İthalata karşı 'yerli' hamle

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Faruk Özlü, "Türkiye'nin ithal ettiği ara mallar arasından ilk aşamada 978 ürün tespit ettik. Yerlileştirilecek ürün sayısı 2 bin 600'e kadar çıkacak. 2018'de ürün sözleşmeleri yapılacak, gelecek yılın sonunda ilk ürünleri görebilirsiniz." dedi.

Özlü, Bakanlığının hazırladığı ve Bakanlar Kurulunda sunumu yapılan, "İthal Sanayi Ürünlerinin Yerlileştirilmesi Projesi"ne ilişkin değerlendirmelerde bulundu. 

Türkiye'nin 105 milyar doları sanayi ürünlerinden oluşan yaklaşık 134 milyar dolarlık "ara malı" ithalatı olduğuna işaret eden Özlü, proje kapsamda Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek önderliğinde çalışacak, sekretaryasını Bakanlığın yürüteceği, "Yerlileştirme Yürütme Kurulu" oluşturulacağını söyledi.

Özlü, proje çerçevesinde "kimya ve ilaç", "yarı iletken ve elektronik", "makine ve teçhizat", "gıda, içecek ve tütün" ile "motorlu kara taşıtları" sektörlerine odaklanıldığını ve bu alanlardaki ürünlerin yerlileştirilmesine öncelik verileceğini bildirdi.

Yerlileştirilecek ürünler nasıl seçilecek?

Türkiye'nin ithal ettiği yaklaşık 2 bin 600 kalem ara malın tek tek tarandığını anlatan Özlü, yerlileştirilecek ürünlerin seçiminde 2 kriterin devreye gireceğini vurguladı. Özlü, "İlki, kolay şekilde yerlileştirip kısa sürede ekonomiye katkı sağlayabileceğimiz ürünlere öncelik vereceğiz. Yerlileştirmesi birkaç yıl ve büyük yatırım gerektirecek ürünleri daha sonra üreteceğiz. İkinci kriter ise ürünlerin hangi firmalar tarafından yerlileştirileceğinin seçimi, şu anda bu kriterleri tespit ediyoruz." diye konuştu.

Yerlileştirme Yürütme Kurulunun kriterlerin belirlenmesinin ardından Başbakan Yardımcısı Şimşek başkanlığında toplanacağını ifade eden Özlü, kuruldan ara mallara dair onay çıktıktan sonra ürünlerin küresel sisteme entegre şekilde Bakanlık, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK), Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB), Türk Patent ve Marka Kurumu (TÜRKPATENT) ile Türk Standardları Enstitüsü (TSE) eliyle yerlileştirileceğini dile getirdi.

"2018'de ilk ürünler piyasaya çıkacak"

Özlü, ithal ara malların yerlileştirilmesi için yasal mevzuatın yeterli olduğunu vurgulayarak, bu noktada temel sorunun ürünler hakkında "Kim, nerede, ne maliyetle üretir?" gibi soruların cevabını içeren teknik bilgi eksikliği olduğunu belirtti. Bu konuda Bakanlık bünyesinde uzmanlık bilgi birikimi oluşturmayı hedeflediklerinin altını çizen Özlü, "Çalışmalara başladık. Türkiye'nin ithal ettiği ara mallar arasından ilk aşamada 978 ürün tespit ettik. Yerlileştirilecek ürün sayısı 2 bin 600'e kadar çıkacak. 2018'de ilk ürün sözleşmeleri yapılacak, gelecek yılın sonunda ilk ürünleri görebilirsiniz." ifadesini kullandı.

İthal Sanayi Ürünlerinin Yerlileştirilmesi Projesi kapsamında, belirlenen 5 sektörde Yerlileştirme Yürütme Kurulunun onaylayacağı sanayi ürünlerinin Türkiye'de üretilmesi için teşvik mekanizması kurulacağını anlatan Özlü, Maliye, Ekonomi ve Kalkınma bakanlıklarıyla çalışacaklarını bildirdi.

Özlü, Türkiye'de imalat sanayisi ürünlerinin dış ticaretin yüzde 94'ünü oluşturduğunu anımsatarak, şunları kaydetti:

"Dış ticaret açığımız 56,1 milyar dolar. İhracatımız geçen yılın rakamlarına göre 142,5 milyar dolar, ithalatımız ise 198,6 milyar dolar. Arada 56,1 milyar dolar fark var. İthal Sanayi Ürünlerinin Yerlileştirilmesi Projesi ile amacımız, Türkiye'nin dış ticaret açığını kapatmak."