eşi ile dört çocuğu bulunan bir asgari ücretlinin 2008 yılının Ocak ayında yararlanabileceği asgari geçim indirimi tutarı şöyle hesaplanacak;

Yıl içinde toplam 6 bin 750 YTL asgari ücret alacak eşi çalışmayan ve 4 çocuğu bulunan asgari ücretli, asgari geçim indirim oranı yüzde 85 olacak. Ücretlinin Ocak ayında aylık gelir vergisi ise 71.72 YTL olarak kabul edilecek. 6 bin 750 YTL yüzde 85 ile çarpılacak. Daha sonra bulunan 5 bin 737 YTL yüzde 15 ile çarpılarak 860.62 YTL’lik asgari geçim indirim tutarı bulunacak. 860 YTL ise 12’ye bölünecek. 71.72 olarak bulunan aylık asgari geçim indirimi gelir vergisinden düşülecek. Buna göre, işveren hesap edilen asgari geçim indirimi tutarı kadar yani 71.72 YTL ücretliye daha fazla ödeme yapacaktır. Diğer bir ifadeyle ücretlinin net eline geçen tutar 403.03 YTL iken 474.75 YTL olacaktır.

Net ücret üzerinden anlaşmak suretiyle çalışanlar da asgari geçim indiriminden yaralanacak. Hesaplanan vergiden mahsup edilen asgari geçim indirimi tutarları net ücretleri ile birlikte ücretliye ödenecek.

ÇALIŞAN AİLE DURUMUNU İŞVERENE BİLDİRECEK

Ücretliler, medeni durumları ve çocuk sayıları ile eşinin iş ve gelir durumu hakkında “Aile Durumu Bildirimi’ni” işverene bildirecek. Durumlarında herhangi bir değişiklik olması halinde bu değişiklikler işverene bir ay içerisinde bildirecek. Asgari geçim indirimi oranını etkileyen değişiklikler, söz konusu değişikliğin işverene bildirildiği tarih itibariyle uygulanacak. Eşlerin her ikisinin de ücretli olması halinde çocuklar yalnızca sosyal güvenlik yönünden tabi oldukları eşin bildirimine dahil edilecek.

Aynı zamanda birden fazla işverenden ücret alınması halinde, asgari geçim indirimi uygulaması, en yüksek ücretin elde edildiği işveren tarafından gerçekleştirilecek. Ücretlinin aynı anda birden fazla işverenden dolayı asgari geçim indiriminden faydalandığının tespiti halinde; oluşan vergi zararı ücretliden cezalı olarak tahsil edilecek.

KİM NE KADAR ALACAK?

AYLIK ALINACAK ÜCRET

YILLIK ALINACAK ÜCRET