Yerli savaş uçağı için sürpriz teklif

İngiltere Büyükelçisi Moore'dan Türkiye'nin yerli savaş uçağı projesi T-FX için şaşırtan bir teklif geldi.

Yerli savaş uçağı için sürpriz teklif
Yerli savaş uçağı için sürpriz teklif
GİRİŞ 27.06.2016 09:00 GÜNCELLEME 27.06.2016 13:15
Bu Habere 189 Yorum Yapılmış

Tam teknoloji paylaşımı öneren İngiltere Büyükelçisi Moore, “Türkiye’nin T-FX projesi devasa bir proje. Tek başına yapmak mümkün değil. Bunun için birlikte yapmak istiyoruz. Anlaşma aşamasına geldik. Bu savaş uçağını üçüncü ülkelere satacağız. Bu sadece bir teknoloji paylaşımı, ticari ortaklık değil, aynı zamanda stratejik ortaklık” dedi.

Türkiye’nin ‘yerli savaş uçağı’ T-FX projesinde işbirliği görüşmelerini sürdürdüğü İngiltere’nin Ankara Büyükelçisi Richard Moore, “Birleşik Krallık,Türkiye’nin T-FX vizyonunu gerçekleştirebilmesi için istediği teknolojiyi vermeye ve bu ürünün üçüncü ülkelere satışı için destek ve yardım sağlamaya imkan verecek bir anlaşma için her şeye hazır. Yakında sonuçlanacağını umuyoruz” dedi.

TÜRKİYE'NİN İKİ ÖNEMLİ İSTEĞİ

Devletler arası görüşmelerde gelinen nokta nedir? 
Türk tarafı bizden iki konuda gerçek garanti istiyor; Bir, samimi bir ortaklık olsun, hiçbir teknolojik bilgi gizlenmesin, geri planda tutulmasın. İki, bu teknoloji paylaşımı için gerekli ihracat lisansları konusunda kısıtlama olmasın.

DEVASA BİR PROJE

Siz her şeyi paylaşmaya hazır mısınız? Biz, Türk tarafının bu projeyi bir ileri aşamaya götürebileceği adımların atılmasını sağlayabiliriz. Türkiye’nin T-FX savaş uçağı projesi devasa ve çok sofistike bir proje. Bizim için de etkileyici. Bu boyuttaki projeleri tek başına yapabilmek günümüzde pek mümkün değil. İşbirliği içerisinde üçüncü piyasalara açılmamız gerekiyor. Bu Typhoon ve F35 için de geçerli. Birleşik Krallık’taki şirketlerimiz uluslararası ortaklıklarla yürütülen projelere alışıklar. Açık İhracat Lisansı almak veya teknoloji transferi için gerekli düzenlemeleri yapmaya da alışkınlar. Bunu Avrupa’da çeşitli ülkelerle, Suudi Arabistan’la ve Hindistan’la da yaptık.

Türkiye ile de yapacak mısınız? Bizim Açık Genel İhracat Lisans sistemimiz, başka ülkelerde T-FX gibi büyük çaplı projelere katılmamıza imkan sağlıyor. Türkiye ile iş yapacak BAE Systems ve Rolls-Royce gibi şirketlerimiz bu mekanizma üzerinden Türkiye ile işbirliği yapabilecekler. Burada şunu belirtmek isterim ki, RR ve BAE Systems gibi şirketler Türkiye ile uzun vadeli bir ilişki içindeler. BAE Systems Nurol ile havacılık alanında, FNSS zırhlı muharebe aracı kadar başarılı olmasını ümit ettiğimiz, ortak bir girişim başlattı. RR ise TUBİTAK ve 4 Türk Bakanlık ile ortaklaşa ‘İleri Teknoloji Merkezi’ kuruyor. Genel İhracat Lisansı herhangi bir kısıtlamayı ortadan kaldırıyor. Türkiye’nin bizden istediği ‘kısıtlamasız paylaşım’ı bu mekanizmanın karşılayabileceğine inanıyoruz. Bu ilk aşamayı geçersek 5-6 yıl sonra zaten bu teknolojiler ortak bir şekilde geliştirilecek ve Türkiye’nin de sahip olduğu bir teknoloji haline gelecek.

Birleşik Krallık neden teknolojisini Türkiye ile paylaşıyor? Bir, hükümetimiz kendi şirketlerinin iş hacmini ve iş yapma kabiliyetini geliştirmek istiyor. İkincisi daha derin bir gerekçe, böyle projeler iki ülkenin başka türlü geliştiremeyeceği askeri bağlar kuruyor. Biz de NATO ortağıyız ve böyle projelerle bu ortaklığımızın köklerini daha derine indirme imkanı buluyoruz.

Üçüncüsü, buna bizim de ihtiyacımız var. Zira bizim Typhoon’lar 20-30 yıl sonra piyasadan kalkacak ve biz bu süreçte hem onları modernize etmek, hem de yerlerine yenisini koymak zorundayız. Ulusal savunma sanayi teknolojisinde 20-25 yıllık bir boşluk kabul edemeyiz. Bunun için ortaklık imkanımız varsa neden teknolojilerimizi sadece kendimize saklayalım? T-FX projesi bize bunu sağlayabilir. Bazı şüpheci yaklaşımlar var, ‘bazı teknolojileri vermemezlik edecek misiniz ya da bizimle paylaştığınız teknoloji sizin üçüncü sınıf teknolojiniz mi olacak?’ diyorlar. Bizim gizli bir süper savaş uçağı projemiz yok; bu nedenle saklayacağımız bir teknolojimiz de yok, bunu Türkiye ile birlikte yapmak istiyoruz. Bunlar uzun vadeli projeler, 5 yıl sonra bir sorunla karşılaşacak olursak ‘yok, biz bunu sizinle paylaşmıyoruz’ demeyeceğiz.

GÜÇLÜ BİR ORTAKLIK

Şüpheler giderildi mi? Tabiî böyle bir projeyi başarıyla sonuçlandırabilmek için en alttaki teknik elemanlardan, en üstteki Cumhurbaşkanlığı seviyesine kadar bir güven inşa etmeniz gerekiyor. Bugün dostunuz olan bir ülke ile sadece dost olduğunuz için böyle bir projeye soyunamazsınız. Gelecek 25-30 yıl boyunca bu ülkenin sizin ihtiyaç duyduğunuz teknolojiyi, uzmanlığı sağlayıp sağlayamayacağından, siyasi ve stratejik ortak olup olmadığından emin olmanız gerekir. Birleşik Krallık ve Türkiye arasındaki ortaklık böyle güçlü bir ortaklık.

O halde anlaşma yakın diyebilir miyiz? Şu anda zannediyorum iki hükümet arasında anlaşma aşamasına geldik. Anlaşmanın son halini aldığını düşünüyoruz. Uzun bir zaman almayacak. Nihayetinde bu Türkiye’nin kararı ama biz Birleşik Krallık olarak çok istekliyiz Türkiye ile birlikte çalışmaya.

YORUMLAR 189
  • vatan sever 7 yıl önce Şikayet Et
    Bence tekbasina yapin bu onemli bi proje gec olsun guc olmasin
    Cevapla
  • Fatih 7 yıl önce Şikayet Et
    Kimseyle ortak olmıyalım kendi uçağımızı kendimiz yapalım öbür türlü ingiltere yaptı derler türkiye kendi uçağını bile tek başına yapamamış derler benim görüşüm
    Cevapla
  • Yasar 7 yıl önce Şikayet Et
    Türkye kendisi yapsin. Ingitere nere ya
    Cevapla
  • KÜRT BEY 7 yıl önce Şikayet Et
    Bu proje üzerinde hiç bir ülke ve yabancı şirketlerle ortaklık yapmamanız lazım geçmişte biz bu dersi abd den iyi öğrendik. Eskişehir uçak fabrikamız işte bu yüzden kapandı. Biz Suriyeli mültecilere 20 milyar dolar harcamisiz böyle bir proje için 35 milyar dolar rahatlıkla harcariz
    Cevapla
  • Gerçekçi olun 7 yıl önce Şikayet Et
    Önyargılı yorum yapmayı bırakmak lazım, İngiliz bize taş koymak istiyor bu yüzden ortaklığa hayır demeliyiz sığ ve öngörüsüz bir düşünce. Neticede bunu zorlanarak İngiltere olmadanda yaparız ama İngiltere ile ortak yaparsak hem stratejik bir işbiliğine gitmiş oluruz, hem riskleri azaltmış oluruz hemde maddi açıdan tasarruf yapar kalan parayı sonraki nesil uçakta kullanırız. İngiltere zor durumda uçakları uçurtmaz gibi düşünceler eski ikdidarlarda kalan konular, artık eski Türkiye yok. Ayrıca İngilizler ABden çıktıktan sonra yeni müttefik arayışında. Yani bu kazan kazan ilişkisi. İyi pazarlıkla bu ortaklıktan karlı çıkarız.
    Cevapla
Daha fazla yorum görüntüle