Merkez suçluyu buldu

Tarladan markete kadar aracıların yaptığı manipülasyon, adım adım ortaya çıktı. Merkez Bankası araştırmasına göre aracının payı % 45.5’i buluyor.

Merkez suçluyu buldu
Merkez suçluyu buldu
GİRİŞ 04.07.2017 09:05 GÜNCELLEME 04.07.2017 09:05
Bu Habere 66 Yorum Yapılmış

İdeal sisteme göre kilo başına % 10 fazla ödeniyor.

Enflasyonun artışında en büyük etkenlerden biri olan gıdada yapısal sorunu Merkez Bankası bir raporuyla ortaya koydu. Tarla ile tüketici arasında kat be kat oynama olan ürünlerin bu süreçte kimlerden geçtiğini detaylı bir şekilde anlatan Merkez Bankası Uzmanı Hüseyin Songül'ün, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın resmi blogu Merkezin Güncesi'nde analizi yayımlandı.

YÜZDE 10 KEYFİ KAZANÇ

Tüm bu süreçte aracıların nakliye, vergi ve komisyon bedelleri de eklenince son aşamada tüketici domatese markette 2.81 TL ödüyor. İdeal tedarik zinciri ile tüketicinin fiyatı 2.81 TLyerine 2.54 TL olarak hesaplandı. Ayrıca, toplam parasal değer içindeki vergi yükü yüzde 11.5'ten yüzde 9.4'e, aracıların payı ise yüzde 45.5'ten yüzde 28.7'ye düşürülebilir durumda. Bu hesaplama ile aslında kilogram başına 27 kuruşluk yani yüzde 10'luk fazla ödeniyor. Hüseyin Songül'ün örnek olarak aldığı 10 bin kilogram domatesin 1 TL fiyatla başladığı yolculukta aracılık maliyeti yüzde 45.5 olurken domatesin içindeki gerçek fiyatın oranı yüzde 43. Tedarik zincirinin ilk adımında tüccar, çiftçiden 10 bin kilogram domatesi 1 TL'den alıyor ve çiftçi adına yüzde 2 oranında gelir vergisi stopajı ve yüzde 1 oranında Bağ-Kur kesintisi yaparak kalan tutarı çiftçiye ödüyor.

FİRENİN ORANI YÜZDE 19

İkinci aşamada tüccar Antalya halindeki komisyoncu aracılığıyla domatesin kilosunu KDV hariç 1.3 TL'den sevkıyatçıya satıyor. Toptancı halinde ürünü komisyon karşılığında satan komisyoncu, aldığı ürünü başka toptancı hallerindeki komisyonculara göndererek komisyon bedeli karşılığında satıyor. Komisyoncu hem tüccara, hem de sevkiyatçıya fatura kesiyor. Komisyoncunun sevkıyatçıya kestiği faturada ürün bedeli, ürün bedeli üzerinden yüzde 1 oranında hesaplanan hal rüsumu ve toplam tutar üzerinden yüzde 1 oranında hesaplanan KDV. Komisyoncu satış bedeli üzerinden yüzde 8 oranında komisyon ücreti ve komisyon ücreti üzerinden de yüzde 18 oranında komisyon KDV'si hesaplayarak, tutarları sevkıyatçıdan alıyor. Üçüncü aşamada sevkıyatçı, Ankara halindeki komisyoncu ile KDV hariç 2 TL'den satma için anlaşıyor. Songül'ün varsayımına göre komisyoncu da domatesleri markete aynı fiyattan satıyor. Domateslerin nakliyesinde sırasıyla yüzde 10'ar fire veriliyor. Toplamda yüzde 19 azalma olduğu tahmin ediliyor.

1 TL'lik domates market rafında 2.81 TL'ye satılıyor

1- Tüccar, çiftçinin 10.000 kg domatesini kilosu 1 TL'den satın alıyor. Tüccar, çiftçi adına ilgili kamu otoritesine ödenmek üzere yüzde 2 oranında gelir vergisi stopajı ve yüzde 1 oranında Bağ-Kur kesintisi yaptıktan sonra kalan tutarı çiftçiye ödüyor.

2- Tüccar Antalya halindeki komisyoncu aracılığıyla domatesin kilosunu KDV hariç 1.3 TL'den sevkiyatçıya satıyor.

3- Sevkiyatçı, haldeki komisyoncu ile KDV hariç 2 TL'den satması için anlaşıyor. Komisyoncu markete aynı fiyattan satıyor. Domates hal ve market nakliyesi sırasında % 10'ar toplamda % 19 fire veriyor

4- Sevkiyatçı ve komisyoncu KDV ve komisyon bedeli ödüyor. Marketin girişinde geriye kalan 8 bin 100 kg domates KDV hariç 2.6 TL'den tüketiciye satılıyor.

5- Tüketici 8 bin 100 kg domatese % 8 KDV dahil toplam 22.744 ödüyor.

‘BİZDE DOMATES 1.5 LİRA DAHA PAHALIYA YEMEYİN’

Öte yandan Sabah'tan Pınar Çelik Nacar'ın haberine göre Perakendeciler Federasyonu Başkanı Mustafa Altunbilek, “Yerel marketlerde salkım domates 1.5 lira. Daha pahalıya yemenize gerek yok” dedi. 

Rusya ile bir türlü aşılamayan domates ticareti yüzünden uzun zamandır tartışılan fiyatlarla ilgili yerel marketleri temsil eden Türkiye Perakendeciler Federasyonu Başkanı Mustafa Altunbilek son noktayı koydu. "Şu anda yerel marketlerde salkım domates 1.5 liradan satılıyor. Temmuz ve ağustosta 1 liranın da altına düşer. Domatesi hâlâ 3-4 liraya yemenize gerek yok" dedi. Bazı marketlerin kira, çalışan gibi maliyetlerinin gıda fiyatlarını da etkilediğinin altını çizen Altunbilek, "Domatesi direkt tarladan alıp satmak gibi bir gücü yok yerel marketlerin ama Rusya'yı ya da aracıları bahane edip fiyatları yükseltmiyoruz" diye konuştu.

YORUMLAR 66
  • Ali Ali 6 yıl önce Şikayet Et
    Ya hayal mi kurıyorsunuz nerde kilosu 2.81 kilosu 5 tl daha düb aldım
    Cevapla
  • erdal 6 yıl önce Şikayet Et
    valla bu fiyatlar nerden cikiyor bilmiyorum belki sezon disi fiyattir amma benim yazin tatilde iken gordugum fiyat pazarda 0.75 den baslayip kaliteli koyden gelme tarla domatesi fiyati ise 1.5 tl dir bide turkiyede nasil olur bilmem amma fransada buyuk market zincirleri sebzeyi halden komisyon verip de cekmez direkt olarak anlastiklari koperatiflerden taze ve aracisiz cekerler paris de ben genelde sebzemi carrefour dan alirim inanin pazardan ucuz eskiden 2 kati pahali idi sebze reyonu bos idi amma son 10 yildir adamlar isi cozmus pazardan ucuz kaliteli ve her sebzenin belli kriterleri var boy renk tat orani falan
    Cevapla
  • Bülent KÜÇÜK 6 yıl önce Şikayet Et
    2.81 liraya domates nerde? nerde yapıyor bu adamlar bu araştırmaları. Almanya da domates 3.81 avro. Burası Türkiye burda 7 lira.
    Cevapla
  • Almanya 6 yıl önce Şikayet Et
    1,60 Avro
    Cevapla
  • Mahmut efendi 6 yıl önce Şikayet Et
    Bu kdv nedir yahu ? Ciftci kesiyo,hal kesiyo, nakliye kesiyo, market kesiyo. 5 kere kdv odedik. Ee peki bu kdv nereye gidiyo? Market hadi devlete verdi diyelim diyerleri napiyor? Devlet neden domatesten 4-5 kere kdv istiyor?
    Cevapla
  • Vatansever 6 yıl önce Şikayet Et
    Boşuna kıvırmayın hükümetin tarıma verdiği önemi çok iyi görüyoruz... Hakikaten ülkemizde tarım yapan kaldımı?
    Cevapla
Daha fazla yorum görüntüle