Milyarlık projeler raftan iniyor

6 yıl önce Mavi Marmara saldırısı ile bozulan İsrail ile Türkiyearasındaki ilişkiler normalleşme yoluna girdi. Dün iki ülkenin başbakanlarının açıkladığı mutabakatın enerji, inşaat ve savunma sanayisi olmak üzere birçok sektörde milyarlarca dolarlık anlaşmaların önünü açması bekleniyor.

700 MİLYARLIK GAZ
İsrail ile ilişkiler normalleştikten sonra Doğu Akdeniz sahalarında bulunan gazın Türkiye'den Avrupa pazarına sevkıyatı söz konusu olabilecek. Kıbrıs ile İsrail'in gaz sahalarında tahmin edilen rezerv miktarı 3.450 milyar metreküp. 700 milyar dolar düzeyindeki rezervler tüm dünyanın bir yıllık ihtiyacını karşılayacak düzeyde. Anlaşma sonrası Türkiye'nin 30 milyar metreküplük alım yapma potansiyeli oluşacağı belirtiliyor. İsrail'in Tamar gaz sahasında 300 milyar metreküp doğalgaz bulunurken, en büyük saha olan Leviathan'da ise bunun iki katı bir potansiyel bulunuyor.

150 SAVUNMA PROJESİ VAR
Normalleşmeyle, Türk inşaat şirketlerinin İsrail'de yüksek hacimli işler almasının yolu da açıldı. Gazze'de hayata geçirilecek hastane, elektrik santralı, deniz suyunu içme suyuna dönüştüren tesisler ve toplu konut projeleri de inşaat sektörüne hareketlilik kazandıracak. Bir diğer öne çıkan sektör ise savunma ve havacılık sanayisi olacak. İki ülke arasında Mavi Marmara saldırısının ardından durdurulan ve rafa alınan 150'den fazla savunma sanayisi alanında iş geliştirme projesi bulunuyor.

EREZ SANAYİ BÖLGESİ İHALESİ EYLÜLDE YAPILACAK
Türkiye-İsrail arasındaki mutabakatla, Gazze'nin kapıları Türk firmalara açılıyor. Toplam 5 milyar doları bulan uluslararası fonun 3.5 milyar doları Gazze, 1.5 milyar doları Ramallah için ayrılırken, Türk firmaların en az 1 milyar dolarlık proje alması bekleniyor. Cenin'deki Erez Sanayi Bölgesi için ihale süreci eylül ayında başlayacak. Türk iş dünyası toplam 360 kilometrekare alana sahip, 2 milyon nüfusu bulunan Gazze için stratejik bir canlandırma planı ile ilk adımı atacak. İsrail yönetimi limana yakın Cenin'de kurulacak sanayi bölgesine mal giriş çıkışında da kolaylık sağlayacak. İkili ilişkilerde ilk adım bayram öncesi Gazze'ye insani yardım için kargo gemilerinin gönderilmesi olacak.

ZORLU UÇTU, ENKA ÇİFTE BAYRAM YAPTI
iki ülkenin mutabakatı, doğalgazın Akdeniz'den Türkiye'ye getirilmesi projesiyle ilgilenen şirketlere yaradı. Zorlu Enerji hisseleri borsada yüzde 3.64 arttı. Enka İnşaat hisseleri ise hem İsrail hem de Rusya'yla olan yumuşamayla yüzde 4.41 yükseldi. Anlaşma haberi İsrail kanadında da olumlu algılandı. Tel Aviv Petrol ve Doğalgaz Endeksi yüzde 2.1 yükseldi.

ZORLU: MEMNUNİYET VERİCİ BİR GELİŞME
Zorlu Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Nazif Zorlu, yaşanan gelişmenin memnuniyet verici olduğunu, bölge istikrar için önemli olduğunu söyledi. Zorlu Doğalgaz Genel Müdürü Fuat Celepçi "Projenin yatak geliştirme kısmını İsrail tarafı yapacak. (Delek ve Noble Energy) 2017'de bu süreç başlarsa 2020'ye kadar gaz yatağı hazır hale gelir"

ERDAL AKSOY: KIBRIS ÇÖZÜMÜ DE HIZLANABİLİR
Turcas Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Aksoy, mutabakatı 'mükemmel' diye yorumladı. Aksoy, şöyle konuştu: "Bölgenin huzura ve güvene çok ihtiyacı var. İsrail gazının taşınması için hazır vaziyette bekliyoruz. Elbette burada Kıbrıs'ın da rolü önemli ama bu gelişmeler oradaki sorunun çözümünü de hızlandıracaktır."

İLK ETAPTA 20 BLOK YAPILACAK
Gazze'de konut ihtiyacının giderilmesi için TOKİ devreye girecek. Gazze bölgesine 20 blok halinde 20 bin metrekare alan üzerinde yapılması planlanan ilk konutlar hızla tamamlanacak. TOBB ve Türkiye Ekonomi Politikaları Vakfı (TEPAV) da kapsamlı bir imar planı hazırlamıştı. ODTÜ'den de destek alınarak hazırlanan proje kapsamında Gazze, kentsel dönüşüme tabi tutulacak. 50 ülkenin, 2014'te yaptıkları toplantıda verdikleri 5.4 milyar dolarlık yardımın önemli bir kısmının kentin imarında kullanılması öngörülüyor. Türk müteahhitleri ve TOKİ bu çalışmalarda başrolde olacak. Alınan bilgilere göre, Gazze'de 12 bin ev tamamen yıkılırken, 160 bin ev hasar gördü. Bunlardan 6 bin 600'ü kullanılamaz durumda.

HEDEF 3 YILDA 1 MİLYON TURİST
Yeni dönem turizme de yansıyacak. TÜROB Başkanı Timur Bayındır, "Son iki yıldır İsrail'le yürütülen pozitif diyalog turist sayısına da yansıyor. Ülkeden gelen turist sayısı ortalama iki yıldır yüzde 50 artıyor. Bu sayının daha da artacağını düşünüyoruz" dedi. TÜROFED Başkanı Osman Ayık ise, "2008'de 550 binli rakamları yakalamıştık. Eğer bu üzücü olayları yaşamasaydık bugün İsrail'den gelen turist sayısında 1 milyonu aşardık. Bu yıl sayının 300 binleri aşacağını düşünüyoruz. 2017'de 500 bini yakalarız. 3 yıl içinde de 1 milyonu aşarız" ifadelerini kullandı.