Keçiboynuzu tipleri koruma altına alınacak

LEYLA ATAMAN KOYUNCUOĞLU - Türkiye'deki üretimin yaklaşık yüzde 35'ini karşılayan Antalya'da keçiboynuzu tiplerinin korunması için çalışma yürütülüyor.

Keçiboynuzu tipleri koruma altına alınacak
Keçiboynuzu tipleri koruma altına alınacak
GİRİŞ 15.07.2015 11:14 GÜNCELLEME 15.07.2015 11:14

Antalya Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü, Akdeniz Üniversitesi ve Orman Bölge Müdürlüğü işbirliği ile gerçekleştirilecek çalışmayla Akdeniz Üniversitesi içerisinde bir gen bankası oluşturulacak.

Türkiye'de yetiştirilen tiplerin değişik sebeplerle yok olup gitmesini engellemek ve tipleri korumak amacıyla yürütülen çalışma kapsamında yörede yetişen 6 ayrı keçiboynuzunun, "Gebiz, Demre, Ballı, Anamur, Uzun Gebiz ve Turkizi" diye adlandırılan tipleri, Akdeniz Üniversitesine ait deneme parselinde aşılandı.

Yürütülen çalışmayla keçiboynuzu tipleri koruma altına alınacak ve tescil işlemi yapılacak.

- Gıdadan endüstriye geniş kullanım alanı

Yeryüzünün en eski bitkilerinden keçiboynuzu Türkiye'de harnup ve boynuz isimleriyle de biliniyor. Dünyada Kıbrıs, Yunanistan, İtalya, Libya, Cezayir, Suriye, İsrail gibi Akdeniz ülkelerinin yanı sıra Güneybatı Amerika, Avustralya, Güney Afrika, ABD'de de yetişiyor. Türkiye'de yayılışı Ege ve Akdeniz kıyı bandını izleyerek Hatay'a kadar uzanıyor.

Keçiboynuzu, gıda sektöründe, Harnup unu şeklinde unlu mamullerde, dondurma üretiminde, kakaoya alternatif olarak kakaonun kullanıldığı her yerde ve harnup pekmezi üretiminde kullanılıyor.

Keçiboynuzu şifalı bitki olarak gastrit, karaciğer ve akciğer ile diş etleri rahatsızlıklarında, kolesterol düşülmesinde, kas gelişiminde ve enerji verici olarak da kullanılıyor. 

Keçiboynuzu ayrıca yem, kağıt, ilaç, kibrit sektörlerinde, otomotiv cilası üretiminde, fotoğraf filmlerinin emülsiyonunda ve fotoğraf kağıdı üretiminde, dokuma ve kozmetik sanayinde, petrol endüstrisinde, deterjan, plastik sanayisinde ve sigara endüstrisinde tütüne lezzet vermek amacıyla kullanılıyor.

- 300 bin tonluk üretim

Dünyada keçiboynuzu üretimi yıllık yaklaşık 300 bin ton düzeyinde bulunuyor. Dünya üretiminin yaklaşık yüzde 47,6'lık kısmı İspanya tarafından gerçekleştiriliyor. Türkiye'nin üretim payı yüzde 5,9 seviyelerinde bulunuyor.

Türkiye'de keçiboynuzu henüz ciddi anlamda kültüre alınmamış ancak doğal ortamda yetişebilir durumda bulunuyor. Daha çok orman içi ve orman arazilerinde üçlü, beşli gruplar halinde bulunan ağaçların doğal floradaki miktarı tam olarak tespit edilmiş değil.

Türkiye'de keçiboynuzu ağaçlarının yaklaşık yüzde 90'ını yabani ağaçlar oluşturduğu için bunlardan kaliteli meyve edilmesi de mümkün olmuyor. Ülkede meyve veren yaklaşık 304 bin keçiboynuzu ağacı bulunduğu tahmin ediliyor. Üretim de 14 bin ton düzeyinde gerçekleşiyor.

KAYNAK: AA